Samenvatting Geschiedeniswerkplaats 3e ed vwo 4-6 Handboek historisch overzicht - Geschiedenis
0 view 0 purchase
Course
Level
VWO / Gymnasium
Book
Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Een goede samenvatting van tijdvak/hoofdstuk 2! Alles staat er heel duidelijk in uitgelegd, zoals de jaartallen, begrippen en belangrijke gebeurtenissen.
Geschiedenis hoofdstuk 2 A5
Kenmerkende aspecten:
- Ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en
politiek in de Griekse stadstaat.
- De vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.
Met de uitvinding van het schrift omstreeks 3000 v.C. was de oudheid begonnen. Deze
tweede periode in de geschiedenis wordt ook de tijd van de Grieken en Romeinen genoemd.
De oudste beschaving in Europa was de Minoïsche beschaving op Kreta. Deze beschaving
had een schrift dat op kleitabletten werd geschreven. De Minoïsche beschaving is genoemd
naar koning Minos, die voorkwam in later Griekse verhalen. Het zijn mythes die samen
getuigen van de komst van de beschaving van Azië naar Europa. Omstreeks 1500 v.C. gingen
Grieken vanaf het Europese vasteland heersen over Kreta. In die tijd ontstond de vroegste
Griekse beschaving in een gebied dat bestond uit het Griekse vasteland, het schiereiland
Peloponnesos, de westkust van Anatolië en vele eilanden waaronder Kreta. Deze Myceense
beschaving werd gedomineerd door krijgsheren die basileus (koning) werden genoemd. Ze
regeerden vanuit versterkte paleizen over het omliggende gebied en vochten met bronzen
wapens en door paarden getrokken strijdwagens. De Myceense beschaving ging in de 12 e
eeuw v.C. ten onder.
Oudheid= tijd van de Grieken en Romeinen, tweede periode (3000 v.C. tot 500 n.C.)
Vanaf de 8e eeuw kwam een nieuwe Griekse beschaving tot ontwikkeling. De Grieken
leefden toen in onafhankelijke stadstaten (poleis) met een landbouw stedelijke. Er was een
gloeiende economie die een snelle bevolkingsgroei tot gevolg had. Toen overbevolking in
Griekenland dreigde, vertrokken groepen Grieken per schip uit hun stadstaten. Ze vestigden
zich in koloniën die ze stichtten aan de kusten van de Middellandse en Zwarte Zee. Moderne
steden als Napels, Marseille en Istanbul zijn begonnen als Griekse koloniën. De Grieken
leefden niet in één staat, ,aar ze hadden wel het idee dat ze samen één volk vormden. Dat
kwam door hun gezamenlijke cultuur. Ze spraken dezelfde taal, vertelde elkaar dezelfde
verhalen en vereerden dezelfde goden.
Door de kolonisatie en dankzij het gebruik van gemeenschappelijke munt, groeiden de
Griekse handel, nijverheid en welvaart. Door de import van graan uit Griekse stadstaten aan
de Zwarte Zeekust groeide Athene bijvoorbeeld uit tot een stad met een kwart miljoen
inwoners.
, In de 5e eeuw v.C. kwam de Griekse cultuur tot bloei, in het bijzonder de wetenschap en de
bouw- en beeldkunst. De Griekse beschaving wordt klassiek genoemd omdat de gedachten
en vormen ervan tot in onze tijd zo goed zijn gevonden dat ze werden nagedaan. Het
beroemdste klassieke gebouw was het Parthenon dat op de Akropolis werd gebouw van 447
tot 437 v.C. het dak rustte op tientallen zuilen. Je hebt meerdere soorten zuilen: sobere en
dikke zuilen is de Dorische stijl, slankere zuilen met een voetstuk en een bovenkant met
sierlijke krullen is de Ionische stijl en met bladeren is een Korinthische stijl.
Griekse kunstenaars maakten nauwgezet studie van het menselijk lichaam. Als eerste
maakten ze beelden met een natuurlijke houding en levendige gezichten. Bij naakte beelden
gaven ze spieren natuurgetrouw weer: andere beelden waren kunstig gekleed. Hierin weken
ze af van de stijve en emotieloze beelden van vóór de klassieke tijd.
De antieke Grieken voelden zich met elkaar verbonden tegenover niet-Grieken, die zij
barbaren noemden. Maar vaak voerden Griekse stadstaten ook oorlog met elkaar. Ze
werden pas in 338 v.C. in één rijk verenigd toen ze werden onderworpen door het koninkrijk
Macedonië. De koning van Macedonië bewonderde de Griekse cultuur en gaf zijn
troonopvolger Alexander de Grote een Griekse opvoeding. Deze veroverde in de jaren 324-
323 v.C. met Griekse soldaten het Perzische rijk en Egypte. Hierdoor werd de Griekse cultuur
verspreid over een enorm gebied. Na zijn dood viel zijn rijk uiteen in verschillende rijken die
door de Grieken werden bestuurd. In West-Azië en Egypte heerste daarna een Griekse elite
over de inheemse bevolking.
Kolonie= plaats waar een groep mensen zich vestigt.
Kolonisatie= koloniën stichten.
Klassiek= 1. Grieks-Romeins. 2. Zo goed dat het wordt nagedaan.
Zuilen= stenen paal.
Antiek= uit de oudheid.
Barbaar= onbeschaafde vreemdeling.
Inheems= autochtoon, oorspronkelijk.
Een polis met een erfelijke koning werd een monarchie genoemd, naar het Griekse woord
voor alleenheerschappij. Andere poleis werden bestuurd door leden van een groep met
erfelijke voorrechten in de samenleving, de edelen. Dit bestuurssysteem heette aristocratie,
wat regering van de besten betekende. De rijkdom van de aristocraten was gebaseerd op
grondbezit. Toen de economie zich goed ontwikkelde, vonden ook rijke handelaren dat zij
recht hadden op hoge bestuursposten. Sommige steden kregen een regering van rijken die
niet allemaal uit een adellijke familie kwamen. Dit systeem werd een oligarchie genoemd,
een regering van weinigen. In sommige steden steden veroverde één edelman op onwettige
manier met geweld alle macht van de politiek. Zo’n tiran probeerde vaak steun te krijgen van
het volk om zich tegenover de andere edelen te handhaven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lizanvanderveen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.40. You're not tied to anything after your purchase.