Samenvatting Juridisch kader van een organisatie
Inleiding tot recht
Recht is niet noodzakelijk
Waarom recht? Om chaos te vermijden
Recht
Wat is het verschil tussen recht en godsdienst?
Recht: als je zaken gaat oplossen als er geen rechten zijn dan gaan mensen alles
doen wat ze willen (banken overvallen), een recht biedt zekerheid in je leven
Wanneer je een wet overtreedt? sanctie
Godsdienst: biedt hoop in je leven
Wanneer je jou godsdienst overtreedt? Strafpunt bedrijven door het niet te doen of
er uit te stappen
Bronnen van het recht
Hoogste rechten = verdragen
1. Internationale rechtsbronnen
2. Belgische regelgeving:
Hiërarchie der rechtsnormen
Publicatie van wetgeving
3. Rechtspraak
4. Rechtsleer
5. Gewoonten
6. Algemene rechtsbeginselen
Bronnen van het recht hiërarchie
2 belangrijke principes:
1. Lagere norm mag de hogere niet tegenspreken
2. Elke instelling moet haar bevoegdheden respecteren.
! bij schending van 1 van deze principes is de norm ongeldig !
Internationale rechtsbronnen & Belgische regelgeving
1.Internationale wetgeving
- verenigde naties= 193 landen
- Europese Unie = 27 landen
- Bilaterale verdragen= 2 landen
,Verenigde Naties
Wereldorganisatie sedert 1945
5 kernactiviteiten:
1. Vrede en veiligheid
2. Economische en sociale ontwikkeling
3. Mensenrechten
4. Humanitaire zaken
5. Internationale recht
- Algemene vergadering
- Veiligheidsraad (vaste en tijdelijke leden)
- Internationale gerechtshof
Verdragen: Vb. zeerechtverdrag, klimaatverdrag
Internationale instelling: Vb. unesco, unicef ( instelling van de VN die instaat voor
opkomst van kinderen)
Ze werken op vrijwillig engagement en zijn bijna allemaal lid van de verenigde naties
behalve Noort-Korea
Europese Unie
27 van de 50 Europese landen
Sedert 1958
kernactiviteiten:
- Interne economische markt
- Euro (19 landen)
- Energie
- Landbouw
- Buitenlandse betrekkingen en defensie
Europa is het enige parlement dat democratisch is, die dus kan beslissen over
verdragen.
Apple is verplicht om 2 jaar garantie te geven op elke goederen die verkocht is in
Europa.
Europees Parlement (Brussel & Straatsburg)
Europese Commissie & Europese Raad (Brussel)
Europees Gerechtshof (Luxemburg)
Bilaterale verdragen
= Afspraken tussen 2 landen, voor materie die niet geregeld worden door de VN of
Europese verdragen
2.Nationale wetgeving- Federaal
,Grondwet
- Oorspronkelijke tekst dateert van 1831
- Omschrijft de basisstructuur van onze Belgische Staat en een aantal
fundamentele rechten en vrijheden van burgers, zoals:
Verbod op discriminatie
Eerbiediging privé- en gezinsleven
Recht op menswaardig leven
Vrijheid van vereniging
Briefgeheim
- Grondwet kan alleen gewijzigd worden door een Belgisch parlement, door
prostituant
Constituante: parlement dat bevoegd is
Wijzigingen slechts mogelijk via ingewikkelde procedure d.m.v. ‘constituante’
(het nationaal parlement bepaalt welke artikelen na de eestvolgende
verkiezing/samenstelling van het parlement kunnen goedkeuring worden, mits 2/3e
meerderheid)
Nationale wetgeving, gemeenschappen & gewesten, wetgevende macht
2.Wetten, decreten en ordonnanties
Wet: goedgekeurd door een parlement
Decreet: goedgekeurd door gemeenschaps- of gewestelijke parlement (Vlaanderen&
Wallonië)
Ordonnantie: Brussel Hoofdstedelijk Gewest
Worden goedgekeurd met een gewone meerderheid
3.KB, MB, Besluit, Gem./Gew. Reg.
Koninklijk Besluit (K.B.)
- Uitvoering van federale wet (precisering of uitwerking)
- Beslist door de regering
- Ondertekend door de Koning
Ministerieel Besluit (M.B.)
- Verdere detaillering van K.B.
- Door minister
Besluit van Gewest of Gemeenschapsregering
- Uitvoering van decreet of ordonnantie
Provinciale en Lokale Reglementen
3.Rechtspraak
- uitspraken van hoven en rechtbanken met interpretatie van de wetgeving
- regels concreet toepassen, verduidelijken, aanpassen aan maatschappelijke
evolutie
- Principe: enkel bindend voor partijen in het geschil!
Zelfs een arrest van Hof van Cassatie geldt enkel voor de gedingvoerende partijen
Praktijk: Rechtspraak is een belangrijke rechtsbron
Vele uitspraken in dezelfde zin vormen na verloop van tijd ‘vaste rechtspraak’,
waarvan niet snel zal worden afgeweken.
, Wordt ook beïnvloed door de rechtsleer
4.rechtsleer (doctrine)
- Analyse van juristen met bepaalde twistpunten
- Handboeken of artikels in juridische tijdschriften, soms na een belangrijke
vonnis/arrest
- Invloed op rechtspraak en wetgevend werk in parlementen
5.Gewoontes (coutumes)
ongeschreven regel = wordt als bindend beschouwd als er an enkel voorwaarden
voldaan wordt:
- Gewoonte in bepaalde handelingen in de rechtspleging
- Gewoonte wordt ook als bindend voor de gemeenschap ervaren
- Geen schriftelijke rechtsbron omtrent het thema
Was tot de 17e eeuw de belangrijkste rechtsbron
Speelt nog een rol in handelsrecht
Komt nog vaak voor in Engeland & U.S.A
Iedereen kent het maar het is nergens opgeschreven
Steeds meer mensen hebben toegang tot leen en schrijven neerschrijven op
papier
in de VS is dit nog van belang bij ons niet
6.Algemene rechtsbeginselen
- ongeschreven maar bindende regels, die door de uitspraak wordt afgeleid uit
bestaande rechtsregels
Vb. recht van verdediging, goede trouw, beginselen van behoorlijk bestuur
1.Federale wetgevende macht (parlement & koning)
Hoe ontstaat een democratie? Elke burger moet onder bepaalde voorwaarde
inspraak hebben
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller caiseyhuysentruyt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.67. You're not tied to anything after your purchase.