Summary
Samenvatting privaatrecht
- Course
- Institution
Een volledige samenvatting van het boek en notities van tijdens de lessen. Met deze samenvatting behaalde ik een 16/20!
[Show more]
1 review
By: mayvanlaerebeke • 2 weeks ago
Seller
Followlouisemeert
Reviews received
Content preview
SAMENVATTING PRIVAATRECHTDEEL 1: PERSONEN- EN FAMILIERECHT
HOOFDSTUK 1: DE MENS
AFDELING 1: BESTAAN VAN DE FYSIEKE PERSONEN
BEGIN
Het bestaan van de persoon in zijn juridisch ‘zijn’. Alleen de personen die bestaan, hebben
rechtspersoonlijkheid
• Zijn drager van rechten en verplichtingen (bv. Erven, erkenning, ontvangen van schenkingen)
• Levend en levensvatbaar geboren
• Het bestaan van een natuurlijk persoon begint met zijn geboorte en eindigt met zijn dood
• Niet levensvatbaar geboren zijn: extreme vroeggeboorte (niet in staat te overleven)
Opmerking: soms toekenning rechten aan nog ongeboren vrucht => ongeboren kind moet
verwerkt zijn voor toekenning rechten + moet levend en levensvatbaar geboren worden
o Let wel!: dit betekend NIET dat het kind rechtspersoonlijkheid zou verkrijgen VOOR
de geboorte
EMBRYOBESCHERMING
Door de evolutie van de medische wetenschap is er een noodzaak aan nieuwe beschermingen. Wat
indien meerdere eicellen bevrucht zijn? Men kan embryo’s bewaren door invriezing (termijn van 5
jaar)
• In geval van niet bewaring, kunnen overtollige embryos worden:
o Geïntegreerd in een wetenschappelijk onderzoeksproject
o Vernietigd
o Opgenomen in een programma voor embryodonatie
Wet van 11 mei 2003 betreffende het onderzoek op embryo’s in vitro (=menselijke embryo’s):
onderzoek op embryo’s in vitro zijn onder bepaalde omstandigheden toegelaten, maar reproductief
menselijke klonen en het gebruik van embryo’s voor commerciële doeleinden of met eugenetisch
oogmerk is verboden!
Wet Medisch Begeleide voortplanting van 6 juli 2007 regelt het statuut van de overtallige embryo’s
en gameten: de kern bestaat erin dat de afspraken die gemaakt worden correct moeten worden
nageleefd.
ABORTUS
Abortus kan vanuit verschillende invalshoeken bekeken worden:
• Naargelang hij spontaan optreed (miskraam), dan wel uitgelokt
, • Naargelang het doel waarvoor hij wordt gepleegd: eugenetische redenen, sociale redenen,
therapeutische redenen
• Naargelang de persoon die de abortus uitvoert: medisch of niet medisch geschoold
personeel
• Naargelang de vrouw erin heeft toegestemd of niet
Voor de regeling van de zwangerschapsonderbreking bij wet 3 april 1990 was elke
opzettelijke zwangerschapsonderbreking met het doel de vrucht te doden en met de doding
van de vrucht als gevolg strafbaar
Artikel 348 e.v. Sw. Beteugelt de vruchtafdrijving bij een vrouw die daar niet in toestemde (niet-
vrijwillig)
Abortuswet (Art. 2) van 15 oktober 2018 (wet regelt de vrijwillige zwangerschapsafbreking) neemt
de strafbaarheid weg onder cumulatieve voorwaarden (Art. 350 Sw.):
• Zwangerschapsonderbreking vindt plaats voor het einde van de 12de week na de bevruchting
• Zij wordt verricht door een geneesheer in een instelling voor gezondheidszorg
• De geneesheer licht de vrouw in over de medische risico’s
• De zwangerschapsafbreking wordt niet eerder verricht dan 6 dagen na de 1ste raadpleging
• Wordt slechts verricht nadat de vrouw, de dag zelf van de ingreep, schriftelijk haar
toestemming bevestigd heeft
AANGIFTEVERPLICHTING
Aangifteverplichtingen n.a.v. de geboorte:
• De aangifte van de geboorte moet binnen de 15 dagen na bevalling gedaan worden door de
vader/meemoeder of de moeder (Art. 43 e.v. BW)
• Laatste dag een zaterdag, zondag of wettelijke feestdag: termijn wordt verlengd tot de
volgende werkdag
• Akte vermeld dag, uur en plaats van geboorte, het geslacht van het kind en de voornamen
die het heeft gekregen, de voornamen, naam, beroep en woonplaats van moeder en van de
vader indien de vaderlijke afstamming vaststaat
EINDE
DOOD
De lichamelijke dood= het einde van de fysieke persoon en einde van de rechtspersoonlijkheid
• Juridische problemen:
1. Vaststelling overlijden (eventuele orgaantransplantatie): proces dat zich in de tijd
kan uitstrekken
2. Recht om rustig en menswaardig te sterven
3. Rechtstatuut lijk: geen verhandelbaar goed
VASTSTELLING VAN HET OVERLIJDEN
• Volledige en definitieve afwezigheid van elke hersenwerking, ook deze van in de
hersenschors
, • Niet noodzakelijk een momentaan feit of gebeurtenis: niet eenvoudig om het juiste moment
