Positief recht / objectief recht: geheel van alle geldende rechtsregels
Subjectief recht: bevoegdheid die iemand aan een objectief recht ontleent
Rechtsbronnen:
1. wet Geschreven
2. jurisprudentie/rechtspraak Ongeschreven
3. gewoonte Ongeschreven
4. verdragen en sommige besluiten van internationale organisaties
5. algemene rechtsbeginselen
6. gepubliceerde beleidsregels
Indelingen recht:
● Formeel: procesrecht, betreft de handhaving van regels in procedures voor de
rechter.
● Materieel: betreft de inhoud van rechten en plichten
● Privaatrecht: burgerlijk recht/civiel recht, betreft zaken tussen personen onderling.
● Publiekrecht: betreft staatsrecht, bestuursrecht, strafrecht en internationaal recht.
Trias politica: Machtenscheiding van Montesquieu (*ideeën Robespierre & Rousseau leren)
- rol van de rechter beperkt (spreekbuis van de wet)
- legisme: positief recht wordt uitsluitend door de wet geschapen
volgens Montesquieu: In Nederland:
Wetgeving (Wetgevende macht) Regering en Staten generaal
Bestuur (Uitvoerende macht) Regering (art. 42 lid 1 GW)
Rechtspraak (Rechtsprekende macht) Rechtspraak / rechters
In NL geen zuivere leer van trias politica, wel controle door de rechtspraak.
Rechterlijke onafhankelijkheid:
● Geen verantwoording nodig
● geen formele hiërarchie
● voor het leven benoemd
, Week 2 Recht en staat
Rechtsstaat: Bescherming van het individu tegenover de overheid staat centraal, in een
rechtsstaat regeeert het recht.
John Locke: mens heeft onvervreemdbare rechten => life, liberty and property
Vertrouwensregel: De regering moet de steun/het vertrouwen hebben van het parlement om
te kunnen blijven regeren.
Ministeriele verantwoordelijkheid: beginsel dat de minister tegenover beide kamers
verantwoordelijkheid draagt voor het door hem gevoerde beleid en dat hij verplicht is zich
daarvoor te verantwoorden.
Grondrechten:
● Klassieke grondrechten: Fundamentele vrijheden van de burger die door de
overheid niet mogen worden geschonden. (bescherming van deze rechten wordt
door de rechter verleend)
1. vrijheidsrechten: aspecten van het menselijk bestaan waar de overheid zich
niet niet mee mag bemoeien.
2. politieke rechten: vrije uitoefening van democratische bevoegdheden van de
burgers.
3. gelijkheidsrechten: verbieden aan de overheid het maken van onderscheid
tussen burgers.
● Sociale grondrechten: Fundamentele rechten die “voorwerp van zorg” voor de
overheid zijn.
Wetten:
Wet in materiële zin: AVV, ongeacht van welk orgaan de wet afkomstig is. => inhoud
Wet in formele zin: wet afkomstig van de regering en staten-generaal tezamen. => afkomst
Algemene maatregel van bestuur: (art. 89 GW)
-Worden door koninklijk besluit vastgesteld.
-Voorschriften, door sttraffen te handhaven, worden daarin alleen gegeven krachtens de wet.
Ministeriele regeling: (art. 89 lid 4 GW)
Recht van amendement: Recht van Tweede Kamer om wijzigingen aan te brengen in een
wetsvoorstel. (Eerste kamer niet)
Recht van initiatief: Recht van leden van de Tweede Kamer om zelf wetsvoorstellen in te
dienen (Eerste kamer niet)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isastam9. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.61. You're not tied to anything after your purchase.