Bewering: “de mens is niet zomaar zijn eigen licht, maar wordt gedreven door primaire passies als Eros en Thanatos”
Verklaring:
Eros = seksuele passie
Thanatos = agressie & dood
o Dit zijn onze driften/behoeften (ik wil) = ES
Die driften moeten we onder controle houden/bedwingen
o = ich: ik kan
o = Uber ich: maar ik mag (niet) = geweten
o Uber Ich = een kopie van het Uber Ich van onze ouders (aangeleerde ideeën)
Dit proces gebeurt onbewust en in fasen
o 0 – 1 jaar: de orale fase (het kind zal alles in zijn mond steken)
▪ Ik wil, ik wil, ik wil, nu
o 1 – 2 jaar: de anale fase
▪ Potjestraining → stimulans van ouders/voogd = appreciatie krijgen voor wat men al kan en
wat men heeft geleerd.
o 4+ jaar: de genitale fase
▪ Ontdekken van het geslacht
▪ Oedipuscomplex/elektrocomplex
o 6 jaar: het Es, Ich en Uber ich is gevormd
Het effect van onze maatschappij (sociologie)
Kennissociologie
= bestudeert het verband tussen de kennis en sociale groepen
Opvattingen
o Karl Mannheim (de vader van kennissociologie)
▪ Onze persoonlijke overtuigingen worden sterk bepaald door de sociale omgeving waarin we
leven.
▪ Wat we denken en de manier waarop we denken
o Karl Marx: ons denken wordt bepaald door de ‘klasse’ waarin we opgroeien
▪ Niet noodzakelijk causaal
▪ Als we iemand willen bestuderen of begrijpen → plaatsen we die eerst in de historische
existentiële en sociale achtergrond.
ALS we dus ideeën uiten over religie, levensbeschouwing, filosofie, … moeten we dus eerst de maatschappij
bekijken “wat is zijn invloed op mijn eigen opvattingen?”
Maatschappijdruk: het effect van onze pluralistische maatschappij
Vroeger: homogene maatschappij (agrarische maatschappij)
o = kerk, familie, buurt
o De kerk stelde een moraal → De families stelden deze niet in vraag en volgden die moraal →
Overtredingen op deze moraal werden gesanctioneerd door de buurt
Westerse cultuur: pluralistische maatschappij
o Niet meer gebonden aan de kerk
o De familie is vervangen door de cocon van het kleine gesloten gezinnetje
o De buurt is vervangen door betaalde arbeid, specialistenhulp en verschillende verenigingen
, RZL_SAMENVATTING 20 december 2021
o Pluralisme: een cultuur met zeer uiteenlopende keuzes die gemaakt moeten worden.
▪ Overspoeld met veelheid en diversiteit = culturele schokken
• Vb. twee kranten = twee standpunten over 1 gebeurtenis
▪ Gevolg: we raken de kluts kwijt
▪ Er komt ook nog een grote invloed van de maatschappij bij kijken
• Dit maakt de mens: angstig, onzeker en allergisch voor waarden
▪ Gevolg: decision stress
▪ Kierkegaard: de plicht tot kiezen = moderne angst
▪ Twee manieren om zich te wapenen
• De fanatiek opteren voor een vaste, gangbare ideologie = modern conformisme
o Meehuppelen = groter gevoel van zekerheid
o Plicht tot kiezen = positiever
▪ De kans en de vrijheid tot kiezen
o Zijn we vrijer dan vroeger?
▪ Druk van opzij is toegenomen (peerpressure)
▪ Invloed van media = zeer groot
• Alles relativeren of cynisch twijfelen
o Relativisme: alles wordt relatief (standpunt, waarden, geloof, …)
▪ Men leeft ideologisch grasduinend → met oog op alternatieven
▪ Vgl.: consumptiegoederen waarin we variëren en wisselen
o Cynisme: constante twijfel en onzekerheid
▪ We worden gehoorzaam door de onzekerheid (onderzoek Stanley
Milgram)
▪ = perfect voor mensen met gezag om een dictatuur te starten vb.
Hitler
De kracht van de natuur
Desmond Morris: The naked ape (boek)
Dierlijke, primitieve kant in de mensen beschrijft
Mens = aap die zich heeft los geworsteld van zijn oorsprong, maar nog steeds gedreven wordt door zijn
oude driften. (kinderen grootbrengen, eten, seksleven, …)
Boek zorgde ervoor dat er opzoek werd gegaan naar onze ‘oer’-elementen als mens
Jaren 80’: opzoek naar dit of dat gen dat de mens stuurde
Ondertussen zijn er verschillende publicaties over genetisch bepaalde zaken (ouderdom, grootte, dik zijn,
autisme, intelligentie, angst, …
Filosofisch nadenken over vrijheid
Wat is vrijheid
Doen waar men zin in heeft
Mogen doen wat je wilt
Geen gezag
= NIET CORRECT → zorgt voor risico’s voor onvrijheid
Men moet zich losmaken van zijn wil
Vrijheid moet dus ergens geregeld worden
Gesitueerde vrijheid
o In de tijd
o In de ruimte
o In het lichaam, fysica en maatschappij
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elien11decloedt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.95. You're not tied to anything after your purchase.