Summary
Samenvatting Psychodiagnostiek en assessment
- Course
- Institution
- Book
Uitgebreide samenvatting met voorbeelden, afbeeldingen en verwijzingen uit het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followsilkeleferink
Reviews received
Content preview
Psychodiagnostiek en assessmentBoek: Intelligentie
Deel 1: Wat is psychodiagnostiek?
Hoofdstuk 1: ‘Diagnostiek: inschatten van mensen’
Diagnostiek gaat over het inschatten van mensen.
Een voorbeeld van psychodiagnostiek: Wanneer je inschat dat je bij een
bepaalde docent maar beter niet onvoorbereid in de les kunt verschijnen
en dat bij een andere docent waarschijnlijk geen probleem oplevert, dan
doe je aan psychodiagnostiek.
1.1 Besliskunde
Op een bepaalde manier zijn alle mensen psycholoog iedereen heeft een
idee over hoe mensen in elkaar steken, waarom ze wat doen, hoe ze
ergens op reageren en hoe hun karakter is.
Vooraf kunnen voorspellen wat er zal gaan gebeuren, dat is altijd het beste
bewijs voor het feit dat je werkelijk begrijpt hoe iets in elkaar steekt.
Iedereen doet voorspelling in zijn/haar beroep of leven.
In elk voorspellingsproces, heb je te maken met twee variabelen in de
hoofdrol.
- Beoordelingsmoment nu test
(psychodiagnostische term)
- Beoordelingsmoment ergens in de toekomst criterium (‘’)
Overeenstemmen ze vaak met elkaar? Dan heb je een goede
voorspel kwaliteit en goed beoordelingsvermogen.
Je hebt eenmalige voorspellingen (bijv. trouwen) – deze zijn lastiger dan
vaker voorkomende bepaalde voorspellingen (bijv. de weerman).
Predictieve validiteit: we doen een voorspelling over hoe goed jij als
voorspeller zult functioneren.
Op basis van de twee
beoordelingsmomenten (nu en
toekomst), worden er in de
besliskunde vier soorten beslissingen
onderscheiden. Als voorbeeld de
weerman: Gaat het morgen regenen,
ja of nee? De volgende dag kun je
vaststellen of het wel of niet regent.
Wanneer we het
voorspellingsmoment (vandaag) en
het toetsmoment (morgen) in het
kwadrant zetten, krijg je te maken
met een besliskundematrix.
- False Negative
1
,- Valid Positive
- Valid Negative
- False Positive
2
,1.2 Correlatie
Wanneer is een percentage een goede maat om de voorspellende
(predictieve) kracht uit te drukken? Zolang voorspellen van de soort ja/nee
zijn. (Gaat het regenen, ja of nee?)
Alleen dit wordt lastiger wanneer het bijv. om graden gaat.
- De oplossing is al bedacht door statistici: correlatiecoëfficiënt
- Dit is een ontzettend belangrijk begrip in de psychodiagnostiek
- Het is een getal tussen de 0 en 1.00 dat de sterkte van de relatie
tussen twee variabelen aangeeft.
Correlatiecoëfficiënt
In de natuurkunde tref je perfecte relaties aan figuur 1.2 blz. 14
- Het is mogelijk een variabele te voorspellen uit een andere
variabele.
- In de menswetenschappen tref je nooit perfecte relaties aan. Denk
aan het voorbeeld lengte en gewicht. Vaak zijn lange mensen
zwaarder dan kleine mensen. Toch kunnen kleine mensen ook
zwaarder zijn dan lange dunne mensen. Zie de puntenwolk
hieronder:
De platheid of bolheid van deze puntenwolk, kunnen we uitdrukken in een
correlatiecoëfficiënt. Hoe platter de puntenwolk, hoe dichter de
correlatiecoëfficiënt bij de 1.00 ligt. De ellips is dan ook zeer plat. Hoe
boller de ellips, hoe lager de correlatiecoëfficiënt.
- 0,5 staat voor een behoorlijke relatie.
Waarom is de correlatiecoëfficiënt zo belangrijk in de wetenschap? We
kunnen hierdoor variabelen inschatten die in de toekomst gaan
plaatsvinden of variabelen die niet direct zichtbaar zijn.
De psychodiagnostiek is voortdurend op zoek naar
persoonlijkheidsvariabelen waarmee andere variabelen voorspeld kunnen
worden.
3
, 1.3 Fouten in ons beoordelingsvermogen
De sociale psychologie heeft ons gewezen op structurele mankementen in
de manier waarop we tot inschattingen en voorspellingen komen. (lees
voor veel voorbeelden paragraaf 1.3)
We gaan de meest voorkomende fouten bespreken: beoordelingsfouten
1. Verstandige fouten
Denk aan de hert met FP / FN – aftestgrens
Ethische discussies – schuldig en op vrije voeten vs.
onschuldig in gevangenis
Soms kan het maken van fouten een bewuste en verstandige
keuze zijn.
2. Overschatting van specifieke kansen
De kans dat bepaalde gebeurtenissen zich voordoen of de
kans dat iemand over een bepaalde eigenschap beschikt,
wordt nog wel eens verkeerd ingeschat.
Welke beoordelingsfout wordt hier gemaakt? Veel mensen
gaan af op wat intuïtief logisch klinkt, maar ze vergeten het
belangrijke gegeven base rate.
3. Beschikbaarheidsheuristiek
Van dingen waarover we snel voorbeelden uit ons geheugen
kunnen opdiepen, denken we ook dat ze vaker voorkomen.
Ook wel availability heuristiek genoemd.
4. Regressie naar het gemiddelde
Bijvoorbeeld een onderzoeker met een nieuw medicijn, laat
mensen beter worden. Maar hij had ook een controlegroep
moeten opstellen.
5. Eerste en laatste indruk
Heeft te maken met beschikbaarheidsheuristiek
Primacy- en recency-effect: we onthouden het best het begin
(alert) en het einde (meest recent) van een voetbalwedstrijd,
toneelstuk etc.
6. Voorbarige reductie van cognitieve dissonantie
Leon Festinger – theorie uit sociale psychologie = cognitieve
dissonantiereductietheorie.
Festinger: Mensen worden op een zeer krachtige manier
gedreven door een streven ideeën onderling en ideeën en hun
acties met elkaar in overeenstemming te houden. Lees het
voorbeeld blz. 21/22
Halo-effect: we nemen op basis van een aantal positieve zaken
die we van iemand gezien hebben aan, dat hij ook op andere
vlakken bijzonder zal presteren. En andersom (in negatieve
zin) ook.
1.4 Remedies tegen beoordelingsfouten
Systematische psychodiagnostiek: je kunt het beschouwen als één grote
poging om menselijke beoordelingsfouten tegen te gaan. Er is gezocht
naar specifieke manieren om het menselijke beoordelingsproces in rechte
banen te leiden.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller silkeleferink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now