Summary
Samenvatting bestuursrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van 218 pagina's voor het vak Bestuursrecht aan de UA
[Show more]
1 review
By: bdbbdb • 8 months ago
Seller
Follow
lena2003
Reviews received
Content preview
BestuursrechtUA
,DEEL I – BESTUURSRECHT: BEGRIP, INDELING, FUNCTIES, KENMERKEN EN BRONNEN
HOOFDSTUK I – BEGRIP BESTUURSRECHT
INLEIDING
Het privaatrecht omvat de rechtsregels die betrekking hebben op de relaties tussen private
personen.
↔ Het publiekrecht omvat de rechtsregels die betrekking hebben op de organisatie van de overheid
en op de relatie tussen de overheid en de burgers en tussen overheden onderling.
MAAR klassiek onderscheid publiek- en privaatrecht staat onder toenemende druk: doordat de
overheid steeds meer figuren van het privaatrecht overneemt.
Het publiekrecht wordt meestal opgesplitst in:
Het grondwettelijk recht
Én het bestuursrecht
Men kan het begrip bestuursrecht omschrijven vanuit drie manieren:
Formeel-juridische omschrijving
Omschrijving vanuit relaties die door het bestuursrecht worden beheerst
Omschrijving vanuit de materiële bevoegdheid van het bestuur
FORMEEL- JURIDISCHE OMSCHRIJVING
DEFINITIE VANUIT ORGANIEK OOGPUNT: UITGAANDE VAN DE ‘MACHTEN’
Deze definitie gaat uit van een organieke benadering: afbakening a.d.h.v organen en instellingen die
worden gereguleerd.
Besturen = tenuitvoerlegging van wetgeving en beleid (uitvoerende macht)
Het bestuursrecht omvat het geheel aan rechtsregels m.b.t. de organisatie, de bevoegdheden en
de werking van de organen die met uitvoerende macht zijn bekleed.
Goed uitgangspunt, maar vraagt aanvulling en nuancering, want…
Veronderstelt scherp kunnen omschrijven wie ‘organen van de UM’ zijn.
o Overeenkomstig de grondwet gaat het over koning en ministers
o Maar uitvoerend apparaat bestaat vandaag ook uit tal van organisaties en personen
die de grondwet niet kent.
Driemachtenleer roept een te vereenvoudigd beeld op van uitoefening taken in een
moderne staat.
1
, o Traditioneel: wetgevende macht normatieve functie, uitvoerende macht
tenuitvoerleggingsfunctie en rechterlijke macht rechtsprekende functie
o Organieke benadering moet worden aangevuld met functionele benaderind
DEFINITIE VANUIT FUNCTIONEEL OOGPUNT: UITGAANDE VAN DE ‘FUNCTIES’
Functionele benadering = erkenning dat instellingen/organen die organiek tot de UM
worden gerekend, niet alleen een rol spelen binnen de tenuitvoerleggingsfunctie, maar
tevens binnen de wetgevende/normatieve functie én de rechtsprekende functie.
Organen van de UM hebben ook andere taken, die we klassiek toekennen aan andere
machten op basis van de driemachtenleer.
Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen de staatsmacht en de rol/functie
Staatsmacht: wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht
Rol of functie: normatieve, tenuitvoerleggings- en rechterlijke functie
o UM heeft taken van tenuitvoerlegging
Deze taak wordt gegeven aan de koning krachtens de gw. hij moet hiervoor
geen machtiging vragen
Soms via reglementen uitvoering geven aan regelgeving – art. 108 Gw. / art.
20 BWHI
Reglementen = besluiten die een algemene abstracte rechtsregel formuleren
die van toepassing is op een onbepaald aantal personen en/of zaken
= normen; wetgeving in de materiële zin
o UM heeft ook normatieve taken
Soms maakt UM regels die niets te maken hebben met
uitvoering van wetgeving!
Art. 105 gw. wetgever kan regelgevende taken toevertrouwen
(normatieve bevoegdheid delegeren) aan UM los van
uitvoering van wetgeving.
Steeds meer aandacht voor rule making powers UM: koning
krijgt steeds meer normatieve bevoegdheid gedelegeerd we
leven in een steeds complexere maatschappij, alles moet
sneller gaan.
o Organen UM hebben soms ook taken van rechtshandhaving en
geschiloplossing
Via kennisname van georganiseerde bestuurlijke beroepen.
Regulatoren in de nutssectoren.
- Op geprivatiseerde markten ziet de overheid toe via
regulatoren of de concurrentie daar eerlijk verloopt
en de prijzen niet te hoog zijn (voor essentiële
dingen zoals energie, post…)
- Hebben vaak bevoegdheden om geschillen tussen
2
, ondernemingen te beslechten ondanks dat het
geen rechter is maar een orgaan van de UM
- Zij kunnen ook boetes opleggen aan bedrijven die
de regels niet respecteren
Groeiende trend administratieve sancties vb. GAS-boetes
worden opgelegd door gemeentelijk bestuur, geen rechter
o Tegelijkertijd moeten organen die tot de WM of RM behoren soms
ook besluiten nemen die louter ‘uitvoerend’ of ‘bestuurlijk’ zijn
Naturalisaties door de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
(BEL nat verlenen)
Beslissingen inzake personeel, overheidsopdrachten,…
o Voor sommige beslissingen vallen de WM en RM dus ook onder het
bestuursrecht
Bestuursrecht is veel ruimer dan enkel de UM!
Uitvoerende macht – rol of functie:
- Primair: tenuitvoerlegging van wetgeving en beleid
o Via individuele besluiten (EBR)
Bv. vergunningen, benoemingsbeslisisng…
o Via normatieve besluiten (reglementen, art. 108 GW)
o Via taken van rechtshandhaving (bestuurlijke sancties)
o Via taken van geschiloplossing (bestuurlijke beroepen)
- Ondergeschikt: zelfstandige normatieve taken (art. 105 GW)
o Uitdrukkelijk toevertrouwd door de gw. bijzondere wetten of wetskrachtige
normen
Opmerking: niet alle staatsorganen worden door de grondwet onder één van de drie
klassieke staatsmachten gebracht!
Provinciale en gemeentelijke instellingen staan niet onder de titel van de UM in
gw. toch gaan wij ervan uit dat deze met UM bekleed zijn.
Bestuurlijke rechtscolleges
o Behoren niet tot de RM en ook niet tot de UM
o Hebben een statuut sui generis (art. 160-161 gw.)
o Bestuursrechters zijn echte rechters, geen besturen worden beheerst
door beginselen van behoorlijke rechtsbedeling niet van bestuur!
NIEUWE, AANGEVULDE DEFINITIE VAN HET BESTUURSRECHT
Definitie: het bestuursrecht is het geheel van regels m.b.t. alle handelingen van de
“uitvoerende” macht (in de ruime zin van het woord), ongeacht of deze handelingen
een bestuurlijke, een normatieve, een sanctionerende of een geschilbeslechtende
inhoud hebben.
Sommige activiteiten van de uitvoerende macht worden evenwel niet
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lena2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now