Tentamen van het 1e jaars vak Forensische Sporenleer I. Is een samenvatting over inleiding forensisch onderzoek, dactyoloscopie, fotografie, schoensporen, werktuigsporen, glasonderzoek en bloedonderzoek.
,Introductie Forensisch Onderzoek
Hoofdstuk 1 syllabus forensische sporenleer I
Forensisch onderzoek
Een definitie die te geven is voor forensisch onderzoek is als volgt: Het correct uitvoeren en maximaal
benutten van forensische technieken ter begeleiding van het natuurwetenschappelijk onderzoek ten
behoeve van de rechtspleging. Het doel wat we willen bereiken is het beantwoorden van de vraag:
Wat is er gebeurd? Het doel is dus waarheidsvinding. Er zijn dan ook verschillende uitspraken over
het forensisch onderzoek gedaan. Edmond Locard zei: ‘’Every contact leaves a trace.’’ En Paul Kirk
heeft hieraan toegevoegd: ‘’Physical evidence cannot be wrong, it cannot perjure itself, it cannot be
wholly absent. Only its interpretation can error. Only human failure to find it, study and understand it,
can diminish its value.’’ De uitspraak van Edmond Locard kan als volgt worden uitgebeeld:
Directe overdracht: Persoon A gaat om stoel B zitten en laat een haar achter op de stoel
Indirecte overdracht: Persoon C gaat op stoel B zitten en krijgt de haar van persoon A op zijn kleding.
Sporen/sporendrager/donor
Voorbeeld: Er zijn vezels gevonden op een mes. Wat is dan het spoor, wat de sporendrager en wat de
donor?
Het spoor zijn de vezels die gevonden zijn op het mes.
De sporendrager is het mes
De donor van de vezels kan een trui zijn
Wanneer forensisch onderzoek
Forensisch onderzoek wordt uitgevoerd als er sprake is van een misdaad of een misdrijf. Er wordt
gezocht naar de dader van het misdrijf. Als deze persoon is gevonden, is er dan ook voldoende
bewijsmateriaal om deze persoon aan te klagen en te vervolgen? Het is daarom zaak om zoveel
mogelijk onderzoek te doen naar de waarheid, zodat de rechtszaak zo sterk mogelijk wordt.
Tijdens het onderzoek kom je soms hele duidelijk sporen tegen. Soms moet er aan bepaalde sporen
nog meer onderzoek verricht worden. Deze sporen zijn niet duidelijk en moeten meegenomen
worden naar het lab voor vervolgonderzoek.
2
,Doel van het forensisch onderzoek – criminalistiek
Het doel van forensisch onderzoek is op onweerlegbare wijze personen en zaken te identificeren
en/of aan de hand van de sporen de volgende samenhang te bewijzen. Bewijs is hierin de
verbindende factor:
Om dit verband te bewijzen, moet je zowel op bron niveau als op activiteiten niveau rapporteren. Het
bron niveau is de identificatiewaarde en het activiteiten niveau is de reconstructie waarde. Het doel is
uiteindelijk om te redeneren hoe en wanneer een persoon iets heeft gedaan. Activiteiten niveau
heeft een hogere bewijswaarde dan bron niveau. Het is dus belangrijk hoe en wanneer een spoor is
ontstaan dan wie het heeft achtergelaten.
Individualisatie en identificatie
Als een spoor individualiserend is, betekent het dat een gevonden spoor uniek is en dat het
ontegensprekelijk in verband gebracht kan worden met één specifieke en individuele oorsprong.
Als een spoor identificerend is, betekent het dat het spoor teruggebracht kan worden als onderdeel
van een groep, waarvan de gemeenschappelijk kenmerken vastliggen.
Een individualiserend spoor heeft dus een hogere bewijswaarde dan een identificerend spoor.
Forensische keten
- Misdrijf
- Plaats delict
Plaats delicten zijn er op 4 niveaus. Het onderscheid hierin is gebaseerd op het samenspel van drie
factoren die bepalend zijn voor de bijbehorende inzet van forensisch onderzoekers: soort delict,
complexiteit van de PD en het sporenbeeld. De 4 niveaus van een delict zijn:
o Standaard PD. Inbraken, diefstal uit auto
o Maatwerk PD. Overval, zedendelict
o Maatwerk+ PD. Moord, doodslag
o Calamiteiten PD. Rampen
- PD optreden
Op de PD is de rol van een forensisch onderzoeker het zoeken naar en verzamelen van sporen die
voor het verdere onderzoek en/of voor de bewijsvoering van groot belang kunnen zijn. Om een zo
optimaal mogelijk resultaat te behalen, moet de onderzoeker zeer nauwkeurig en zeer gestructureerd
het werk uitvoeren. Dit wordt gedaan volgens het 4-fasen model:
3
, o Oriëntatie. In deze fase wil je zoveel mogelijk informatie inwinnen en maak je de
eerste rondgang over de PD ‘’met je hanen op je rug’’.
o Voorbereiding. In deze fase ga je meerdere hypotheses en scenario’s opstellen. Je
gaat een werkplan opstellen en bepalen of je ondersteuning nodig hebt van
eventuele externe partners.
o Uitvoering. In deze fase ga je je sporen veiligstellen. Het kan zijn dat je nieuwe sporen
vindt. Sporen zijn objecten of situaties die met het feit te maken hebben, die
zintuiglijk waarneembaar of waarneembaar te maken zijn en van nut kunnen zijn bij
de opsporing, vervolging en berechting. Ook ga je kijken of de sporen passend zijn
binnen je scenario’s.
o Afronding. Je vraagt je af of je alles hebt en je maakt een laatste rondgang. Je kunt
nieuwe hypothesen en scenario’s opstellen aan de hand van de gevonden sporen en
opgedane waarnemingen.