van overlijden vast te stellen
• Transplantatie van organen
o Merk op: het is hierna nog steeds mogelijk een aantal functies kunstmatig in stand te
houden =hersendood
o Indien de dood wordt vastgesteld met het oog op transplantatie, moet de
vaststelling gebeuren door 3 geneesheren
• Dus: sterven is niet gewoon ON/OFF
RECHT OM RUSTIG TE STERVEN
Het stervenproces heeft de juridische wereld beroert. Bij de beoordeling van deze problematiek
dient rekening te worden gehouden met een aantal inzichten die soms strijdig zijn met elkaar
• De onaantastbaarheid van het menselijk leven als 1 van de pijlers van onze maatschappij
(onaantastbaarheid van het sterfbed)
• Een beperkte mate van zelfbeschikking voor het rechtssubject bij de beoordeling van de
kwaliteit van zijn levenssituatie (euthanasie)
A: Interventie in het stervensproces
• Onaantastbaarheid van het sterfbed => therapeutische hardnekkigheid
• = iemand behandelen op het moment dat iemand op zijn sterfbed ligt, niet nuttig
B: Medische handelingen met als oogmerk het doden
• Palliatieve sedatie= het sterven makkelijker maken, comfortabeler maken d.m.v. verdoving
(=sedatie) => het kantelt naar overlijden
• Euthanasiewet 28 mei 2002
• Euthanasie= het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de
betrokkene, op diens verzoek
• Euthanasie geldt voor:
o Terminale patiënten
o Patiënten die zich in een uitzichtloze situatie bevinden van aanhoudend en
ondraaglijk lijden, zowel fysiek als psychisch en ongeneeslijk zijn
• Toegelaten Euthanasie: geen misdrijf indien:
o Euthanasie moet toegepast zijn door een arts
o Een vrijwillig, overwogen en herhaald verzoek, in schriftelijke vorm, door een
meerderjarige, handelingsbekwame persoon of een ontvoogde minderjarige. Dit
verzoek kan worden vervangen door een wilsverklaring
o Terminale toestand of uitzichtloze toestand van aanhoudend lijden, dat ongeneeslijk
lijkt => sprake van een medisch uitzichtloze toestand van aanhoudend fysiek of
psychisch lijden
o De naleving van alle voorwaarden en procedures
Arts die euthanasie toepast, moet aangifte doen bij federale controle en evaluatiecommissie
Voorwaarden en procedures juist uitvoeren
• Wilsverklaring: arts mag beslissen over het einde van je leven
, • Geen mensenrecht: Diana Pretty Case => britse onderdaan, terminaal ziek, wou dat haar
echtgenoot haar hielp om zelfmoord te plegen
• Geen verplichting tot medewerking: arts kan weigeren om mee te werken aan euthanasie
C: Medische handelingen zonder oogmerk om te doden
• Het toedienen van pijnbestrijdingsmiddelen, zelfs indien ze de dood tot gevolg kunnen
hebben (is geen euthanasie)
• Zinloze of onverantwoorde ingrepen niet toepassen strookt vanzelfsprekend zowel met de
medische ethiek als met het recht
• Kunstmatig in leven houden kan belangrijk zijn voor orgaandonaties
o Dood medisch gezien ingetreden (m.o.o. transplantatie)
o Dood niet ingetreden
• Recht een behandeling te weigeren
o Personen die over een vrije wil beschikken kunnen een levensverlengende en/of
levensreddende behandeling weigeren
o Bij kinderen kan familierechter tussenkomen
RECHTSTATUUT VAN HET LIJK
Wat is een lijk?
• = geen verhandelbaar goedd in die zin van het zakenrecht (res sacra)
• = onaantastbaar
• Afstand van lijk: wilsbeschikking van de overledene waarin hij verklaart zijn lichaam af te
staan aan een universiteit of wetenschappelijk onderzoekscentrum om voorwerp uit te
maken van verder onderzoek of studie
Lijkschouwing of obductie
• Onderzoek door een gespecialiseerd geneesheer om bepaalde vaststelling te doen met
betrekking tot het overlijden
Organen?
• Kan je wegnemen voor transplantatie (positief stelsel)
• Orgaantransplantatiewet
• = iedereen is een donor, tenzij je een verzet hebt aangetekend (anonimiteit van het
donorschap)
Orgaanwegneming mag niet bij een overlijden wegens ongekende oorzaak
FORMALITEITEN VAN HET LIJK
Art. 55 e.v. BW
• Regelen een aantal verplichtingen naar aanleiding van overlijden om de aangifteverplichting
van overlijden aan de ambtenaar van de burgerlijke stand van de plaats van overlijden, met
het oog op het opmaken van de overlijdensakte
• Omstandig verslag geneesheer (overlijdensattest)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisemeert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.14. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now