VOLLEDIGE SAMENVATTING ACTUELE CRIMINOLOGIE 2024/2025 - Inleiding in de criminologie
102 views 5 purchases
Course
Inleiding criminologie (R_INL.CRIMC)
Institution
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Book
Actuele Criminologie
Volledige samenvatting van het boek Actuele Criminologie (11de herziene druk) Bevat alle hoofdstukken (1 t/m 9) en aantekeningen van hoorcolleges over de hoofdstukken. Ik heb zelf een 9,3 gehaald voor dit tentamen.
Actuele Criminologie 11e herziene druk.
belangrijk begrip
belangrijk persoon
theorieën/onderscheidingen
Samenvatting inleiding in de criminologie:
Identificatie met slachtoffer:
- angst/boosheid → beveiliging, vergeldingsbehoefte, dader als zondebok
- mededogen → slachtofferhulp
Identificatie met dader:
- mededogen → politie als zondebok, reclasseringshulp
- bewondering → schuldgevoel → extreme strafbehoefte
mala in se = moreel verwerpelijk gedrag (moord, verkrachting)
mala prohibita = praktisch verwerpelijk gedrag (verkeersovertredingen)
Klassieke oudheid - middeleeuwen
accusatoir systeem → inquisitoire systeem
verdachte is de procespartij en misdrijf is een particuliere aangelegenheid →
verdacht is object van onderzoek, misdrijf dient de overheid met inzet van alle
middelen tegen op te treden.
Renaissance - verlichting
- Coornhet: doodstraf niet afschrikwekkend genoeg, dus werkstraffen. En gevangernis
waar gedetineerden ambacht kunnen leren.
Klassieke school:
- niet-deterministisch mensbeeld: mens is vrij om te handelen en handelt op basis van
behoeften.
- Rousseau: proportionaliteitsbeginsel
- utilitaristisch beginsel → overmatig straffen leidt tot minder geluk
- gelijkheidsbeginsel en legaliteitsbeginsel
- Beccaria
positieve school:
- positivistisch = empirisch
- deterministisch mensbeeld: de mens is niet vrij in zijn handelen, maargedrag wordt
bepaald door psychologische en fysiologische oorzaken. Van nature goed.
italiaanse antropologie school:
- medische factoren achter crimineel gedrag
- deterministisch mensbeeld.
- Lombroso: uiterlijke kenmerken
- atavisme: optreden van eigenschappen die reeds bij verre voorouders aanwezig
waren. (evolutietheorie)
Franse milieuschool:
- sociaal determinisme (lacassagne) → omgeving
- verband tussen kenmerken van de samenleving en crimineel gedrag
Socialistische criminologie:
- Idee dat door socialistische transformatie van de samenleving de criminaliteit zou
verdwijnen.
- Willem Ponger: relatie tussen economische conditie en criminaliteit (wees op
witteboordencriminaliteit)
Nieuwe richting:
- vrije wil EN determinisme → dader verantwoordelijk houden voor zijn gedrag, maar
ook kijken naar de omstandigheden die hem ertoe gebracht hebben.
Kritische criminologie:
- heropleving marxisme → machtsongelijkheid
- staat haaks op positivisme: niet misdaad en oorzaken staan centraal, maar
problemen van de strafrechtspleging (reactie op criminaliteit)
Veramerikanisering van criminaliteit:
- Merton: anomie- of straintheorie
- tegenstelling tussen American dream en werkelijkheid → crimineel gedrag.
- Oververtegenwoordiging Afro-Amerikanen in gevangenis
- feminisme
Nieuwe zakelijkheid: in 1980 worden onderzoeksinstituten opgericht om oplossingen te
vinden voor problemen in samenleving en delicten.
Politiecijfers → door politie geregistreerde misdrijven en verdachten.
- Komen tot stand door:
- Haalwerk (als politie actief opzoek gaat naar delicten, bijv blaascontroles)
- Brengwerk (gedane aangiftes, bijv bellen bij inbraak door s.o. of getuige)
- Registratie: melding en aangifte
Beperkingen:
1. Aangiftebereidheid: niet ieder slachtoffer doet aangifte.
2. Registratiebereidheid: niet elke melding wordt
geregistreerd.
- prioriteiten van de politie (vuurwapenmisdrijven hebben een hoger
oplossingspercentage dan verkeersmisdrijven, kan liggen aan
moeilijkheid van oplossen of de prioriteit van de politie)
Wat kun je ermee?
- ontwikkeling in tijd (diachrone vergelijking)
- ontwikkeling in geografische spreiding (synchrone vergelijking)
- Registratie in land A kan hoger zijn dan in land B, maar dat zegt niet dat er in
land A ook werkelijk meer criminaliteit is → er wordt alleen meer
geregistreerd.
- Moord en doodslag komen vrijwel altijd in de politiestatistieken terecht, dus voor
cijfers over deze zaken zijn politiecijfers redelijk nuttig.
aantal verdachten > aantal unieke personen/verdachten → dus er zijn personen die
meerdere delicten plegen.
Slachtofferenquêtes
- zijn vragenlijsten die jaarlijks worden gestuurd naar grote groep mensen, door CBS
- heet in NL’ Veiligheidsmonitor’
- representatieve steekproef voor de NL bevolking.