Het 4-fasen model is geen eindig proces. Je blijft nieuwe scenario’s opstellen of deze aanpassen.
Belangrijk is om aan de hulpverlening informatie te vragen en vragen of je onder de schoenen mag
kijken.
- Analyse
- Interpretatie
De sporen die je vindt kunnen zowel van biologische als van puur materiële aard zijn. Biologische
sporen kunnen in bepaald omstandigheden met zekerheid aantonen dat ze van één bepaald individu
zijn. Het vinden van iemand DNA of vingerspoor op een PD hoeft nog niet altijd te betekenen dat
iemand iets te maken heeft met het delict.
Er is een onderscheid te maken in de sporen. Dader gerelateerde sporen zijn afkomstig van de
dader(s) tijdens het plegen van het delict. Delict gerelateerde sporen zijn ontstaan tijdens het delict.
Dader gerelateerde sporen hebben een hogere bewijswaarde de delict gerelateerde sporen. Deze
laatsten kunnen wel belangrijk zijn voor het totaal plaatje.
De huidige analyse methodes zijn erg gevoelig. Het kan dus zijn dat je jezelf daarmee in de vingers
snijdt. Zelfs met een dacty kwast kan namelijk DNA worden overgebracht van het ene voorwerp op
het andere. Contamineren gaat hierdoor veel sneller dan je denkt en wilt.
Belangrijk is de criminalistische waarde van een spoor. Deze is op te delen in drie delen:
o Reconstructie waarde. Wijze waarop en wanneer?
o Identificatie waarde. Herleiden naar een bron/oorzaak
o Coördinatie waarde. Vaststellen onderlinge gebeurtenissen (PD’s koppelen).
Bij het interpreteren van de sporen zijn twee dingen belangrijk. De mate van overeenkomst: hoe
meer karakteristieke eigenschappen, hoe meer onderscheidend vermogen. En de statistische
benadering op bron en activiteiten niveau: hoe vaak komt een Nike Air Max nou eigenlijk voor in
Nederland? Je weet hierbij twee hypotheses tegen elkaar af om te kijken welke meer waarschijnlijk is.
Ook moet er gekeken worden naar de legitimiteit van sporen, de tijd/periode van die legitimiteit, of
de sporen te identificeren zijn als afkomstig van die ene persoon en de specificiteit van de sporen:
komen deze vaker voor op deze locatie?
4
, - Rapportage
Zoals al eerder gezegd gebeurt rapporteren op 3 niveaus. Hoe verder je in de keten komt, hoe meer
informatie je nodig hebt. Dit wordt ook wel de hiërarchie van hypotheses genoemd:
o Bron
H0: de glasdeeltjes zijn afkomstig van gebroken ruit X
H1: de glasdeeltjes zijn niet afkomstig van gebroken ruit X
o Activiteit. ‘’afkomstig van’’ komt hier nooit in voor.
H0: persoon X heeft de ruit ingeslagen
H1: persoon X heeft niet de ruit ingeslagen
o Delict. Dit doet alleen de rechter
H0: persoon X heeft ingebroken
H1: persoon X heeft niet ingebroken
Contaminatie
Contaminatie is het besmetten van een SVO met materiaal vreemd aan het originele materiaal. Dit
kan gebeuren een onvoorzichtige onderzoeker of omdat de kleding van het slachtoffer en de
verdachte in dezelfde zak worden verpakt. Contaminatie moet voorkomen worden met de nodige
voorzorgsmaatregelen, want gecontamineerde sporen zijn niet meer bruikbaar voor het
opsporingsonderzoek. Voor het veiligstellen, verpakken, onderzoeken en bewaren van sporendragers
en SVO’s zijn FT-normen opgesteld. Dit kun je zien als kwaliteitsborging.
Chain of custody/evidence
Bewijsmateriaal dient vanaf het moment dat het wordt veiliggesteld op een PD of in een lab tot het
moment dat het als bewijsmateriaal dient in de rechtbank gevolgd te kunnen worden. Op
chronologische wijze dient de historie van het SVO gedocumenteerd te worden. Dit kan door middel
van het waarborgen van de chain of custody en de chain of evidence. Integriteit van het
bewijsmateriaal is eigenlijk niet meer dan zonder twijfel aantonen dat het gevonden spoor op de PD
ook daadwerkelijk het spoor is dat aan de rechtbank wordt voorgelegd. De chain of custody is
gewaarborgd wanneer te achterhalen is wie op welk moment het SVO in bezig had. De chain of
evidence is gewaarborgd wanneer te achterhalen is wat er met de SVO’s is gebeurd (door wie,
wanneer) en waar het SVO zich bevindt. Het vastleggen van deze gegevens gebeurt onder andere
middels logformulieren en het digitale sporenvolgsysteem LSV.
Als er kwaliteitsborging is en de integriteit en de betrouwbaarheid van het bewijs te garanderen is,
neemt de bewijswaarde van het spoor toe.
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daniellepannekoek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
