Summary
samenvatting Biologie
- Course
- Institution
De samenvatting is gemaakt aan de hand van de syllabus van het vak samen met alles wat de professor in de lesopnames heeft gezegd.
[Show more]
Seller
Follow
dockx101
Content preview
2022 - 2023SAMENVATTING
BIOLOGIE
Universiteit Gent
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 2: evolutie ............................................................................................................................................................ 3
Belangrijke basisbegrippen ..............................................................................................................................................................3
Ontstaan en belang van genetische variatie in een populatie.........................................................................................................3
Evolutie: een klein stukje geschiedenis ............................................................................................................................................4
Evolutie volgens (post-)Darwin en Wallace .....................................................................................................................................4
Natuurlijke selectie ..........................................................................................................................................................................4
Vermeerdering van soorten ............................................................................................................................................................5
Geleidelijkheid .................................................................................................................................................................................5
Hoofdstuk 3: Taxonomie, fylogenie en de tree of life .............................................................................................................. 7
Grote indelingen van het leven op aarde .........................................................................................................................................7
Systematiek, taxonomie, fylogenie en cladistiek .............................................................................................................................7
Naamgeving .....................................................................................................................................................................................8
Classificatie ......................................................................................................................................................................................8
Fylogenie .........................................................................................................................................................................................8
Hoofdstuk 4: Protista ........................................................................................................................................................... 10
Definitie en ontstaan .....................................................................................................................................................................10
Voeding, voortplanting/reproductie en voortbeweging ................................................................................................................12
Reproductie ...................................................................................................................................................................................12
Voortbeweging ..............................................................................................................................................................................13
Overzicht en indeling van Protista .................................................................................................................................................14
Supergroep Excavata .....................................................................................................................................................................14
Supergroep Archaeplastida ...........................................................................................................................................................15
Supergroep Stramenopila ..............................................................................................................................................................16
Supergroep Alveolata ....................................................................................................................................................................16
Supergroep Rhizaria ......................................................................................................................................................................17
Supergroep Amoebozoa ................................................................................................................................................................18
Supergroep Opisthokonta .............................................................................................................................................................19
Hoofdstuk 5: ‘Parametazoa’, Porifera (en Placozoa) ............................................................................................................. 19
Definitie en ontstaan .....................................................................................................................................................................19
Porifera ..........................................................................................................................................................................................19
Inleiding .........................................................................................................................................................................................19
Basisbouwplan: het ascontype ......................................................................................................................................................20
Complexere bouwplannen ............................................................................................................................................................21
Fylum Placozoa ..............................................................................................................................................................................22
Hoofdstuk 6: Radiata ........................................................................................................................................................... 22
Symmetrie in dierlijke bouwplannen .............................................................................................................................................22
Fylum Cnidaria of neteldieren ........................................................................................................................................................23
Fylum Ctenophora of kamkwallen .................................................................................................................................................25
Hoofdstuk 7: Animalia – Bilateria ......................................................................................................................................... 26
Embryonale ontwikkeling bij Animalia ..........................................................................................................................................26
Enkele fylogenetische beschouwingen over de Animalia...............................................................................................................28
Hoofdstuk 8: Bilateria – Protostomia .................................................................................................................................. 30
1
,Inleiding en systematische indeling ...............................................................................................................................................30
Lophotrochozoa .............................................................................................................................................................................30
Platyhelminthes en andere nauw verwante Bilateria ...................................................................................................................30
Mollusca of weekdieren ................................................................................................................................................................32
Annelida of ringwormen ................................................................................................................................................................32
Ecdysozoa ......................................................................................................................................................................................33
Nematoda of rondwormen ............................................................................................................................................................33
Tardigrada of mosbeertjes ............................................................................................................................................................35
Arthropoda of geleedpotigen ........................................................................................................................................................35
Hoofdstuk 9: Bilateria – Deuterostomia ............................................................................................................................... 36
Inleiding .........................................................................................................................................................................................36
Fylum Echinodermata ....................................................................................................................................................................36
Fylum Hemichordata .....................................................................................................................................................................37
Fylum Chordata .............................................................................................................................................................................37
Subfylum Cephalochordata ...........................................................................................................................................................38
Subfylum Urochordata (Tunicata) .................................................................................................................................................39
Subfylum Vertebrata ......................................................................................................................................................................39
Inleiding en verwantschappen.......................................................................................................................................................39
Wervels ..........................................................................................................................................................................................40
Agnatha .........................................................................................................................................................................................40
Gnathostomata (pisces).................................................................................................................................................................41
Gnathostomata (tetrapoda) ..........................................................................................................................................................42
2
, Hoofdstuk 2: evolutie
Belangrijke basisbegrippen
Kenmerken zijn eigenschappen van een organisme (zichtbaar of niet zichtbaar) zoals bijvoorbeeld:
oogkleur, haarkleur, lichaamslengte… Er bestaan ook minder zichtbare kenmerken zoals: paslengte,
maximale loopsnelheid… dit zijn vooral fysiologische kenmerken of performantiekenmerken.