- Vragen naar slachtofferschap van bepaalde misdrijven
- niet ieder slachtoffer geeft aan het misdrijf meegemaakt te hebben, bijv bij huiselijk of
seksueel geweld → daarom meer specifieke slachtoffers
Wat kun je ermee?
- ontwikkeling in tijd (diachrone vergelijking)
- ontwikkeling in geografische spreiding (synchrone vergelijking)
- Deel vd dark figure in kaart brengen. (want het is anoniem en daarom zullen meer
slachtoffers aangeven slachtoffer te zijn)
Beperkingen:
- Alleen de veelvoorkomende delicten staan in de vragenlijst
- Alleen delicten met een individueel slachtoffer, want een individu beantwoord de
enquête (delicten tegen bedrijven, bijv winkeldiefstal of drugstransactie (waarbij 2
partijen zijn) worden niet meegenomen)
, belangrijk begrip
belangrijk persoon
theorieën/onderscheidingen
- slachtoffers van moord kunnen de enquete niet invullen
- beperkte categorie slachtoffers
- geen kinderen en 80+ mensen (terwijl deze ook slachtoffer kunnen zijn )
- drugsverslaafde, daklozen, ggz-wonende krijgen deze vragenlijst niet.
- bepaalde mensen vullen de lijst in, bijv. gepensioneerde.
- bepaalde mensen vullen de lijst niet in, bijv. mensen die met criminaliteit te
maken hebben.
- juridische kwalificatie → mensen kunnen een delict anders interpreteren dan hoe
het in het wetboek staat.
Daderenquetes
- minst goede bron voor gegevens over criminaliteit
- vragenlijsten waarbij er naar daders/plegersschap wordt gevraagd.
- Niet op zo’n grote schaal als de slachtofferenquêtes, vooral gefocust op jongeren en
jongvolwassenen → Monitor Zelfgerapporteerde Jeugdcriminaliteit
Wat kun je ermee?
- deel dark figure in beeld brengen
- laat ook slachtofferloze (zoals winkeldiefstal, graffity) delicten zien.
- Informatie over ‘12-minners’ (kinderen onder de 12)
- Ontwikkeling over tijd → longitudinaal onderzoek (dezelfde groep jongeren over
langere tijd gevolgd)
Beperkingen:
- niet de hele samenleving vult het in, slechts kleine groep, dus niet representatief.
- (on)betrouwbare antwoorden (niet iedereen is eerlijk over zijn criminele gedrag, kan
ook juist over gerapporteerd worden (stoerdoenerij)
- Veel voorkomende en relatief lichte delicten.
strafrechtspleging = het doen
De strafrechtsketen = de organisatie
Opsporing → Opsporingsinstanties (Politie is de grootste)
, belangrijk begrip
belangrijk persoon
theorieën/onderscheidingen
Vervolging → Openbaar Ministerie
Berechting → Officier van Justitie
Tenuitvoerlegging → Rechter
Politie:
- Politiewet: vertelt wat de politie moet doen
- handhaving van de rechtsorde
* handhaving van de openbare orde (demonstranten op snelweg)
* strafrechtelijke rechtshandhaving
- opsporing/recherche
- Politieprestaties indicatoren:
- Politiesterkte: hoeveel agenten op straat
- Ophelderingspercentage: hoeveel delicten worden opgelost (verdachte
gevonden wordt)
- ophelderingspercentage = hoog bij moord (hoge prioriteit, laat veel
sporen achter, komt weinig voor, vaak dader in nabije omgeving →
maakt het makkelijk)
- ophelderingspercentage = laag bij fietsendiefstal (geen prioriteit, lastig
om dader te vinden)
- Vertrouwen in en tevredenheid over de politie (vanuit burgers)
- heeft invloed op aangiftebereidheid (minder vertrouwen → lagere
aangiftebereidheid)
- Legitimiteit van het politieoptreden, kwam ter discussie tijdens corona. Er was
veel verzet tegen de coronaregels, die de politie handhaafde, dus verzet
tegen de politie.
- politie betekent → de organisatie en het werk
- in Engels → policing (= slechts het werk)
- niet alleen politieagenten doen dat, maar ook handhavers, beveiligers etc.
(private opsporing)
- proactief politieoptreden → beveiliging tegen criminaliteit, preventief, ingrijpen
voordat criminaliteit plaatsvindt. (bijv. preventief fouilleren)
- strafrecht = reactief (pas als sprake is van een dader, mogen straffen worden
opgelegd, reactie op het misdrijf)
- predictive policing: CAS → criminaliteit anticipatie systeem (voorspelt waar (in welke
zones) en wanneer (op welke tijdstippen) een verhoogde kans op criminaliteit is)
- kan ook fout gaan → toeslagen affaire (het systeem liet onterechte
verdenkingen van fraude met toeslagen zien)
Openbaar ministerie:
- strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde
→ vervolging van verdachten
- geeft leiding aan de opsporing
- Officier van justitie kan een zaak afdoen (beslissen over wat gaat gebeuren)
→ sepot (zaak laten vallen)
- technisch depot → geen goed bewijs
- beleidssepot → van tevoren bepaald dat er niets met bepaalde zaken
wordt gedaan.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evivdcriminologie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.07. You're not tied to anything after your purchase.
