- welke structuren komt een zaadcel oa tegen → portio - cervix - cavum uteri - tuba
- oestrogeen wordt gemaakt door het follikel.
De meeste vrouwen hebben een cyclus van 28 dagen en halverwege is de ovulatie
(vruchtbare periode) en kan een vrouw zwanger worden. Het moment van de ovulatie tot
aan het begin van de menstruatie is altijd 14 dagen. De eerste helft van een cyclus wisselt
per vrouw. Als je de uitgerekende datum wilt berekenen, ga je uit van 28 dagen, maar niet
alle vrouwen hebben een cyclus van 28 dagen.
De uitgerekende datum wordt ook wel berekend door een kop-kont meting. Hierbij wordt de
foetus gemeten en aan de hand daarvan wordt de uitgerekende datum bepaald. Eerder
werd dit berekend door de eerste dag van de laatste menstruatie, hierbij doe je 40 weken (9
maanden en een week). Als je een cyclus hebt van 21 dagen, trek je hier een week vanaf en
bij een cyclus van 35 dagen, tel je hier een week bij op.
Menstruatiecyclus
Een cyclus start op het moment dat iemand gaat menstrueren. De hypothalamus scheidt
LHRH af, dit is een releasing hormoon. Hierna komt het bij de hypofyse aan. De hypofyse
gaat hier Follikel Stimulerend Hormoon (FSH) voor maken. Dit FSH komt aan in het
vrouwelijk lijf en bij de follikel, dus het komt aan bij de eierstok. Die zorgt dat het follikel, nog
een onrijpe eicel die in de eierstok zit, gaat op rijpen. Doordat de follikel gaat rijpen wordt er
oestrogeen geproduceerd. Dit oestrogeen heeft een positief effect op de aanmaak van
Luteïniserend Hormoon (LH). Oestrogeen zorgt voor het op rijpen van een follikel en LH
zorgt ervoor dat het eitje kan ontspringen uit het follikel. Rond de helft van het cyclus
ontstaat er een piek van LH, dit zorgt ervoor dat er een eisprong kan ontstaan. Het eitje
springt de eileider in, wat er overblijft is corpus luteum (overblijfselen van het eitje). Dit gaat
progesteron produceren, die zorgt ervoor dat je een negatieve terugkoppeling krijgt, dus het
remt de LH. Je hebt al een eisprong gehad, dus het is niet nodig om deze weer te krijgen.
Ook heeft het een negatieve feedback op de hypothalamus, alles wordt klaargemaakt voor
een zwangerschap en heb je dus geen follikel stimulans nodig. Ook wordt het
baarmoederslijmvlies dik om een mooie omgeving te creëren voor de bevruchte eicel die
zich kan innestelen. Als er uiteindelijk geen eisprong plaatsvindt, dan valt alle negatieve
feedback weg en kan alles weer opnieuw zorgen voor een eisprong.
Zwangerschap
Er worden tijdens een zwangerschap standaard controles gedaan. Hoe verder je in de
zwangerschap bent, hoe meer controles.
Voorbeeld: 8-12-16-20-24 weken, 27-30 weken, 37-38-39-40 weken, 40+3, 41, 41+3 weken.
Hier zal de gynaecoloog of verloskundige de bloeddruk meten, het gewicht van mevrouw
wordt gemeten, de urine wordt gecheckt op eiwitten, bloedprikken op bijv ijzer,
zwangerschapscontroles op zich, etc.
,Prenatale screening
In een zwangerschap kan je prenatale screening doen, dit betekent dat je gaat kijken of een
foetus afwijkingen heeft. Je hebt niet-invasieve testen en invasieve testen.
Voorbeelden:
- Niet invasieve prenatale test (NIPT)
- 9-14 weken
- (down, Edwards, Patau)
- dit wordt gedaan uit het bloed van de moeder, hierin zitten dan stukjes erfelijk
materiaal van de foetus in het bloed van de moeder en daarin kunnen een aantal
syndromen gezien worden.
- Echografie
- 13 en 20 weken
- nekplooimeting (icm NIPT)
- structuren in foetus
- vruchtwater/placenta/navelstreng
- er wordt hier gekeken of er bij de foetus een bepaalde vochtophoping in de nek zit
en als je de NIPT combineert met wat je op de echo gezien hebt dat daar een
verdikte nekplooi zit, dan verhoogd dat weer het risico op het hebben van een kind
met een aangeboren afwijking.
Wel invasieve prenatale screeningen
- Vruchtwaterpunctie (rond 16-17 weken)
- Met een echo doorstraling wordt de foetus goed in beeld gebracht. Door de huid
van de moeder, ook door de baarmoederwand gaan een injectienaald, deze zuigt
vruchtwater op. Het vruchtwater wordt nagekeken. Dit is een van de meest
betrouwbare screeningen en zegt of een kind een afwijking heeft of niet. Je hoort de
uitslag van de punctie pas rond de 20e week, dus als je een zwangerschap toch zou
willen afbreken, komt er wat bij kijken.
- Vlokkentest
- Door middel van dezelfde prik als hierboven worden er vlokken uit de placenta
gehaald. Dit kun je eerder in de zwangerschap doen en zul je ook eerder weten of er
iets met de foetus aan de hand is. Doordat dit een invasieve prenatale screening is,
is de kans op een miskraam hoger, omdat je door de baarmoederwand heen gaat.
