Artikel
Toen Zuid-Afrikaanse rooibosthee dit jaar het eerste Afrikaanse voedingsmiddel werd dat net
als Franse champagne en Cypriotische halloumi op de EU-lijst van beschermde
oorsprongsbenamingen kwam te staan, was dat slechts de laatste mijlpaal voor een van de
meest kenmerkende exportproducten van het land.
De roodachtige, cafeïnevrije drank - rooibos betekent "rode struik" in het Afrikaans - is de
afgelopen jaren steeds populairder geworden bij wereldwijde consumenten. In 2019 bedroeg
de export 7.700 ton, tegenover 6.600 ton in 2013, aldus de Zuid-Afrikaanse Rooibosraad,
een handelsorganisatie.
De oorsprong van deze bloeiende industrie ligt in de Cederberg regio, 250 km van
Kaapstad, de enige plek ter wereld waar rooibos in het wild groeit - eeuwenlang gekoesterd
door gemeenschappen van Zuid-Afrikaanse inheemse Khoi en San volken.
Vanwege dit unieke erfgoed is de rooibos teelt in Zuid-Afrika een model geworden voor
ethisch verantwoorde landbouwproducten en voor het delen van de voordelen van
biodiversiteit met lokale gemeenschappen.
"Ik ben opgegroeid met rooibos", zegt Barend Salomo, directeur van een biologische
theeteelt coöperatie in Wupperthal, een stadje in de Cederberg. De leden zijn Khoi en San
boeren, sommigen van hen derde of vierde generatie. "Het zit in mijn aderen, in alle leden
van de gemeenschap," legt hij uit.
Salomo herinnert zich dat er lang op Rooibos werd neergekeken als "een drankje voor arme
mensen", maar toen het wereldwijd gewild werd, "bouwden ze een industrie op deze kennis
van ons".
Vandaag zijn grote plantages goed voor bijna de volledige Zuid-Afrikaanse rooibosproductie,
die in 2019-2020 20.000 ton bereikt - goed voor voldoende verkoop wereldwijd om 6 miljard
kopjes thee te zetten. De producten van de Wupperthal-coöperatie worden gewaardeerd om
hun kwaliteit.
In 2019 erkende de bredere industrie voor het eerst officieel de bijdrage van traditionele
kennis aan de rooibosteelt, door overeen te komen de economische voordelen terug te
geven aan de Khoi- en San-gemeenschappen via een overeenkomst voor het delen van
inkomsten.
Die overeenkomst weerspiegelt de houding ten opzichte van biodiversiteit die is vastgelegd
in het Nagoya-protocol van de VN - een verdrag uit 2010 dat tot doel heeft "de eerlijke en
billijke verdeling van de voordelen van het gebruik van genetische hulpbronnen" tot stand te
brengen. Maar het toont ook aan hoe moeilijk het is om dergelijke regelingen uit te voeren.
Volgens de overeenkomst stort de thee-industrie 1,5 procent van de prijs af boerderij van
alle rooibos die zij verwerft in fondsen die door de Zuid-Afrikaanse regering worden beheerd.
Met deze jaarlijkse betalingen, die ongeveer 10 tot 15 miljoen rooibos (tot 1 miljoen dollar)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BedrijfskundeRUG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.