Uitgebreide samenvatting van het boek Opgelet! Systematisch signaleren in maatschappelijke ondersteuning en eerstelijnszorg. Alle hoofdstukken komen aan bod en er worden voorbeelden in benoemd.
systematisch signaleren in maatschappelijke ondersteuning en eerstelijnszorg
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Hogeschool NTI (NTI)
HBO Pedagogiek
Signaleren en preventie
All documents for this subject (2)
9
reviews
By: k-vonk • 2 year ago
By: lacrenneberg • 3 year ago
By: ChristiaanVos97 • 3 year ago
By: sjakelien70 • 4 year ago
By: theahut2010 • 4 year ago
Translated by Google
Clear and clear.
By: robahoekstra • 4 year ago
By: julietteeijk • 4 year ago
Show more reviews
Seller
Follow
carovangrinsven
Reviews received
Content preview
Opgelet! Systematisch signaleren in maatschappelijke
ondersteuning en eerstelijnszorg
Samenvatting
Hoofdstuk 1 Waarom signaleren?
Signaleren kan op verschillende niveaus plaatsvinden. Door de grote maatschappelijke
veranderingen van de laatste jaren, is signaleren als taak steeds belangrijker geworden in
het sociaal werk. Signaleren kan plaatsvinden op individueel niveau en het niveau van het
sociaal netwerk (micro), op het niveau van de kwaliteit en toegankelijkheid van voorzieningen
(meso) en op sociaal-maatschappelijk niveau (macro). Ook worden er drie verschillende
invalshoeken van signaleren binnen het sociaal werk behandeld: als eerste fase van
preventie, als aanvulling op hulp- en dienstverlening en als professie gebonden tak.
Vernieuwing van het sociaal werk
Er zijn vele discussies geweest over het sociaal werk. Hierdoor heeft een verschuiving
plaatsgevonden van de opdracht, doelgroep en aanpak van het sociaal werk.
Opdracht
Sinds de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), is het sociaal werk
de afgelopen jaren vaak het onderwerp van debat geweest. Sociaal werk heeft altijd een
tweeledige opdracht. In de eerste plaats ondersteunt sociaal werk burgers die op de een of
andere manier in de knel zitten, om de aansluiting bij de samenleving terug te vinden. De
andere opdracht wordt geformuleerd vanuit de wet- en regelgeving door de regering, het
parlement en in toenemende mate ook door lokale overheden. Deze opdracht is verwoord in
de Wmo. De essentie van deze wet is dat iedere burger meedoet in de samenleving en zo
veel mogelijk de verantwoordelijkheid neemt voor zichzelf en zijn (directe) omgeving. Pas als
dit niet (meer) lukt of met vrijwilligers lukt om problemen op te lossen, kan men beroep doen
op hulp- en dienstverlening door maatschappelijke organisaties en sociale professionals. Er
wordt dan eerst gekeken of er oplossing zijn op ‘collectief’ niveau. Pas in het laatste geval
wordt individuele hulpverlening aangeboden. Daarbij wordt ook de ‘tweedelijnszorg’ minder
makkelijk toegankelijk. De zorg zou te duur zijn geworden en de kosten stijgen snel door
onder andere de vergrijzing. Daarnaast vind de overheid dat burgers met tweedelijnszorg
veel te afhankelijk worden van hulp. Met professionele hulp uit de eerste lijn worden burgers
,aangemoedigd om zo veel mogelijk zelf te doen. Om dit te kunnen realiseren moet de rol die
de eigen sociale netwerken en het sociaal werk spelen, onherroepelijk groter worden.
Doelgroep
In de jaren negentig richtte het sociaal werk zich vooral op de burger die hulp zocht. Nu richt
men zich steeds meer op kwetsbare burgers die niet in staat zijn zelf gerichte hulp te vragen.
Een kernkwaliteit van het sociaal werk is om de capaciteiten van de burgers te herkennen, te
onderkennen en aan te spreken. Een andere kernkwaliteit is om de zwakke en sterke
elementen in een samenleving met elkaar te verbinden en zo een groep mensen sterker te
maken. Daarnaast is het ook een kernkwaliteit om kwetsbare burgers niet als homogene
groep te benaderen, maar om oog te hebben voor de diversiteit onder hen.
