Studieboeken bestuur en beleid - Management in netwerken
Dit is een samenvatting van het boek Management in netwerken van Hans de Bruijn en Ernst ten heuvelhof. Hoofdstuk 1 tot en met 7 zijn samengevat. (enkel de laatste 2 pagina's van H8 niet).
Samenvatting Management
in netwerken
Inhoud samenvatting hoofdstukken
1. Besluitvorming in een interconnected wereld
2. Strategieën voor besluitvorming in netwerken - het proces
3. Strategieën voor besluitvorming in netwerken - de inhoud
4. Geen project, maar een proces
5. Slimme Command and control in netwerken
6. Strategisch gedrag in netwerken
7. Vertrouwen in netwerken
Door Femke Weijers
,1 Besluitvorming in een interconnected wereld
1.1 Een interconnected wereld
Door de globalisering van de economie en door het internet is alles verbonden.
In de chaostheorie is er een bekende metafoor om processen in een interconnected wereld duidelijk te maken: het
vlindereffect. De beweging van de vleugels veroorzaken een klein effect, maar in de serie effecten die daarna
ontstaat wordt elk van de effecten steeds groter.
1.2 De structuur van een interconnected wereld: drie kenmerken
Belangrijkste kenmerken van de interconnected wereld vanuit het perspectief van governance:
Kenmerk interconnected wereld …. In plaats van
Eerste kenmerk: interdependenties
De interconnected wereld bestaat uit een groot aantal partijen, actoren of spelers. Deze actoren hebben
verschillende belangen en zijn wederzijds afhankelijk. In het web van afhankelijkheden dat ontstaat, kan
niemand zonder de steun van anderen iets voor elkaar krijgen. Dit resulteert in een netwerk. Zelfs lokale
gemeenschappen en organisaties zijn net zo zeer netwerken. In een hiërarchie zijn relaties verticaal, in een
netwerk van interdependenties zijn deze horizontaal.
Interdependenties kunnen allerlei vormen aannemen:
- Bilaterale of multilaterale
- Een- of multidimensionale
- Synchrone of asynchrone afhankelijkheden
- Statische of dynamische afhankelijkheden
Een tweede belangrijk aspect van interdependenties is dat deze per onderwerp verschillend kunnen zijn.
Besluitvorming wordt dus complexer, niet alleen omdat per issue het netwerk er anders uitziet maar ook omdat
bepaalde partijen de besluitvorming over het ene issue zullen koppelen aan die over het andere issue.
Tweede kenmerk: Ongestructureerde, wicked problemen
De problemen in deze wereld zijn vaak ongestructureerd of wicked. Deze problemen kennen geen 1 duidelijke
oplossing. Wanneer de feiten ambigu zijn en de normatieve afweging niet of moeilijk objectiveerbaar is, ontstaan
ongestructureerde problemen. Belangen zorgen er vaak voor dat actoren het niet eens kunnen worden hoe
problemen opgelost moeten worden.
Derde kenmerk: dynamiek
De interconnected wereld is voortdurend in beweging. De twee soorten dynamiek - actoren en inhoud - kunnen
elkaar versterken. De inhoud en de actoren kunnen voortdurend verschuiven. Dit kan ontaarden in chaos, maar er
zit wel een patroon in.
, 1.3 Besluitvorming in een interconnected wereld
De dansende tafel: In een situatie waarin verschillende partijen tegen een tafel duwen, zal niemand zijn zin
krijgen en een partij die van mening is dat de ander zijn zin wel zal hebben gekregen omdat hijzelf zijn zin niet
heeft gekregen, maakt dus een vergissing. Meer waarheidsgetrouw is een situatie waarin veel meer actoren
allemaal de tafel in een van de hoeken willen hebben, en ze niet tegelijk, maar allemaal op een ander moment
beginnen te duwen en trekken. Alle partijen oefenen met hun geduw en getrek wel enige invloed uit op de koers
die de tafel volgt, maar geen van de partijen heeft een bepalende invloed op wat er gebeurt met de tafel. Dit
voorbeeld helpt om de kenmerken van besluitvorming in netwerken in beeld te brengen.
Het belangrijkste gevolg van dit alles is dat besluitvormingsprocessen vaak grillig en ongestructureerd verlopen.
Net als de dansende tafel.
Vergelijking besluitvorming in een hiërarchie en in een netwerk
Hiërarchie Netwerk
Gestructureerd en lineair Onregelmatig en non-lineair
Fasen Ronden
Actoren gedragen zich inhoudelijk Actoren gedragen zich strategisch
Een arena, proces heeft een duidelijk begin- en eindpunt Meer arena’s, geen geïsoleerd begin- en eindpunt
Inhoud probleem stabiel Inhoud problemen verschuift
Prikkel om problematiek als gestructureerd te beschouwen Prikkel om problematiek als ongestructureerd te beschouwen
Consistentie en voorspelbaarheid Meebewegen en onvoorspelbaarheid
Besluitvorming in een netwerk verloopt veel grilliger dan in een hiërarchische structuur. Deze grilligheid is de
belangrijkste regelmatigheid in besluitvormingsprocessen is tot twee componenten te herleiden:
- Inhoudelijke grilligheid
- Procesmatige grilligheid
1.4 Besluitvorming in een netwerk: barrières en kansen
Met welke barrières wordt een actor geconfronteerd als gevolg van variëteit in een netwerk?:
- De impact en het succes neemt af
- Noodzakelijk maatwerk stuit op grenzen beheersbaarheid
- Herinterpretatie van de interventie, waardoor deze verzandt
- Hit-and-run is verleidelijk, maar risicovol (uitbuiten en wegwezen)
- Onoverzichtelijkheid en stroperigheid (veel intertendenties samen kan het proces vertragen)
- Armoedige inhoudelijke besluitvorming (veel verschillende belangen > matige compromis)
- Kansen
- Trefkans bij een deel van de partijen wordt verhoogd
- Verdeel en heers
- Herinterpretatie: constructie ambiguity (effectiever interpreteren dan oorspronkelijk is bedoeld
- Prikkel voor gematigd gedrag (afhankelijk van elkaar > coöperatiever)
- Complexiteitsverhoging betekent meer ruilmogelijkheden
- Inhoudelijke verrijking
1.5 Wat niet werkt: Command and control, management by expertise en projectmanagement
Command and control werkt niet, hier vergroot je alleen de weerstand mee.
Bij ongestructureerde problemen is management by expertise (inhoudelijke expertise) niet richtinggevend,
andere deskundigen hebben namelijk andere conclusies. Projectmanagement werkt ook niet in een netwerk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkeweijers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.67. You're not tied to anything after your purchase.