Aardrijkskunde Systeem Aarde
Ons eiland in de ruimte
1.1
4 binnenplaneten uit steen: mercurius, venus, de aarde & mars.
4 buitenplaneten uit gas: Jupiter, Saturnus, Uranus & Neptunes.
Geologische tijdschaal voor indeling tijdperken, perioden &
tijdvakken.
Volgorde tijdperken met relatieve tijdschaal bekend maar
ouderdom niet.
Volgorde perioden bepalen fossielen
Opbouw aarde:
- Kern
Mengsel van nikkel & ijzer. Binnenkern vast & buitenkern
vloeibaar.
- Mantel
Binnen vast & buiten taai-vloeibaar.
- Korst
Gesteenten die verbindingen zijn van zuurstof met ijzer,
calcium, magnesium, natrium & aluminium.
Lithosfeer wordt onderverdeeld in continentale en oceanische
korst.
Graniet: continentale korst & lichter. Ook dikker.
Basalt: oceanische korst & zwaarder.
Continent lichter hogere ligging
,Onder lithosfeer ligt de asthenosfeer. Minder hard dan
lithosfeer.
1.2
Catastrofetheorie: ingrijpende veranderingen aan
aardoppervlak plotseling & rampzalig bv. Meteooraanslag
Actualiteitsbeginsel: natuurwetten in verleden & heden
hetzelfde zijn.
Uitvinding van Alfred Wegener dat continenten aan elkaar vast
zaten:
- Overeenkomsten tussen fossielen
- Sporen van vroegere ijskappen
- Gesteenten & gebergten die afgebroken zijn sluiten aan op
elkaar
Theorie ‘continental drift’ van Wegener:
- Continenten bestaan uit lichte
gesteente
- Continenten drijven op iets
vloeibaars
- Ooit waren continenten een oer
continent: Pangea
Dwars door alle oceanen lopen
bergketens. midden-Atlantische rug
Aardkorst is het jongste drijven naar westen & oosten ouder
Oceanische plaat groet aan vanuit het midden.
Bewijzen continentverdrijving:
, - Aardmagnetische veld veranderd in loop van geologische
geschiedenis
continenten veranderen van positie ten opzichte van polen.
- Satellietmetingen tonen aan dat platen uit elkaar bewegen
Conclusie: oceanische korst beweegt horizontaal en de
continenten uit elkaar duwt.
1.3
Lithosfeer bestaat uit 7 grote platen en veel kleinere platen
die op de asthenosfeer drijven.
Asthenosfeer beweegt door inwendige warmte van de aarde:
- Heet magma komt omhoog
- Botst tegen lithosfeer
- Stroomt horizontaal weg
- Zakt na afkoeling en wordt zwaarder doordat het koud
geworden is
Deze kringlopen herhalen zich convectiestromen
Platentektoniek: processen waardoor platen ontstaan,
bewegen en weer verdwijnen.
- Platen bewegen met snelheid enkele cm per jaar
- Snelheid waarmee platen bewegen is overal anders
- De snelheid kan in loop van jaren veranderen
Divergentie: platen bewegen van elkaar af.
Convergentie: platen bewegen naar elkaar toe.
Transforme beweging: platen wegen lang elkaar heen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sahinsm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.32. You're not tied to anything after your purchase.