Summary
Samenvatting Kennisbasis Nederlands domein 5 uitgewerkt
- Course
- Institution
Uitgewerkte kennisbasis domein 5 begrijpend lezen
[Show more]
1 review
By: Saadia1 • 5 year ago
Seller
Follow
Myrthebrinkhof
Reviews received
Content preview
Domein 5: Begrijpend lezen1. Wat: leerinhoud 2. Hoe: domein
Leerling als taalgebruiker Leerkrachtvaardigheden
1. Leesdoel bepalen 1. Gerichte aanwijzingen bij begrijpend lezen
2. Leesstrategieën 2. Modeling bij begrijpend lezen
3. Technieken voor informatieverwerking 3. Kiezen van teksten
4. Leesmotivatie
5. Reflecteren op leesgedrag Onderwijsmiddelen
4. Vragen bij de tekst
Taalkenmerken 5. Stappenplan begrijpend lezen
6. Leesteksten 6. Didactische modellen begrijpend lezen
7. Tekstsoorten
8. Tekstkenmerken Evaluatie en toetsing
9. Relaties in teksten 7. Toetsen begrijpend lezen
10. Tekstdoelen 8. Observatie leesgedrag
Leerstofordening
9. Criteria leerstofordening begrijpend lezen
10. Leerlijnen begrijpend lezen
3. Wat/waar: fundament 4. Hoe/waar: taaldidactiek en taalbeleid
Wetenschappelijke achtergrond Opvattingen over taalonderwijs
1. Informatieverwerking 1. Opvattingen taalonderwijs algemeen
2. Functies van taal 2. Begrijpend lezen in strategisch taalonderwijs
3. Tekstbegrip 3. Begrijpend lezen in interactief taalonderwijs
Maatschappelijke achtergrond Taalonderwijs in heterogene groepen
4. Functionele geletterdheid 4. Taalheterogene groepen algemeen
5. Begrijpend lezen in een tweede taal
6. Pre- en reteaching
Samenhang tussen domeinen
7. Begrijpend lezen en voortgezet technische
lezen
8. Begrijpend lezen en woordenschat
9. Begrijpend lezen en stellen
10. Begrijpend lezen en geïntegreerd
taalonderwijs
Samenhang met andere vakken
11. Begrijpend lezen in wereldoriëntatie
12. Begrijpend lezen in rekenonderwijs
5.1 Begrijpend lezen
Omschrijving Taaldomein waarin het toekennen van betekenis aan geschreven teksten centraal staat.
Toelichting Een goede lezer:
- leest nauwkeurig en vlot;
- begrijpt wat hij leest;
- kan teksten leren;
- is gemotiveerd om te lezen en waardeert wat hij leest.
, Het doel van onderwijs in begrijpend lezen is leerlingen te leren hoe zij effectief betekenis kunnen
toekennen aan geschreven teksten (= begrijpen).
Voor het onderwijs Nederlands zijn 12 kerndoelen vastgesteld, verdeeld over de domeinen Mondeling
onderwijs (kerndoelen 1 tot en met 3), Schriftelijk onderwijs (kerndoelen 4 tot en met 9) en
Taalbeschouwing, waaronder strategieën (kerndoelen 10 tot en met 12).
Kerndoelen voor begrijpend lezen
Kerndoel 4: de leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten,
waaronder schema’s, tabellen en digitale bronnen.
Kerndoel 6: de leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en
studieteksten en andere instructieve teksten, bij systematisch geordende bronnen, waaronder digitale.
Kerndoel 7: de leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende
teksten.
Kerndoel 9: de leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen,
gedichten en informatieve teksten.
Kerndoel 10: de leerlingen leren bij de doelen onder ‘mondeling taalonderwijs’en ‘schriftelijk
taalonderwijs’ strategieën te herkennen, te verwoorden, te gebruiken en te beoordelen.
5.1.1 Leesdoel bepalen
Omschrijving De verschillende doelen die de lezen kan hanteren.
Toelichting De lezer moet zich van tevoren afvragen met welk doel hij de tekst wil lezen. Voorbeelden van doelen
zijn:
- Hij wil informatie zoeken over een bepaald onderwerp en vraagt zich bijvoorbeeld af hoe hij zijn cavia
moet verzorgen.
- Hij wil weten hoe iets in elkaar gezet moet worden en vraagt zich bijvoorbeeld af hoe hij een auto van
lego moet maken.
- Hij zoekt naar meningen en emoties over bijvoorbeeld een bepaalde film en vraagt zich af of die film
de moeite waard is om naar toe te gaan.
- Hij zoekt naar argumenten voor bijvoorbeeld een bepaalde stelling en vraagt zich af of hij voor of
tegen die stelling is.
- Hij wil zich ontspannen en vraagt zich bijvoorbeeld af of dit een leuk boek is om te lezen.
Om deze doelen te realiseren, kiest de lezer een passende leesstrategie. Lezen vraagt dus om actief
leesgedrag.
5.1.2 Leesstrategieën
Omschrijving Een leesstrategie is een hulpmiddel dat de lezer kan inzetten om de tekst te begrijpen.
Toelichting Bij begrijpend lezen leren leerlingen strategieën hanteren die ze vóór, tijdens of na het lezen kunnen
toepassen.
De volgende strategieën blijken essentieel voor een goed verlopend leesproces (Aarnoutse &
Verhoeven, 2003):
- bepalen van een leesdoel; leggen en afleiden van verbanden of relaties tussen woorden, zinnen en
alinea’s waaronder het voorspellen van informatie en het maken van voorstellingen;
- opsporen van de aard en de structuur van verschillende soorten teksten;
- vinden van het thema en de hoofdgedachte van teksten (ook samenvatten);
- zelf stellen en beantwoorden van vragen;
- plannen, sturen, bewaken en corrigeren van het eigen leesgedrag;
- beoordelen van teksten op hun waarde;
- reflecteren op de uitgevoerde leesactiviteiten en hun resultaten; activeren en gebruiken van de eigen
kennis over de inhoud van een tekst.
Belangrijk is dat deze strategieën telkens weer terugkomen, zodat leerlingen ze automatisch gaan
toepassen bij het lezen van teksten. Niet alleen tijdens de begrijpend leeslessen, maar ook op andere
momenten waarop teksten gelezen worden, bijvoorbeeld tijdens de lessen in de zaakvakken.
5.1.3 Technieken voor informatieverwerking
Omschrijving De lezer kan de nieuwe informatie op verschillende manieren in verband brengen met reeds aanwezige
kennis.
Toelichting De lezer heeft een specifiek leesdoel, namelijk het herkennen, vastleggen en onthouden van de
hoofdzaken uit een tekst met behulp van studietechnieken. Technieken om informatieve teksten en
informatiebronnen te interpreteren en te verwerken, zijn onder andere: het onderstrepen van de
hoofdzaken en het maken van een samenvatting, een schema of diagram, mindmap, woordveld en
woordweb.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Myrthebrinkhof. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now