Aanpak: Welzijn Nieuwe Stijl (WNS)
Van het sociaal werk wordt onder veranderende omstandigheden een ander soort inzet
gevraagd. Die andere aanpak is neergelegd in het programma Welzijn Nieuwe Stijl. In WNS
worden acht bakens benoemd die richting geven aan het handelen van de ‘nieuwe’ sociale
professional:
1. Gericht op de vraag áchter de vraag. Breder kijken naar de achterliggende
problematiek
2. Gebaseerd op de eigen kracht van de burger; meer oog voor wat burgers zelf
kunnen, of met hulp uit directe sociale omgeving. Niet alleen zelfredzaamheid
stimuleren, ook samenredzaamheid versterken.
3. Direct eropaf: richten op mensen die zorg mijden, afgehaakt zijn of de weg naar juiste
dienstverlening niet weten te vinden. De ‘kwetsbare groepen’ die vaak niet om
ondersteuning durven of willen vragen.
4. Formeel en informeel in optimale verhouding: optimale verhouding tussen wat
mensen onderling in informeel verband zelf kunnen en wat sociaal werkers en andere
professionals moeten doen.
5. Meer collectief dan individueel: individueel probleem behoeft niet automatisch een
individuele oplossing.
6. Integraal werken: problemen die met elkaar samenhangen, moeten ook in
samenhang worden aangepakt.
7. Niet vrijblijvend, maar resultaatgericht: over de ondersteuning aan burgers worden
concrete afspraken gemaakt. Doelen worden in meetbare termen geformuleerd.
Richten op lange termijn, maar ook op praktische, snelle resultaten. Ook het thema
‘evidence based werken’ is belangrijk; hulp- en dienstverlening moet zoveel mogelijk
gebaseerd zijn op bewezen effectieve methoden.
, 8. Gebaseerd op ruimte voor de professional: sociaal werkers moeten voldoende
professionele ruimte krijgen om zelfstandig te handelen op basis van een ruime, vrije
beslissingsruimte.
1.2 Empowerment als basis
In de ‘empowermentbenadering’ wordt uitgegaan van het bouwen aan een tweeledig
versterkingsproces: het individu en zijn netwerk worden zelf sterker, kunnen hun eigen
situatie beter aan. Tegelijkertijd verwerven ze controle, of macht, over hun (persoonlijke)
omstandigheden. Negatieve aspecten van een situatie worden verbeterd door actief op zoek
te gaan naar positieve zaken, om zo al doende de eigen draagkracht te versterken.
Definitie empowerment: Een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en
gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving via het verwerven van
controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn en het stimuleren van participatie.
Macht en kracht zijn centrale begrippen in de empowermentbenadering. Er is macht op
diverse niveaus in de samenleving;
- Op het niveau van het individu en zijn sociale netwerken (micro)
o Primair proces van sociaal werkers. Draaglast en draagkracht worden
gesignaleerd. ‘Power from within’; versterkt de kracht die de cliënt zelf in zich
heeft. ‘power with’; kracht vanuit omgeving versterken. Met individuele
cliënten werken aan het versterken van de sociale omgeving (sociale steun
activeren).
- Op niveau van maatschappelijke organisaties (meso)
o Het toegankelijk maken ervan voor bepaalde groepen burgers, bijvoorbeeld
door collectiveren. Dit niveau gaat gepaard met het delen van ‘macht’ over het
beleid en de toegankelijkheid van een dienst of voorziening.
- Op niveau van de samenleving als geheel. (macro)
o Het verwerven van invloed in het publieke domein. Bijvoorbeeld het
veranderen van vooroordelen.
Werken vanuit de empowermentbenadering betekend streven naar het vergroten van de
macht of de regie op die niveaus; de burger krijgt zelfvertrouwen en wordt krachtiger, ook
doordat hij het gevoel heeft meer controle uit te (kunnen) oefenen op zijn
leefomstandigheden.
1.3 Signaleren vanuit drie invalshoeken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carovangrinsven. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
