Deel 2 – Ondersteuning en begeleiding van
personen met een handicap
Ondersteunen van leer- en ontwikkelingsprocessen
➔ Leerstof vooral toegepast op personen met een verstandelijke beperking
➔ Stilstaan bij een aantal theoretische types, zelf voorbeelden aan koppelen
1. Interactionele benadering
➔ Zowel individu- als contextgebonden factoren hebben een invloed op leren en ontwikkelen
➔ Bij ondersteuning inzetten op outcomes op beide vlakken.
Individugebonden factoren
Redenen van problemen:
• door geringer leervermogen minder spontaan leren
• beperkte (meta)cognitieve vaardigheden: zoals plannen, organiseren en nadenken
over handelen. Hierdoor trager leren. Persoon gaat proberen maar zonder
beredeneerd plan. Weinig oplossingsvermogen.
• beperkte verbale vaardigheden: bv. abstracte begrippen zoals gisteren en morgen.
• aandachts- en geheugenproblemen
• bijkomende beperkingen: bv. sensorische of motorische beperking.
• vooral taak extrinsieke motivatie: en weinig intrinsiek gemotiveerd, minder
gemotiveerd zijn gaat leerproces minder spontaan gebeuren. -> link omgeving
Orthopedagogiek Handicaps lesnotities A-C B| 2022-2023 p. 1/8
, Verwachte outcomes:
• autonomie en zelfstandigheid verhogen: heel belangrijk! Ook bij ernstige beperking
inzetten om de zelfstandigheid die mogelijk is. Gevoel iets te kunnen is zeer belangrijk.
• ontwikkeling stimuleren op verschillende vlakken
• gevoel van competentie en eigenwaarde verhogen
• voorbereiden op een zo gewoon mogelijk leven in de samenleving = adaptief gedrag:
kernkenmerk voor het vast stellen van een verstandelijke beperking
= verzameling zelfredzaamheid, communicatie en sociale vaardigheden (op welke
manier in contact treden, hoe gevoelig voor oplichting,…)
• (gebruik van) inzicht, kennis en vaardigheden vergroten op verschillende domeinen
Contextgebonden factoren
Redenen van problemen:
• vermijdingsgedrag en gebrek aan zelfvertrouwen omwille van veelvuldige
faalervaringen: link met motivatie. Vaak zien we het ontstaan van vermijdingsgedrag,
blijven in de comfortzone. Comfort-stretch-paniczone: personen met een beperking
gaan veel te vaak in paniczone dus blijven na een tijdje in comfortzone.
• foutieve instructieprocedures: te snel, te moeilijke woorden,…
• aangeleerde hulpeloosheid door stereotiepe en lage verwachtingen: persoon
onderschatten en te weinig stimulerende omgevingen aanbieden. Komen voort uit
een stereotype beeld over mensen met een beperking. Blijven afhankelijk van
andere.
➔ Zowel te hoge als te lage verwachtingen zijn een beperking
• onvoldoende kansen om adequate oplossingsstrategieën te leren
Verwachte outcomes
• kwaliteit van de interactie verbeteren: hierin zitten heel veel leerkansen in, daarom
verbeteren. Bv. sensitieve responsiviteit= hoe goed slaag je erin om de signalen van
kinderen te herkennen en er gepast op te reageren.
• stimulerende ervaringen bieden aan kind om zoveel mogelijk kansen tot leren te
bieden
• adequate instructiestrategieën hanteren -> belangrijke reflectie die we moeten
maken: begrijpt de persoon ons?
• positieve en adequate verwachtingen stellen in kind
• leefomgeving afstemmen op noden van kind
Orthopedagogiek Handicaps lesnotities A-C B| 2022-2023 p. 2/8
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anne-catherinebruynbroeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.