Hoe verlopen de voornaamste wijzen van alternatieve
geschilbeslechting? (Hoe kom je het overeen, geding, vonnis,
rechtsmiddelen)
Arbitrage
Bindend vonnis
Mediation
Arbitrage
Wettelijke regeling
Het beslissen van vermogensrechtelijke geschillen door particulieren, die hun bevoegdheid niet aan de wet
ontlenen maar aan de overeenkomst van partijen, is sinds 1838 van een wettelijke regeling voorzien.
Ook hun vonnissen kunnen bindende kracht verkrijgen, zelfs tegenover de overheidsrechter → art. 1059 Rv;
gezag van gewijsde,
- Zij kunnen na een beperkte toetsing door de voorzieningenrechter → art. 1062, met behulp van
overheidssteun ten uitvoer worden gelegd.
- Degenen die met rechtspleging worden belast noemt men: arbiters, scheidsrechters of
scheidslieden.
- Wetgever heeft deze rechtsgang met waarborgen omgeven tegen misbruik van recht maar heeft de
arbiters ook de machtsmiddelen van de gewone rechter toegekend bv. Dwangsom art. 611i Rv en
de bevoegdheden die de rechter zijn toegekend in titel 3.11 BW.
Institutionele arbitrage en ad-hoc arbitrage
Een belangrijke factor dat arbitrage een grotere rol is gaan spelen is de institutionalisering van de arbitrage.
Daarmee wordt bedoeld dat in veel takken van handel, nijverheid en bedrijf vaste arbitrale colleges zijn
ingesteld. De samenstelling van het arbitraal college en de procesvoorschriften zijn daar in de statuten of
een reglement vastgelegd → art 1020 lid 6 Rv.
- Aanwijzing van een dergelijk college als bevoegde rechter vindt veelal plaats nog voor het geschil is
gerezen bij algemene voorwaarden.
- Ad-hoc arbitrage is de arbitrage die niet bij een vast scheidsgerecht plaatsvindt en waarbij arbiters
door partijen zelf worden aangewezen en zo nodig de procesregels worden vastgesteld.
Wat kan aan arbitrage worden onderworpen?
Art. 1020 Rv geeft enkele voorschriften voor de toelaatbaarheid van arbitrage:
1. Arbitrage moet berusten op de instemming van betrokkenen → lid 1
2. Slechts geschillen over rechten, waarover men de vrije beschikking heeft, kan men aan de
beslissing van arbiters onderwerpen → lid 3
3. Sommige beslissingen kunnen aan arbiters worden opgedragen zonder dat sprake is van een
geschil → lid 4
Twee soorten arbitrageovereenkomst
1. De overeenkomst, waarbij een reeds gerezen geschil aan arbitrage onderworpen wordt
compromis/akte van compromis
2. De overeenkomst waarbij partijen zich vooraf verbinden een eventueel geschil aan arbitrage te
onderwerpen → arbitraal geding art. 1024 en 1025
, Het karakter van de overeenkomst tot arbitrage
→ Kan worden gekwalificeerd als een procesrechtelijke overeenkomst
Kenmerkend voor de procesrechtelijke overeenkomst is dat zij betrekking heeft op een processueel
resultaat en niet op materiële rechten en verplichtingen van partijen. Aan de arbitrageovereenkomst
is een dubbel procesrechtelijk gevolg gebonden; zij maakt de gewone rechter onbevoegd om van de
zaakkennis te nemen en verleent die bevoegdheid aan arbiters.
De vastlegging en het bewijs van de overeenkomst tot arbitrage
Voor de geldigheid van de arbitrage overeenkomst is een geschrift geen vereiste; de instemming met
arbitrage kan ook uit gedrag worden afgeleid, onder meer doordat een in het arbitraal geding verschenen
partij niet of niet tijdig de onbevoegdheid van arbiters inroept → art. 1052 lid 2 en 3
Is evenwel in geschil of arbitrage overeengekomen dan kan de overeenkomst alleen door geschrift of
elektronische gegevens bewezen worden. → art. 1021
De overeenkomst tot arbitrage en de gewone rechter
- Art. 1022
- Verschillende functies rechter:
o De gewone rechter treedt op als rest-rechter:
In het geval dat een partij hem een bezwarende maatregel of een voorziening dan
wel een een voorlopige bewijsmaatregel verzoekt en de wederpartij zich weliswaar
voor alle weren op het bestaan van de arbitrageovereenkomst beroept, maar de
gevraagde beslissing niet of niet tijdig in arbitrage kan worden verkregen
o Faciliterende rol:
Als hij op verzoek van een partij behulpzaam is bij de voortgang en goede verloop
van het arbitrale geding.
Stelt het aantal arbiters vast en deze benoemt
Beslist over de wraking van arbiters
Kan gevraagd worden een weigerachtige getuige te horen art. 1041a Rv
Verzoek om inlichtingen over buitenlands recht naar het bevoegde orgaan
door te leiden art. 1044
Samenvoeging NL aanhangige arbitrage procedures te gelasten art. 1046
Opschorting tenuitvoerlegging art. 1060 lid 8 Rv
o Controlerende functie:
Als hem wordt gevraagd het voor de tenuitvoerlegging van een arbitraal vonnis
benodigde verlof te verlenen art. 1062 Rv en als vernietiging art. 1064-1065 Rv of
herroeping art. 1068 Rv wordt gevorderd.
De benoeming van arbiters
De wet stelt geen kwaliteitseisen aan arbiters; iedere handelingsbekwame, natuurlijke persoon kan tot arbiter
worden benoemd (art. 1023). In de meeste gevallen wordt de wijze van aanwijzing en benoeming van
arbiters in het arbitraal beding of in de akte van compromis geregeld (art. 1027). De benoemde arbiter
aanvaardt zijn opdracht schriftelijk (art. 1029 lid 1)
- Art. 1023 en 1033 vereisen onpartijdigheid en onafhankelijkheid
Bevoorrechte positie bij benoeming
Als een van de partijen over een bevoorrechte positie bij de benoeming van arbiters beschikt, kan ieder van
hen, in afwijking van de regeling zoals die in de overeenkomst is neergelegd, binnen 3 maanden nadat de
zaak aanhangig is de voorzieningenrechter verzoeken een andere arbiter te benoemen. De wederpartij
wordt in de gelegenheid gesteld te worden gehoord → Art. 1028
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merle_1234. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.