Dit kan bloed of een stolsel geven of een prikkeling van de baarmoeder, waardoor de
vrucht wordt uitgestoten en je een miskraam krijgt.
,Uitwendig zwangeren onderzoek
Via een aantal handgrepen van Leopold wordt er bijvoorbeeld gekeken naar hoe de baby in
de baarmoeder ligt. Of de foetus goed groeit, of het hoofdje indaalt en of het hoofdje aan de
goede kant ligt. Door je handen aan de zijkanten van de buik te plaatsen zul je de rug of buik
met daarbij de handjes voelen dmv weerstand. Als je de wat losse delen voelt, zul je
waarschijnlijk aan de voorkant van de foetus voelen en zul je de handjes, armpjes en buik
voelen. Als je je handen aan de onderkant van de buik hebt en de vingers achter het
schaambeen, zet je je handen aan de weerszijden van het hoofdje, dit zal voelen als een
losse bal. Je volgt het hoofdje en dan zul je voelen of het hoofdje is ingedaald. Het hoofdje
zal achter het schaambeen liggen om in de bekkenholte te liggen. Symfyse is je
schaambeen, dit zijn 2 botjes met bindweefsel ertussen. Prominentie betekent dat het
hoofdje niet achter het bekkenholte zakt, maar dat hij dus bovenop het schaambeen blijft
staan. Dan heb je een verhoging, je voelt het chaambeen en daarboven het hoofdje. Dit kan
wijzen op; dat het hoofdje niet in het bekken past, of dat er een structuur laag in de uterus
ligt, waardoor het hoofdje niet kan dalen (bijv. placenta).
abortus → tot 16 weken
immatuur (onrijp) → 16 tot 28 weken
prematuur → 28 tot 37 weken
matuur → 37-42 weken
serotien (over tijd) → na 42 weken
Partus
partus is een ander woord voor bevalling. Eerst krijg je ontsluiting, dan uitdrijving (persen),
placentair (placenta naar buiten), postplacentair. De ontsluitingsfase is de langste fase van
de baring. Vaak bij een eerste bevalling is dit 16 tot 20 uur. De uitdrijvingsfase is uiterlijk een
uur. De placentaire fase wordt vaak een paar minuten na het kind geboren. De
postplacentaire fase gebeurt vaak 2 uur na het geboren worden van de placenta.
In partu verklaren
- weeën om de 5 minuten, wat een uur lang aanhoudt en een wee duurt een minuut.
(90% van de bevallingen begint met weeën)
- breken van de vliezen (10% van de bevallingen begint hiermee).
Voor signalen:
- tekenen (slijmprop in de cervix/baarmoederhals, als een vrouw deze ‘verliest’, is dit
een teken dat er wat rommelt).
- onregelmatige weeën
, Alarmsignalen
- bloedverlies - placenta kan misschien loslaten(meer dan menstruatie)
- groen+bruin (poep in vruchtwater, groen is vers poep, bruin ouder en heeft het kind
het benauwd gehad in de baarmoeder) en rood (bloed in vruchtwater) vruchtwater
(hoort waterig of soms met witte vlokjes)
- weeënstorm (kan een teken zijn dat de baby heel snel komt of dat de baby het
benauwd krijgt, omdat elke keer als er een wee komt, komt er minder bloed door de
navelstreng naar het kind).
- persdrang
- minder kindsbewegingen
Fysiologische start baring (waarom begint een bevalling)
Het is een samenwerking tussen foetus, moederlijk lijf, placenta en de vliezen. Ook heeft het
te maken met cortisol. De baby kan iets afscheiden dat zorgt voor extra cortisol bij de
moeder, dat zorgt weer voor extra prostaglandines die de baarmoedermond oprijpen en
oxytocine, het hormoon wat contracties geeft. Ook zien we met twee- of drielingen wanneer
de baarmoeder heel erg is uitgerekt of er zit heel veel vruchtwater in een baarmoeder,
waardoor deze op rek staat, dat dit een signaal is om weeën te krijgen en te gaan baren.
Vaginale Toucher (VT) durante partu
Durante partu betekent tijdens de bevalling, om te kijken of er vordering is van de ontsluiting.
Dit wordt gedaan aan de hand van de POVIASC.
Portio
Ontsluiting
Vliezen
Indaling
Aard voorliggend deel
Stand voorliggend deel (ligt het hoofdje er goed voor)
Cortonen (luisteren van de harttonen)
Pijn bij de bevalling
- ontspanning → goede begeleiding en voorlichting
- sedativa bij angst (kalmeringsmiddel)
- opiaten bij pijn (pethidine/remifentanil)
- lachgas
- epiduraal (ruggenprik, kan zorgen voor bloeddrukdalingen, hierdoor kan het kind
minder bloed krijgen door de placenta en de navelstreng, dus minder zuurstof)
Wat doe je als verpleegkundige op een verloskamer rondom de geboorte
- omgeving gereed maken: warmte/licht
- spullen klaarzetten voor de geboorte (partusset + baby-opvang)
- barende ondersteunen met ontspannen, ademhalen, persen, houding etc
- aandacht voor partner
- contact met degene die de bevalling leidt
- proactief reageren op (dreigende) pathologie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudleering. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.