SAMENVATTING: RECHT VAN
DE EUROPESE UNIE
Zesde druk – F. Amtenbrink
,Inhoudsopgave
Deel I – Inleiding en wegwijs in het Europese recht ............................................ 2
Deel II– Het institutionele kader van de Europese Unie ....................................... 4
Deel III – Besluitvormingsprocedures in de Europese Unie............................... 16
Deel IV – Rechtsbeginselen van de Europese Unie ............................................ 23
Deel VII – Het vrije verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal ....... 33
Aanvulling op de 4 vrijheden betreffende de beperkingen, uit de literatuur
‘Praktisch Europees recht’................................................................................... 46
Deel VIII – Mededingingsregels (concurrentieregels)........................................ 48
1
LexRosa 2017 - Verspreiden niet toegestaan
,Deel I – Inleiding en wegwijs in het Europese recht
Het recht van de Europese Unie kent, net als dat van veel deelnemende landen, een gelaagde structuur.
Het primaire recht van de Europese Unie
De belangrijkste, of de bovenste, laag wordt gevormd door de Verdragen. Deze zijn het Verdrag
betreffende de Europese Unie (VEU) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese
Unie (VWEU). In de dagelijkse juridische praktijk is het Werkingsverdrag het belangrijkst, aangezien
het de regels bevat voor de nadere uitwerking van het algemene kader van de EU.
Naast de verdragen zijn de algemene beginselen van Europees recht, zoals de Europese
grondrechten, het Handvest voor de Grondrechten van de Europese Unie en de interpretatie van
de Verdragen door het Hof van belang. Deze horen tot dezelfde hoogste laag Europees recht, evenals
de protocollen gehecht aan de verdragen. De algemene beginselen zijn gevormd door het Hof van
Justitie (Hof) in het kader van arresten en zijn deels gecodificeerd omdat de lidstaten ze hebben
opgenomen in het Handvest voor de Grondrechten van de EU (Handvest).
Uiteindelijk zijn het de lidstaten die de EU en daarmee het Hof hebben opgericht. Dit betekent dat
uiteindelijk dan ook de lidstaten het Hof zouden kunnen ontheffen van zijn taak d.m.v. een wijziging
van Verdragen.
Wat betreft de Verdragen dient nog vermelding dat behalve de VEU en VWEU, het Europees recht
nog tal van andere verdragen kent, veelal genoemd naar de steden waar ze gesloten zijn, zoals het
Verdrag in Maastricht of het Verdrag van Lissabon.
In het klassieke intergouvernementele model zijn het de lidstaten, in eerste instantie vertegenwoordigd
door hun regeringen (in de vorm van staatshoofden en regeringsleiders en ministers) en nationale
volksvertegenwoordigingen (die betrokken zijn bij de ratificatie van verdragen), die de hoogste
autoriteit bezitten. In ditzelfde model is het aan de lidstaten om een verdragswijziging aan te vragen en
uiteindelijk te bekrachtigen.
De conventieprocedure wijkt hiervan af doordat ook 2 Europese instellingen de
verdragsherzieningsprocedure kunnen starten. Uiteindelijk is het nog steeds aan de lidstaten om de
verdragswijziging te bekrachtigen.
Het begrip soevereiniteit is de klassieke wijze om hiërarchie aan te brengen in de verhoudingen tussen
landen onderling en tussen landen en internationale organisaties. In volkenrechtelijke verhoudingen
zijn de landen soeverein en kunnen zij besluiten deze soevereiniteit over te dragen aan een
internationale organisatie. Daarmee zijn die landen, voor wat betreft de overgedragen bevoegdheden,
onderworpen aan die organisatie en zal het recht van die organisatie van een hogere rang zijn dan het
nationale recht van landen. De soevereiniteit die is overgedragen kunnen de lidstaten ook weer
terughalen.
Alleen in het Werkingsverdrag vinden we regels de door de burgers kunnen worden ingeroepen
tegenover de lidstaten en de Unie. Het VEU heeft een soortgelijke status als de Grondwet in
Nederland: een juridisch kader voor de overheid waarvan de naleving niet door enkele burgers kan
worden afgedwongen. Daarnaast kent de EU ook het EVRM waartoe de Europese Unie is getreden.
Het afgeleide Unierecht
Op basis van de Verdragen is het secundaire Europees recht vastgesteld. Tussen het primaire
(Verdrags)recht en het secundaire recht bestaat een duidelijke hiërarische relatie. D.w.z. dat het
secundaire recht verenigbaar moet zijn met het primaire recht en dus in principe ook niet verder mag
gaan dan hetgeen het primaire Unierecht toestaat.
2
LexRosa 2017 - Verspreiden niet toegestaan
, Onder het secundaire recht hangt het tertiaire recht. Het gaat dan om uitvoeringsmaatregelen die
zijn aangenomen o.g.v. bepaald secundair recht. Hier is de gelaagde structuur duidelijk te zien.
Het secundaire en tertiaire Unirecht worden tezamen het afgeleide Unierecht genoemd, omdat het
is afgeleid van de Verdragen.
Vormen van afgeleid recht zijn: besluiten, verordeningen en richtlijnen.
Via EUR-Lex en het publicatieblad van de Europese Unie wordt alle Europese recht bekendgemaakt.
3
LexRosa 2017 - Verspreiden niet toegestaan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LexRosa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.71. You're not tied to anything after your purchase.