Samenvatting - Geschiedenis Begrippen van alle Historische contexten HAVO 5 EXAMEN
9 views 0 purchase
Course
Level
VWO / Gymnasium
Hierin staan alle begrippen van de Historische contexten: Britse rijk, Duitsland & Nederland duidelijk uitgelegd. Deze begrippen MOET je weten voor je HAVO examen.
- Reformatie= verandering waarbij christenen de katholieke kerk wilden veranderen
waarna ze zich afsplitsten van deze kerk. kerk. Engeland was in de 16 e eeuw
meegegaan met de protestantse Reformatie. De koning had de Engelse kerk
losgemaakt van de rooms-katholieke kerk en zich aan het hoofd gesteld van de
Church of England.
- Protestanten= de protestanten zijn één van de drie grote stromingen binnen het
christendom. Het protestantisme is ontstaan door de confrontatie van Maarten
Luther. Volgens de ideeën van de hervorming
- Katholieken= rooms- katholiek. De katholieken zijn ook één van de drie grote
stromingen binnen het binnen het christendom.
- Handelskapitalisme= vroegere vorm van kapitalisme waarbij handelaren een leidende
rol hadden in de economie.
- Rationeel optimisme
- Verlicht denken= het gebruiken van eigen verstand/rede/ratio. Hiermee wou men
het gebruiken van verstand bevorderen.
- Godsdienst= levensbeschouwing waarin één of meerdere goden centraal staan.
Verlichte denkers hadden kritiek op de godsdienstige intolerantie en ze vonden dat
alle religies gelijke rechten moesten hebben.
- Politiek= de wijze waarop in de samenleving de belangstellingen van groepen en
individuen tot hun recht komen. Verlichte denkers ontwikkelden nieuwe politieke
ideeën. Met rationalisme en optimisme wilden ze de politieke situatie verbeteren.
- Economie= de sociale wetenschap die de maatschappij als onderwerp van studie
heeft. Volgens een verlicht denkende econoom Adam Smith moeten mensen alle
ruimte krijgen hun eigen belang na te streven, dit eigen belang werkt vervolgens als
een onzichtbare hand die steeds meer welvaart voor iedereen brengt.
- Sociale verhoudingen= de wijze waarop mensen zich van elkaar onderscheiden en
zich tot elkaar verhouden en de manier waarop samenlevingen in sociale zin vorm
geven aan de verschillen.
- Handel= het uitwisselen van producten tussen twee partijen tegen directe of
uitgestelde betaling.
- Plantagekoloniën= grote stukken grond waarop allerlei gewassen verbouwd worden.
- Trans-Atlantische slavenhandel= handel in en vervoer van slaven over de Atlantische
Oceaan.
- Abolitionisme= beweging voor de afschaffing van slavenhandel en slavernij.
- Democratische revolutie= ingrijpende politieke verandering waarbij een
democratische grondwet wordt ingevoerd.
- Grondwet= (constitutie) wet waarin staat hoe een staat geregeerd wordt en wat de
rechten en plichten van burgers zijn.
- Grondrechten= belangrijkste rechten van burgers die in de grondwet staan
vastgelegd.
- Staatsburgerschap= iemand met burgerrechten van een staat.
- Kolonie= een gebied van een land dat door een land van buitenaf is ingenomen,
meestal om er plantages neer te zetten zodat er winst mee kan worden gemaakt.
, - Pilgrim Fathers= groep Engelse calvinisten die in 1620 een kolonie stichtte in
Amerika.
- Kolonisten= mensen die migreren naar een nederzetting, ook wel kolonie genoemd,
in een ander gebied dan hun thuisland.
- Inheems= bevolkingsgroepen die een bepaald grondgebied bewoonden voordat daar
kolonisten of immigranten kwamen wonen.
- Vestigingskoloniën= kolonie die wordt gebruikt voor permanente bewoning.
- Landbouw= het geheel van economische activiteiten waarbij de bodem wordt
gebruikt voor productie van planten of dieren, ten behoeve van de menselijke
economie.
- Nijverheid= verzamelnaam voor allerlei beroepen waarbij met de hand producten
wordt gemaakt.
- Driehoek handel= handel tussen Europa, Afrika en Amerika.
- Royal African Company= Britse handelscompagnie.
- Trias politica= (driemachtenleer) theorie van Montesquieu over drie gescheiden
machten: wetgevende macht, uitvoerende macht en de rechtgevende macht.
- Volkssoevereiniteit= het idee dat het volk de hoogste macht heeft.
- Natuurlijke rechten= iedereen heeft recht op vrijheid en gelijkheid.
- Parlement= controleert het beleid van de regering en het parlement heeft een
wetgevende functie.
- Federale staat= bestaat uit één centrale overheid en een aantal deelgebieden. Deze
hebben alle eigen bevoegdheden die niet door het centrale gezag kan worden
ingeperkt. Ook hebben ze een eigen volksvertegenwoordiging en een eigen regering.
- Industriële revolutie= ingrijpende verandering in de productiemethoden, waarbij
handarbeid wordt vervangen door machines.
- Industriële samenleving= maatschappij waarin meer dan de helft van de bevolking in
steden woont en waarin de industrie en diensten de belangrijkste bestaansmiddelen
zijn.
- Modern Imperialisme= Europese expansie in Azië en Afrika tussen 1870 en 1914,
waardoor grote koloniale rijken ontstonden.
- Emancipatiebewegingen= toekenning van gelijke rechten en kansen. Afschaffing van
slavernij
- East India Company= Britse handelscompagnie in Azië.
- Factorij= handelspost.
- Mogol-vorsten= de echte Aziatische naam van de Tartaarse volksstam. De leiders van
de inheemse bevolking van India.
- Verdrag van Allahabad= verdrag waardoor de EIC de macht kreeg in de Bengalen
(1765)
- Royal Navy= Britse marine.
- Brits-Indische leger= de krijgsmacht van Brits-Indië tot de opdeling van het land in
1947.
- Migratie= de verplaatsing van mensen van de ene plek naar de andere. Om er te gaan
werken of omdat ze op de vlucht zijn voor oorlog.
- Inheems bestuur= heeft rechtstreekse leiding over inlandse bevolking.
- Plantage= groot landbouwbedrijf waar één soort gewas wordt verbouwd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lizanvanderveen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.