Kenmerktoestanden zijn de vorm of waarde die een kenmerk aanneemt vb. blauwe ogen, blond haar,
20m/s. De verzameling van alle kenmerktoestanden van een organisme bepaalt zijn fenotype; kort
door de bocht is dat ‘hoe het organisme er uit ziet’. Een kenmerktoestand wordt grotendeels, maar
niet uitsluitend, bepaald door de genetische achtergrond van het betreffende organisme, i.e. door zijn
genotype. Sommige kenmerken worden gecodeerd door één specifiek gen, maar vaker zijn
kenmerken de resultante van de expressie van verschillende genen. Dat is bv. het geval voor onze
oogkleur.
Allelen zijn verschillende sequentievarianten van eenzelfde gen. Menselijke cellen zijn, met
uitzondering van de geslachtscellen, diploïd. Als we van een bepaald gen twee identieke kopijen
meekrijgen dan hebben we twee keer hetzelfde allel van dat gen en zijn we voor dat gen
homozygoot. Is dat niet zo dan hebben we twee verschillende allelen van dat gen en zijn we voor die
locus heterozygoot. Verschillende combinaties van allelen zullen in veel gevallen tot verschillen in
kenmerktoestanden leiden.
Ontstaan en belang van genetische variatie in een populatie
Genetische variatie is belangrijk voor een populatie, omdat ze de kans verhoogt dat een populatie kan
overleven onder extreme omgevingsveranderingen. Een genetisch diversere cultuur heeft een veel
grotere kans dat er naast vatbare ook resistente(re) genotypes aanwezig zijn die niet ten onder gaan aan
de ziekte. Wanneer we genotypische variatie bekijken op het niveau van één gen dat codeert voor één
bepaald eiwit, wordt ze synoniem van allelische variatie: hoe meer verschillende sequentievarianten er
voor dit gen aanwezig zijn, hoe hoger de genetische variatie in de populatie. Er zijn enkele mechanismen
die bijdragen tot het ontstaan van die allelische variatie, en die aanleiding geven tot een potentieel
vrijwel oneindig grote genetische variatie:
1) Het ontstaan van mutaties. Naast specifieke gevallen waar door blootstelling aan chemische stoffen
of bestraling mutaties kunnen optreden, treden mutaties ook op redelijk willekeurige basis op als
gevolg van een aantal oorzaken die buiten het bestek van deze cursus vallen. Veel mutaties zijn
puntmutaties: er is dan één base die vervangen wordt door een andere base.
2) Een belangrijke bijkomende bron van genotypische variatie vindt plaats bij de vorming
van haploïde geslachtscellen door reductiedeling van diploïde precursorcellen. Bij een
reductiedeling kan crossing-over optreden waarbij een stukje van een paternaal
chromosoom gaat vasthangen aan het homologe maternale chromosoom en
omgekeerd. Op de plaatsen waar dergelijke crossing-over gebeurt, ontstaan ‘hybride’
of recombinante allelen die bestaan uit een stuk van het vaderlijke en een stuk van
het moederlijke allel.
3) Nog tijdens die reductiedeling of meiotische deling gaan de homologe chromosomenparen zich
‘willekeurig’ rangschikken in het metafasevlak. Aangezien menselijke cellen 23 chromosomenparen
hebben, betekent dit dat er zich bij een reductiedeling haploïde dochtercellen (geslachtscellen)
kunnen vormen met 223 mogelijke chromosomale combinaties. Met andere woorden, er kunnen
zich puur op basis van chromosoomverdeling 223 genetisch verschillende geslachtscellen vormen.
4) Als we tot slot uitgaan van willekeurige paarvorming of ‘random mating’ in een populatie, kunnen er
223 chromosomaal verschillende mannelijke gameten combineren met 223 verschillende vrouwelijke
gameten, zodat er 246 genetisch verschillende zygotes kunnen ontstaan.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dockx101. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $22.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now