Dit is een samenvatting van het vak strafrecht. Ik heb dit gemaakt in het studiejaar 23-24. Dit vak wordt gegeven in de 1e periode van het 3e jaar orthopedagogie binnen afstudeerrichting TJC. Ik had hiermee een 15
Deel 2. Algemene oriëntatie P. 2
1. Strafrecht = materieel strafrecht + formeel strafrecht P. 2
Deel 3. Historiek strafrecht P. 3
1. Archaïsche stelsel P. 3
2. De middeleeuwen P. 3
3. De Verlichting, het revolutionaire strafrecht P. 3
4. Het strafrecht uit België P. 4
Deel 4. De instrumentele doelstellingen van de straffen P. 5
1. De vergelding P. 5
2. De preventie P. 5
3. De verzoening, de herstelbenadering P. 5
Deel 5. Chronologisch overzicht van de strafrechtketen P. 6
1. Fase 1: onderzoek + fase 2: vordering P. 6
2. Fase 3: berechting P. 7
3. Fase 4: vonnis P. 7
Deel 6. Het misdrijf P. 8
1. De puzzelstukken om over een misdrijf te spreken P. 8
Deel 7. Internering en uithandengeving P. 11
1. Internering P. 11
2. De uithandengeving van een minderjarige P. 14
Deel 8. De actoren in het strafprocesrecht P. 16
1. De verdachte P. 16
2. De benadeelde – het slachtoffer P. 16
3. De geïntegreerde politie P. 17
4. Het openbaar ministerie of het parket P. 19
5. De onderzoeksrechter P. 21
6. De onderzoeksgerechten P. 22
7. De vonnisgerechten P. 23
8. De strafuitvoeringsrechtbank P. 25
Deel 9. Verdieping van enkele misdrijven P. 26
1. Partner of intra-familiaal geweld P. 26
2. Kindermisbruik P. 30
3. Het gerechtelijk staartje bij partnergeweld en kindermisbruik P. 31
4. Seksueel geweld P. 32
, Deel 10. Straffen P. 38
1. Soorten straffen P. 38
2. Gevangenissen in België P. 38
3. Het gevangeniswezen P. 39
4. De problematiek van het gevangeniswezen P. 39
5. VZW De Huizen P. 39
6. Ontwikkelingen P. 40
7. Stap-per-stap strategie P. 40
8. Rescaled P. 40
Deel 11. Beroepsgeheim P. 41
Deel 12. Back to the future P. 43
1. Beleidsmakers P. 43
2. Hoofdstraffen, bijkomende straffen en afschaffing van vervangende straffen P. 43
3. De doelstellingen van de straf P. 44
4. Flexibiliteit bij de keuze van de straf en invoering van nieuwe straffen P. 44
5. De invraagstelling van de functie van de gevangenis P. 44
6. De aanpak van recidive P.44
7. TBS behouden of niet P. 45
8. De onderzoeksrechter en het Hof van Assisen P. 45
Deel 1. Inleiding
Straf = een leed door de wet bepaald en door de rechterlijke macht opgelegd als een sanctie wegens
een gepleegd misdrijf (Hof van Cassatie)
Recidiveonderzoek Robert, Mine & Maes
o 57,6% van alle personen onderworpen aan een maatregel/straf recidiveert
o 44,1% recidivisten komt binnen 548 dagen weer terecht in de gevangenis
1
,Deel 2. Algemene oriëntatie: strafrecht in het kort
Strafrecht = een sociaal controlemechanisme waarmee de maatschappij (sociaal) ongewenst gedrag
controleert
o Werktuig om normconform gedrag af te dwingen
Materieel strafrecht = het geheel aan rechtsregels die bepaalde gedragingen strafbaar stellen en
sanctioneren
o Misdrijf en strafrechtelijke sanctie staan centraal
o Omvat onder welke voorwaarden iemand strafrechtelijk verantwoordelijk kan worden gesteld
en welke omstandigheden deze verantwoordelijkheid kunnen uitsluiten of beperken
Formeel strafrecht/strafprocesrecht = het geheel der rechtsregels betreffende de vaststelling,
opsporing, vervolging en berechting van personen die ervan verdacht worden een misdrijf te hebben
gepleegd
o Tegenhanger van materieel strafrecht
Ruime definitie
o Regels
Strafrecht is een sociaal controlemechanisme van ongewenst gedrag
Nullum crimen sine culpa -> schuld maakt het verschil tussen wie straf verdient en
wie niet
o Geheel van regels
o Regels zijn opgesteld door de heersende gemeenschap
o Gedragingen
Ook verzuim
o De gedraging wordt strafbaar gesteld
o De gedraging wordt gesanctioneerd
2
, Deel 3. Historiek strafrecht
1. Archaïsche stelsel
Primitieve samenleving waarbij gewoontes en tradities de regels bepaalden
Talio-wet
o Voorloper van strafecht
o Oog om oog, tand om tand
o Wraak
o Privé aangelegenheid
Schadevergoeding bij lichtere vergrijpen
=> alleen de sterkste families konden in veiligheid leven
=> afrekeningen
2. De middeleeuwen
Nood aan een bemiddelende persoon => rondtrekkende rechters
o Systeem van navraag over misdrijven
o Onderzoeken hoe goed de betrokkene lag bij de bevolking en bij God -> irrationeel karakter
o De bewijslast lag bij de beklaagde, die zelf hun onschuld moest bewijzen
Verbod op eigenrichting
Straffen werden gekenmerkt door wreedheid en ongelijkheid
o Publiekelijk + vernederend karakter
Rechters kregen uiteindelijk een meer actieve rol
o Gingen op zoek naar de waarheid
o Een bekentenis werd gezien als het hoofdbewijsmiddel => foltering
Een straf mocht pas gegeven worden na bekentenis
3. De Verlichting, het revolutionair strafrecht
Tegenreactie op het willekeurige en wrede karakter van bestraffing
Hobbes, Locke, Roussea & Rawls
o Natuurtoestand zou ontstaan indien alle bestaande structuren en instellingen afwezig zijn
=> chaos en uiterst gevaarlijke situaties
o Sociaal contract
Burgers staan een deel van hun vrijheid in, in ruil voor veiligheid = maatschappelijk
verdrag
o De staat is legitiem omdat hij gebaseerd is op de collectieve wil van de individuen
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chloepeeters1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.64. You're not tied to anything after your purchase.
