Hoofdstuk 1: Basisbegrippen en –principes..............................................................................................................2
Determinanten van infectieziekten.......................................................................................................................2
Dynamiek van infectieziekten in groepen gastheren............................................................................................3
Meten is weten......................................................................................................................................................3
Maatregelen..........................................................................................................................................................4
Infectieziektebestrijding als maatschappelijke activiteit.......................................................................................4
Hoofdstuk 2: Signalering en surveillance..................................................................................................................5
Wat is signalering?.................................................................................................................................................5
Voorbeelden van signalen.....................................................................................................................................5
Wie signaleren?.....................................................................................................................................................5
Surveillance...........................................................................................................................................................6
Van surveillance naar actie....................................................................................................................................7
Hoofdstuk 3: Diagnostiek..........................................................................................................................................8
Diagnose bij één persoon (microbiologische diagnostiek)....................................................................................8
Diagnostiek bij een groep......................................................................................................................................8
Uitbraak-onderzoek...............................................................................................................................................9
Hoofdstuk 4: Maatregelen GGD..............................................................................................................................11
Maatregelen bij de bron......................................................................................................................................11
Maatregelen bij de transmissie...........................................................................................................................11
Maatregelen bij de gastheer...............................................................................................................................12
Kosten en baten van maatregelen.......................................................................................................................12
Risicobenadering tegen voorzorgprincipe...........................................................................................................12
Hoofdstuk 5: Immunisatie.......................................................................................................................................13
Principes immunisaties........................................................................................................................................13
Vaccinatieprogramma’s.......................................................................................................................................13
Groepsimmuniteit...............................................................................................................................................14
Post-expositiebehandeling..................................................................................................................................14
Hoofdstuk 6: Communicatie....................................................................................................................................15
Dynamiek tussen burgers en overheid................................................................................................................15
Klantgericht denken............................................................................................................................................15
De specifieke situatie van een uitbraak...............................................................................................................16
Negatieve consequenties van communicatie......................................................................................................16
Vijf elementen voor succesvolle communicatie (tijdens een uitbraak)..............................................................17
Hoofdstuk 7: De organisatie van de bestrijding in Nederland................................................................................18
Wetten en regels.................................................................................................................................................18
Organisaties en werkwijze ‘overheden’ nationaal..............................................................................................19
Internationale organisaties die zijn betrokken bij bestrijding.............................................................................20
Andere belangrijke actoren.................................................................................................................................20
1
, Rol en positie NGO’s............................................................................................................................................21
HOOFDSTUK 1: BASISBEGRIPPEN EN –PRINCIPES
DETERMINANTEN VAN INFECTIEZIEKTEN
Infectieziekten ontstaan door een wisselwerking tussen agens (biologisch, chemisch, fysisch of voeding), een
gastheer (mens, dier of plant) en de omgeving
1. Agentia (micro-organismen): biologische agenta kunnen levende organismen (gastheren) ongewenst
besmetten (contamineren), erin binnendringen en groeien (koloniseren), meetbare afweerreacties
oproepen (infecteren), hinderen, ziek maken (infectieziekte) en doden
Reservoir: de natuurlijke habitat van agentia vb. knaagdieren ziekte van Lyme
Bron: de plaats van waaruit, of de methode waarop agentia de gastheren bereiken vb. teken
besmet op knaagdieren
Zoönosen: infectieziekten bij mensen, veroorzaakt door biologische agentia met dieren als
reservoir en/of bron
Micro-organismen kunnen zich door genetische veranderingen en selectie aanpassen aan en overleven
in een nieuwe omgeving o.a. HIV kon daardoor overstappen van dier naar de mens, zodat de mens
uiteindelijk het resevoir werd.
2. Transmissie vindt op verschillende manieren plaats:
Direct: verticaal/horizontaal tussen menselijke en dierlijke gastheren
o Verticaal (meest direct): tussen moeder en kind bij zwangerschap. Alleen kwetsbare
agentia worden verticaal overgedragen
o Horizontaal: overdracht van soa’s, pfeiffer. Minder kwetsbare agentia worden horizontaal
overgedragen
Indirect: naar gastheren via voorwerpen/vectoren. Vectoren zijn levende organismen
(geleedpotigen) met een eigen metabolisme die ziekten niet veroorzaken, maar wel overdragen.
Dit gebeurd mechanisch (via poten o.i.d.) of biologisch vb. malaria via een mug
Aërogeen (via de lucht: via aërosolen, colloïde mengsels van vloeistofdruppels of vaste deeltjes
(stof) verspreid in de atmosfeer vb. via hoesten komen natte druppelkernen vrij
3. Gastheer: de gastheer kan via verschillende wegen door de agentia besmet worden. Of de gastheer na
infectie ziek wordt/dood gaat, hangt af van
De doses en eigenschappen van agens: infectieusheid (besmettelijkheid), pathogeniciteit
(ziekmakendheid), virulentie (ernstig ziekmakendheid), toxiciteit (vergiftigend vermogen) en
letaliteit (dodend vermogen)
De eigenschappen van de gastheer: vatbaarheid, weerbaarheid en immuniteit
o Algemene (niet-specifieke) immuniteit: aangeboren, wordt verschaft door huid,
slijmvliezen en darmen
o Specifieke immuniteit: verworven, ontstaat na natuurlijke infectie of vaccinatie door
herkenning van specifieke antigenen van agentia, gevolgd door de aanmaak van
antilichamen. Dit kan tijdelijk zijn of voor het leven
Incubatietijd is de tijd die zit tussen de besmetting en de eerste ziekteverschijnselen. Het is
karakteristiek voor infectieziekten vb. griep 1-2 dagen.
Agentia kunnen latent (zonder ziekteverschijnselen) of recidiverend (wisselend hevig) aanwezig
zijn bij dragers
4. Omgeving: de omgeving heeft invoed op reservoirs en bronnen van agentia, de transmissie en
gastheren. De omgeving kan geografisch (hoogte,bevolkingsdichtheid), klimatologisch (temperatuur),
sociaal-economisch (inkomen, veilig voedsel), cultureel (voedingsgewoonten) en religieus
(vaccinatietoestemming) zijn. Veranderingen in de omgeving kunnen het vóórkomen van
infectieziekten beïnvloeden
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller peda_x. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.
