Deel 1: basiskennis.................................................................................................................................................................... 3
Wat is agressie en grensoverschrijdend gedrag?............................................................................................................................ 3
Het bos en de bomen: woorden voor agressie en grensoverschrijdend gedrag......................................................................... 3
Door welke ogen kijken we: een weloverwogen definitie .......................................................................................................... 4
Onze kijk op agressie....................................................................................................................................................................... 5
Uitgangspunt 1: structurele veiligheid naast relationele veiligheid ............................................................................................ 5
Uitgangspunt 2: een basishouding van ‘zorgdragende begrenzing’ ........................................................................................... 6
Uitgangspunt 3: agressie is ‘A x C’ ............................................................................................................................................... 8
Uitgangspunt 4: agressie is taal................................................................................................................................................... 9
Hoe ziet agressie eruit? ................................................................................................................................................................... 9
Een zevenkoppige draak! ............................................................................................................................................................ 9
Agressie gevierendeeld: vier uitingsvormen van agressie .......................................................................................................... 9
Feiten en cijfers ............................................................................................................................................................................. 10
Monsters en nimfen: hardnekkige mythes ............................................................................................................................... 11
De harde feiten: agressie gemeten en geteld ........................................................................................................................... 11
Op de loer: kijk, luister en meet wat er gebeurt ....................................................................................................................... 11
Kijk uit: de relativiteit van cijfers ............................................................................................................................................... 12
Bronnen van agressie (3) .............................................................................................................................................................. 12
Frustratieagressie: agressie ten gevolge van frustratie ............................................................................................................ 12
Instrumentele agressie: agressie om iets te verkrijgen ............................................................................................................. 13
Bijzondere vorm: agressie vanuit ongelijke machtsverhoudingen............................................................................................ 13
Agressie vanuit innerlijke processen bij de agressor................................................................................................................. 14
Besluit........................................................................................................................................................................................ 14
Agressie en het lichaam ................................................................................................................................................................ 14
Je lichaam, een keten van reacties ............................................................................................................................................ 15
Je lichaam, een bron van informatie ......................................................................................................................................... 16
Stress hanteren ......................................................................................................................................................................... 17
Deel 2: aanpak ........................................................................................................................................................................ 17
Grenzen hanteren ......................................................................................................................................................................... 17
Wat is een grens? ...................................................................................................................................................................... 17
Je grenzen voelen ...................................................................................................................................................................... 17
Grenzen trekken ........................................................................................................................................................................ 18
Grenzen verschuiven ................................................................................................................................................................. 18
Grenzen en je team ................................................................................................................................................................... 18
Strategieën om met agressie om te gaan ..................................................................................................................................... 19
Een strategie kiezen .................................................................................................................................................................. 19
Kalmeren of de-escaleren ......................................................................................................................................................... 19
Confronteren als stategie .......................................................................................................................................................... 21
Hulp halen als strategie ............................................................................................................................................................. 22
Met humor reageren ................................................................................................................................................................. 23
Verwarring als strategie ............................................................................................................................................................ 23
Vermijden en negeren als strategie .......................................................................................................................................... 23
Tegenagressie............................................................................................................................................................................ 23
Het laatste redmiddel: fysieke zelfbescherming of zelfverdediging ......................................................................................... 23
Het cyclische verloop van een agressie-incident ........................................................................................................................... 24
1
, De meerwaarde van het crisisontwikkelingsmodel .................................................................................................................. 24
Het crisisontwikkelingsmodel in fasen ...................................................................................................................................... 24
Aandachtspunten bij het gebruik van het crisisinterventiemodel ............................................................................................ 29
Impact, nazorg en herstel ............................................................................................................................................................. 30
Agressie als schokkende gebeurtenis ........................................................................................................................................ 30
ICOBA: preventiepiramide ........................................................................................................................................................ 30
Opvang na agressie ................................................................................................................................................................... 31
Herstel na agressie .................................................................................................................................................................... 32
SAM: STEUNPUNT MENS EN SAMENLEVING............................................................................................................................ 33
Bewuster omgaan met vrijheidsbeperkende maatregelen ........................................................................................................... 33
Definities en begrippenkaders VBM.......................................................................................................................................... 33
Uitgangspunten ......................................................................................................................................................................... 33
2
, Crisishantering
Deel 1: basiskennis
Wat is agressie en grensoverschrijdend gedrag?
- Geweld en agressie schaadt relaties, ondermijnt zelfvertrouwen en gezag, haalt de groepsdynamiek onderuit, verzuurt de
samenwerking en het samenleven en ontwricht organisaties en gemeenschappen.
ð Voorkomen vraagt integrale aanpak, oefening en training
ð Omgaan met escalaties en zorgdragen voor herstel vraagt openheid, deskundigheid, moed, tijd …
Het bos en de bomen: woorden voor agressie en grensoverschrijdend gedrag
- Agressie kan vele vormen aannemen.
ð Kan gaan om subtiele intimidatie tot het gebruik van brute, fysieke kracht.
GEWELD BINNEN GEZINNEN EN RELATIES:
- Partnergeweld
- Intrafamiliaal geweld
- Huiselijk geweld
- Eergerelateerd geweld
- Kindermishandeling
- Oudermishandeling
- Stalking
- Gaslighting
o Vorm van manipulatie die als doel heeft mensen te laten twijfelen aan het eigen gezonde verstand door de werkelijkheid
ronduit te ontkennen.
o Duikt vaak op bij huiselijk geweld.
- Intergenerationeel geweld
NIEUWE MAATSCHAPPELIJKE PROBLEMEN GENEREREN VAAK NIEUWE BEGRIPPEN:
- Sextortion
o Afpersen van meestal jonge meisjes die eerder werden overtuigd om voor de webcam te strippen en achteraf met die
naaktbeelden gechanteerd worden.
- Grooming
o Benaderen en contact leggen met kinderen door een pedofiel met doel het mogelijk maken van seksueel contact.
- Steaming
o Groepsgewijs met geweld afpersen, vooral onder jongeren.
- Mobbing
o Systematisch uitsluiten en pesten van een individueel groepslid.
- Happy slapping
o Verschijnsel waarbij willekeurig persoon door een groepje in elkaar geslagen wordt. Meestal wordt dat op film vastgelegd.
De beelden worden vaak op internet geplaatst, waarbij de filmers pronken met hun daden.
- Cyberbullying
o Containerbegrip voor het lastigvallen van iemand anders via diverse internettools.
- Gendergerelateerd geweld
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisemarievanhoeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.44. You're not tied to anything after your purchase.