effectieve bestanddelen van psychotherapie in het ziekenhuis casus 1
Written for
Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Psychologie
Keuzevak effectieve bestanddelen van de psychotherapie
All documents for this subject (12)
Seller
Follow
michellevanderstelt
Reviews received
Content preview
Casus 1
Wat is prostaatkanker symptomen, klachten en behandeling. Zowel medische als
psychologische bijwerkingen.
De Sousa A, Sonavane, S & Mehta J. (2012). Psychological aspects of prostate cancer: a clinical
review.
Inleiding
Prostaatkanker is de meest voorkomende niet-huidkanker bij mannen. Door betere behandelingen is de
lifespan verlengd, desondanks zijn er wel steeds meer mannen met psychologische problemen. Dit
artikel gaat dieper in op de psychologische problemen bij prostaatkanker. Dit is gedaan met een
review.
Algemene psychologische problemen bij prostaatkanker
Het komt bij 30-50% van de mensen voor en het maakt niet uit in welke stage van kanker de persoon
zit. Vaak angst voor de kanker, de behandeling en medicijnen, maar ook voor eventuele terugkomst
van kanker. Vaak ook depressieve klachten. Moeilijk om een diagnose te stellen door de overlappende
symptomen zoals bijvoorbeeld gewichtsverlies, slaaploosheid etc.
Overzicht van anxiety en depressie bij prostaatkanker
- Anxiety en prostaatkanker: 20-60% van de mensen lijdt aan anxiety tijdens prostaatkanker. Dit
kan zowel voor, tijdens als na het hebben van kanker zo zijn. Angst om het te hebben, weer te
krijgen etc. Onderscheid maken tussen ‘trait’(persoonlijkheidskenmerk) en ‘state’ (kan dus plots
zo zijn). 30-40% zegt dat de angst het dagelijks leven negatief beïnvloed. Angst heeft invloed op
het verloop bv. sneller een operatie doen omdat je bang bent. Wel verder onderzoek nodig naar
anxiety.
- PSA bounce anxiety bij prostaatkanker: angst voor de terugkeer van de kanker na genezing.
- Depressie en prostaatkanker: weinig echt empirisch resultaat. Vooral mensen die al in een verder
stadium zijn, veel pijn of bijwerkingen hebben of die al vroeger depressief zijn geweest. Andere
studies laten weer zien dat het niet de kanker zelf is die lijdt tot depressies maar meer de lifestage
waar je je in bevind.
Psychoseksuele problemen bij prostaatkanker.
- Erection disorder: kan komen door de leeftijd, kanker zelf, operatie, bestraling en
hormoontherapie. Kan nog doorgaan als diagnose voorbij is. Sekstherapie kan helpen. Meer
depressie bij mannen met ED.
- Incontinentie: wordt gezien als erger dan ED. Vooral angst voor urineverlies of stank.
Psychotherapie en CGT kan helpen. Ook lichamelijke training kan helpen.
- Algemene problemen: niet weten over de ziekte kan angst veroorzaken, daarom is educatie
belangrijk.
Psychologische problemen bij prostaatkanker die een relatie hebben met leeftijdsfasen en QOL
- Couples: ziekte komt vaak tussen 50-65 waar je normaal zou werken voor pensioen, nu al
eerder met pensioen en heel vaak bij elkaar.
- HRQOL: keuze voor behandelingen en alle bijwerkingen en effecten van de ziekte zelf
beïnvloeden allemaal de ‘quality of life’.
- Self-management: belangrijk bij chronische ziektes. Bijv. empowerment, educatie, praktische
strategieën etc.
- Support-groups: gaat uit van gedeelde informatie. Sociale support zou lijden tot minder
psychologische stress en zelfs langer overleven.
, Sharpley, CF, Bitsika, V & Christie, DRH. (2012). Do patient-reported androgen-deprivation therapy
side effects predict anxiety and depression among prostate cancer patients undergoing radiotherapy?
Implications for psychosocial therapy interventions.
Inleiding
Anti-androgen therapy (AAT) voorafgaand aan bestraling kan de tumor significant verkleinen. Het
vergroot de overlevingskans en is nu een vast onderdeel van de behandeling.
- Side effects: verlaagd libido, impotentie, opvliegers, verminderde botdichtheid en kans op
breuken, veranderd metabolisme en vermindering in stemming en vermogen helder te denken.
Dit kan resulteren tot angst en depressie en zelfs het verdere verloop van de ziekte omdat ‘decision
making’ niet goed meer is. Mensen met angst hebben 3x zoveel veel kans om niet mee te werken met
hun arts, maar geen onderzoek gedaan naar de precieze relatie tussen PCa en AAT. In dit onderzoek
dus kijken naar de bijwerkingen van AAT en de eventuele link met angst en depressie.
Methode
147 PCa patiënten, die allemaal vrijwillig meededen, goed waren ingelicht en zelf hadden gekozen
voor AAT en die allemaal nog in de begin stage van de kanker zitten. Er werden 4 vragenlijsten
afgenomen: achtergrond, behandeling (of de behandeling volledig doorlopen is), self-report anxiety
(SAS) en self-report depression (SDS).
Resultaten
In totaal zei 17.7% dat ze
bijwerkingen hadden gehad van AAT.
Verlies van libido was de meest
voorkomende. Van deze mensen had
20 alle injecties gehad en 6 mensen
alle tabletten genomen. Ook werd er
een significante relatie gevonden
tussen mensen met side effects en
mensen met angst, maar niet met mensen met
depressie. Wel waren zowel angst als depressie
scores verhoogd.
Discussie
In deze studie zijn SAS en SDS apart gemeten,
terwijl het in werkelijkheid co morbide is bij PCa
en dat de symptomen overlappen. Ook is het maar
een erg klein percentage met bijwerkingen dus de
vraag is hoe groot de relatie in werkelijkheid is.
Bij borstkanker werd gevonden dat AAT zorgt voor
latere non-compliance. Dit komt vooral door de
uitkomst dat AAT een significant effect op anxiety
had en verhoogde waarde van depressie. In dit
onderzoek is dat verwaarloosd maar kan in later
onderzoek rekening worden gehouden zie
schema hypothetical pathway between AAT & side
effects.
Storey DJ et al. (2012). Clinically relevant fatigue in men with hormone-sensitive prostate cancer on
long term androgen deprivation therapy.
Inleiding
Androgen Deprivation Therapy (ADP) is de meest gebruikte vorm van behandeling in begin stage, of
als bestraling of operatie niet kan/niet werkt. Meest voorkomen is 3 maanden lang GnRH
(gonadotropin-releasing hormone) injecties, met eventueel later nog tabletten.
- Side effects: overvliegers, impotentie en verlies libido, borstvorming, verhoogd cholesterol
(hyperlipidemie), verminderde botdichtheid, bloedarmoede, verminderde spiermassa,
depressie, meer vet en verminderd cognitief functioneren.
Ook zijn mannen vaak vermoeider, maar hier is weinig onderzoek naar gedaan. 1 studie toonde een
verhoging aan en een andere juist niet. In deze studie onderzoek naar relatie tussen ADT en clinically
referenced fatigue (CFR).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller michellevanderstelt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.