Summary
Samenvatting Politie en Veiligheid Hoorcolleges
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van alle stof die is behandeld tijdens de hoorcolleges (inclusief gastcolleges)
[Show more]
Seller
Follow
xaraguijken
Content preview
Samenvatting Politie en VeiligheidHoorcollege 1 Geschiedenis van de Nederlandse politie en
algemene
beginselen van behoorlijke politiezorg
Literatuur
- Rosenthal, U. & E.R. Muller, ‘Politie en staat’, In: Muller, E.R. e.a. Politie.
Studies over haar werking en organisatie, hoofdstuk 1, 29-50.
- Meershoek, G., ‘Een burgerlijke politie in een gewelddadig tijdperk. Ruim
een eeuw Nederlandse politiegeschiedenis (1875-1994)’. In: Muller, E.R.
e.a. Politie. Studies over haar werking en organisatie, hoofdstuk 2, 51-76.
- Muller, E.R, M.J. Dubelaar & C.P.M. Cleiren, ‘Algemene beginselen van
behoorlijke politiezorg’. In: Muller, E.R. e.a. Politie. Studies over haar
werking en organisatie, hoofdstuk 14, 315-350.
- Documentaire: Geschiedenis van de Nederlandse Politie: Integriteit onder
druk
Politie: organisatie en ‘proces’
Politie is een breed begrip
Onderscheid politie als organisatie en politie als ‘proces’
o Functies van de politie kunnen worden uitbesteed aan andere
partijen (politie als proces)
Politie als politieke instelling
- Staatsvormingsprocessen 17e/18e/19e eeuw
o Kernfuncties staat (gecentraliseerd): interne/externe veiligheid,
belasting, organisatie/bestuur
o Overheidsmonopolie fysiek geweld
o Opbouw rechtsstaat
- Politie is een instrument in handen van de machthebbers
o Politie is een ‘recent’ verschijnsel (napoleontische periode)
o High & Low policing (Brodeur)
o Politie-systemen vanaf 1650 langs continuüm belangen van de
staat versus belangen burger (politie onderdeel van democratische
rechtsstaat)
o Politiestaat: Nazi-Duitsland, communistische landen, dictatoriale
regimes
Belangen staat Belangen burger
Politiestaat: Nazi-Duitsland/Stasi in Politie is onderdeel van democratische
voormalige DDR rechtsstaat
Dictatoriale regimes Rule of law, checks and balances
- Controle en klachtenprocedures
Burger als potentiële (politieke) Dicht bij burger georganiseerd (buurt- en
bedreiging wijkteams; aanspreekbaar/bereikbaar)
Geheime politie; informanten Centraal begrip: community policing
Due process afwezig; rule of law De-escalatie
afwezig
,Rule of law = ook de overheid moet zich aan de wet houden
,Orde
Functie politie
1. Handhaving van de openbare orde
2. Handhaving rechtsorde
3. Hulpverlening aan hen die dat behoeven
High & Low Policing (Brodeur): politietaken en welke instanties deze
taken uitvoert in Nederland staan de belangen van de burger centraal
(low), maar er is ook high policing (AIVD)
High policing
High Policing: Nationale veiligheid (belangen staat), politieke orde,
verstoringen/ontwrichting samenleving, continuïteit democratische rechtsstaat
- Politieke inlichtingendienst
- AIVD, MIVD
- Methode: openbronnen, interceptie berichtenverkeer, observatie
- Links en rechts activisme (dierenactivisme, non-profileratie, terrorisme,
radicalisering)
Low policing
Low Policing: Belangen van de burger, 24/7 ‘kleine’ ordeverstoringen
- Noodhulp, meldingen, verkeer, nachtleven, voetbalwedstrijden, grote
evenementen (crowd control)
Algemene beginselen behoorlijke politiezorg
Het is belangrijk dat er regels en klachtenprocedures zijn, omdat de overheid veel
macht heeft
Algemene beginselen behoorlijke politiezorg: richtgevende gedragsnormen
voor fatsoenlijk en behoorlijk handelen (BW, SV, EVRM) gebonden aan
wettelijke voorwaarden en ongeschreven regels
1. Vertrouwensbeginsel
2. Gelijkheidsbeginsel
3. Beginselen van evenredige belangenafweging
4. Verbod détournement de pouvoir
5. Rechtmatigheid en behoorlijkheid
Beleidsvrijheid (discretionaire bevoegdheid, street level
bureaucracy)
1. Grote mate van autonomie door aard politiewerk
a. Fysieke en sociale kloof tussen agenten en leidinggevenden
b. Informatievoorsprong
c. Direct contact burgers
2. Uitgebreid juridisch raamwerk
a. Politiefunctionaris bepaalt zelf of en welk juridisch instrument wordt
ingezet
3. Interne sturing politieorganisatie belangrijke randvoorwaarde
a. Gedecentraliseerde organisatie keuzevrijheid op laagste niveau
organisatie
b. Leerstuk van professionele ruimte en leerstuk van ‘georganiseerd
vertrouwen’
4. Sturing (en controle) op grote afstand van 1e lijn leidinggevenden
, Rechtsstaat en algemene beginselen
Uitgebreid stelsel van interne en externe (in)formele checks & balances
- Intern: klachtenprocedures, vertrouwensfunctionarissen, evaluaties en
functioneringsgesprekken
- Extern: nationale ombudsman, commissie politieklachten, social media
Geschiedenis van de Nederlandse Politie
Fundamenten
- 1810-1813: inlijving bij Frankrijk Frans justitiebestel (centralistisch)
o Nationaal justitieel bestel, OM leidt strafrechtelijk onderzoek,
commissaris politie, burgemeester leidt lokaal bestuur, dienaren van
politie
- 1851: gemeentewet Thorbecke (decentralisatie) (gered van revolutie,
meer macht parlement, minder bij koning)
o Burgemeester = hoofd van politie ter plaatse
o Gemeenteraad bevoegd verordeningen uit te vaardigen en betaalt
eigen politie
Spanning tussen
Justitie Bestuur
Strafrecht Ordehandhaving
Nationaal Lokaal
Procureur-generaal Burgemeester
Efficiëntie Legitimiteit (systeem moet
gedragen worden door
burgers)
Repressie (reflex op Preventie
handhaven)
Fasen
- 1875-1918: Moderne politieorganisatie
o Staatsvormingsprocessen en samenleving ingewikkelder
o Verstedelijking en industrialisering modernisering politie steden
en stagnatie elders
o Politie: georganiseerd, hiërarchisch verband
o Geen opleiding
o Doel: bedwingen sociale onrust
o Recherche in grote steden
- 1914-1918: WOI
o Impact krijgsmacht
o Meldkamer ontstond
- 1918-1977: Professionele politieorganisatie
o Doel: volledige wetshandhaving
o Geweldsmonopolie
o Opleiding en kennis van de wet
o Aangifte, geen eigen inrichting
o Burgers wordt veiligheid beloofd
o Gespecialiseerde recherche, verkeerspolitie, inlichtingendienst
- 1940-1945: Duitse bezetting
o Politie werkte mee met de Duitsers
o Politie samengevoegd en ondergeschikt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xaraguijken. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71184 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now