Overzicht Historische contexten
Steden en Burgers in de lage landen 1050 – 1700
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------
11e eeuw: grote veranderingen in de landbouw meer bevolkingsgroei
Boeren produceerden te veel, er waren twee ontwikkelingen:
o Producten (overschot) werden op de markt in de stad te koop
aangeboden
o Mensen gingen andere beroepen uitoefenen en werden
ambachtslieden in de stad
Resultaat lokale handel
Verbeterde transport en handelsroutes internationale handel
Nijverheid nam toe
Wisselbrief munten inwisselen tussen meerdere steden monetaire
economie
Landsheer was eigenaar stad stadrechten konden verkregen worden
door belasting en het beschermen van de landsheer tijdens oorlog
Land was opgedeeld in verzorgingsgebieden stad met om liggende
dorpjes en platteland. Jaarmarkten ontstonden economisch netwerk
Opkomst Vlaanderen gunstige ligging, handelsroutes en lid van Hanze.
Atrecht enorme landbouwproductiviteit en schapenhouderij
lakennijverheid
Rijke kooplieden uit Atrecht koopliedengilden
Eind 12e eeuw: Brugge (Noordzee) haalt Atrecht in als centrum van de
nijverheid
1302 Guldensporenslag: Franse koning wilde Vlaanderen bij Frankrijk
voegen en Vlaamse graaf wilde Vlaanderen beschermen. De Fransen
werden verslagen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------
1300 Vlaanderen + Brabant op economisch vlak belangrijkste
Nederlandse gewesten verworven in internationale handelsnetwerk
Vooruitgang stad meten op twee manieren innovatie +
schaalvergroting
Brugge handelscentrum van de lage landen rond 1300 eerste
koopmanbeurs
Amsterdam voorhaven graanhandel met Oostzeegebied moedernegotie
Bonum commune stadbesturen gingen nadenken over het algemeen
belang van de stedelingen.
Moderne devotie geestelijkheid zocht geloofsbeleving met individuelere
aard:
o Bedelorden: groepen religieuze volle focus op godsdienstig werk
o Begijnhoven: hofje met woningen waar vrouwen als geestelijke
zusters samenleefden onder toezicht van een priester.
, Late middeleeuwen bourgondische hertogen wilden meer macht in de
steden:
o Particularisme: steden beslissen over hun eigen stad
o Centralisatie: hertogen streefden naar een bestuur voor het heel
land
Einde 15e eeuw Antwerpen krijgt handel met Spanje en Portugal ze
namen centrale positie van Brugge over in de lage landen.
Loop 15e en 16e eeuw Nederland onder Habsburgs gezag (1543
volledig)
Vorst Karel V centralisatie politiek (economisch, bestuurlijk,
godsdienstig)
Centrale regering: collaterale raden + landvoogdes:
o Raad van state: geeft Karel advies over beleid van de centrale
overheid
o Raad van financiën: voerde het financiële beleid uit.
o Geheime raad: beleid van Karel, belangrijkste raad (bestaande uit
juristen)
Begin 16e eeuw hervormingsbeweging kerk. Reformatie was splitsing
van de kerk in katholieken en protestanten:
o Maarten Luther (protestants): bijbel richtinggevend. Geen opstand!
o Johannes Calvijn (protestants): wel opstand!
o Karel V: rooms-katholiek. Stuurde Spaanse inquisitie (rechtbank)
om ketters te vervolgen. 1550 bloedplakkaat (doodstraf ketters)
o
1556 Filips II (zoon) volgt Karel V op. Landvoogdes Margaretha van
Parma.
1566 Beeldenstorm (vernielingen katholieke keren en beelden)
1567 Hertog Alva werd nieuwe landvoogd en kwam met leger om
schade te herstellen. Willem van Oranje werd verslagen als stadhouder.
Hij vluchtte naar Duitsland, startte opstand tegen Spaanse gezag:
tachtigjarige oorlog (1568-1648)
1585 Val van Antwerpen (in handen van Spanje) gunstig voor
Nederland: rijke kooplieden vluchtte naar Amsterdam + afzetting Schelde.
1579 Unie van Atrecht (zuidelijke gewesten). Trouw aan Filips II.
1579 Unie van Utrecht (noordelijke gewesten + Vlaamse steden). 1580-
1581 los van Spanje. Plakkaat van Verlatinghe geschreven door
Staten-Generaal zette Filips II af als landsheer.
1584 Willem van Oranje vermoord.
1588 republiek der zeven verenigde Nederlanden (Holland, Friesland,
Zeeland, Drenthe, Utrecht, Gelderland, Overijssel). Bestuur Staten-
Generaal.
1602 VOC opgericht. 1621 WIC opgericht. (Kapitalistische
ondernemingen)
1648 einde tachtigjarige oorlog: vrede van Münster.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurhuisman90. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.