Gestructureerde samenvatting van Europese Rechtsgeschiedenis ingedeeld in delen. Ook de ontwikkelingen van het strafrecht zijn in tijdvakken ingedeeld. DIT IS HET ENIGE WAT IK GELEERD HEB EN IK HEB HET MET EEN 8 AFGESLOTEN. De uitwerkingen van de HC, WC en het boek zijn erin verwerkt. Makkelijk te ...
Hoe is het ius civile, het recht van en door de romeinen, ontstaan?
Answer: groei - problemen
Content preview
Europese Rechtsgeschiedenis
Tentamen:
40 meerkeuzevragen
Essayvraag over uitwendige rechtsgeschiedenis
Essayvraag over strafrecht
Bij elk onderwerp twee keuzes waar je uit kunt kiezen
Belangrijk:
Leerdoelen op slide 18 van PowerPoint één deel één
,Algemene informatie
650 v. Chr. – 1914 n. Chr.
Tijdsindeling van de geschiedenis
- De Romeinse tijd (eerste leven van het Romeins recht)
650 – 264 v. Chr. Koninkrijk en vroege Republiek Archaïsch recht
264 – 27 v. Chr. Late Republiek Pre-klassiek recht
27 – 284 n. Chr. e
Principaat (1 fase keizerrijk) Klassiek recht
284 – 565 n. Chr. Dominaat (2 fase keizerrijk)
e
Post-klassiek recht
- Vroege middeleeuwen 500- 1000 n. Chr.
- Late middeleeuwen (tweede leven Romeins recht) 1000 – 1453 n. Chr.
- Vroeg Moderne tijd 1453 – 1648 n. Chr.
- Moderne tijd 1648 – 1914 n. Chr.
Hoofdlijnen van de stof
Twee levens van het Romeinse Recht
- Eerste leven = Romeinse recht van de Romeinen zelf:
o Ken de periodes: Koningstijd, republiek, vroege en late keizerrijk en de soorten
recht die erbij horen
o De belangrijkste rechtsbronnen per periode
o De procesvormen om het recht in actie te brengen
o Wie zich met het recht bezig hielden en wat hun rol was
o Waarom er veranderingen kwamen en waarom de processen elkaar
afwisselden bijvoorbeeld.
- Tweede leven = het herontdekte recht in de 11e eeuw in Italië
o Romeinse recht leefde aanvankelijk alleen aan de uni, professorenrecht
o Buiten de uni was er praktijkrecht (vaak gewoonte) m.u.v. het canonieke recht,
want daar werd Romeins Recht meteen omgezet in kerkelijk recht en
toegepast.
o Wetten en gewoonterecht = iuria propria (ius proprium eigenlijk) want
meerdere rechten als gevolg van het heerlijkheidsstelsel waarbij iedereen hun
eigen rechtstelsel had.
o Vanuit de uni kwam het geleerde recht in het iuria propria waardoor het RR en
in mindere mate het canonieke recht gemeenschappelijk recht wordt (ius
commune).
o Verbanden leggen tussen
Juridische stromingen (glossatoren, natuurrechtdenkers etc.)
Wetenschapsmethoden (scholastiek, humanisme etc.)
Culturele stromingen (romantiek, verlichting etc.)
Staatkundige ontwikkelingen (vorstenstaat, leenstelsel etc.) en waarom
bepaalde procedures ten tijde van staatkundige omstandigheden.
,Straf en schadevergoeding
- Van privaat naar publiek (accusatoir naar inquisitoir)
- Rol van slachtoffer van private vergelding naar vergoeding)
- Van daadstrafrecht naar schuldstrafrecht (het proces én materieel)
- De actoren en de factoren (wie zetten welke veranderingen in gang en waarom)
- Betekenis van het Romeinse Recht (in hoeverre van invloed op onze straf en
schadevergoeding)
- Staatkundige ontwikkelingen (koppelen aan tijdvakken)
, Deel 1 - Koninkrijk en vroege republiek met Archaïsch recht
650 – 264 v. Chr.
Politieke en staat van het koninkrijk en de vroege Republiek
Ontstaan van het Romeinse Rijk
Het Romeinse Rijk groeide (vanuit Rome) Er ontstonden hierdoor problemen Waardoor
een rechtssysteem noodzakelijk werd en mee moest ontwikkelen.
- Het ius civile was het recht van de Romeinse burgers (burgers, dus vooral in
privaatrecht heeft het Romeinse recht invloed gehad.
Romeinse cultuur nam ontzettend veel over van de Griekse cultuur (ze beschouwden zichzelf
als de nieuwe meesters ervan) maar ze transformeerde de Romeinse cultuur niet (alleen
verrijkte). Het recht werd de hoogst ontwikkelde tak, wat niet denkbaar was geweest zonder
invloeden van de Grieken.
Politieke situatie van het koninkrijk en vroege republiek
1. Koninkrijk
De stichting van Rome door de Etrusken en dus feitelijk tégen de Romeinen (Romulus
en Remus mythe). Etruskische koningen die veel macht hadden waardoor:
Grote kloof tussen clans (rijke families) en het gewone volk
Groeiende ontevredenheid over de koning in het algemeen (Romeinen
hadden namelijk een Etruskische koning, die ze niet meer wilden, dat is
belangrijk om te begrijpen waarom Rome een republiek werd).
2. De vroege Republiek
Etruskische koning werd afgezet (om die redenen) en macht verdeeld onder
magistraturen. Romeinen kregen er veel land bij, maar centraal bestuur bleef uit
(geannexeerde gebieden zelfbestuur). Politieke instellingen in de republiek met als
doel voor altijd de macht uit handen van één te houden:
Volksvergadering/comitia = democratische deel
Senaat = aristocratische deel
Magistraten = monarchische deel
Priestercolleges
Deze vier instellingen worden pas op z’n sterkst in de late Republiek, vandaar dat ze
daar verder uitgewerkt zullen worden.
Doel van deze instellingen en van de republiek:
1. Macht verdelen en uit handen van één persoon houden
2. Overgrote deel (de armste) zouden nooit aan de macht mogen komen
Dit systeem was niet primair gericht op efficiëntie (en was dus ook niet efficiënt ingericht)
Het Archaïsche recht in het koninkrijk en de vroege Republiek
Sommige van de volgende onderwerpen gelden als basis voor het gehele Romeinse recht en
zijn daarom niet alleen kenmerken voor het Archaïsche recht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Pienroodhuyzen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.
