Wat zijn gevoegde zaken?
Aan 1 verdachte kunnen meerdere feiten afzonderlijk zijn ten laste gelegd en aan meerdere
verdachten kan hetzelfde feit zijn ten laste gelegd. Art. 285 bepaalt dat in die gevallen de rechtbank de
strafbare feiten kan voegen. Ook regelt dit artikel dat al gevoegde zaken door de rechtbank weer
kunnen worden gesplitst.
- Pluraliteit van feiten: een verdachte wordt beschuldigd van meerdere feiten
- Pluraliteit van daders: meerdere verdachten worden beschuldigd van hetzelfde feit
Pluraliteit van feiten
Op grond van art. 259 Sv zal de OvJ strafbare feiten die hij tegen dezelfde terechtzitting aanbrengt en
waartussen verband bestaat of die door dezelfde persoon zijn begaan, gevoegd aan de kennisneming
van de rechtbank onderwerpen, als dat in het belang van het onderzoek is. Art. 285 lid 1 Sv bepaalt
dat de rechtbank strafbare feiten waarvan voeging had behoren te geschieden en die op dezelfde
terechtzitting worden aangebracht door de OvJ, alsnog ter terechtzitting kunnen worden gevoegd door
de rechtbank, waardoor ze gezamenlijk kunnen worden behandeld. Het is in het belang van het
onderzoek als gelijktijdige berechting de proceseconomie en de doeltreffendheid van het onderzoek
ten goede komt. Het is steeds aan de rechtbank om te bepalen of iets in het belang van het onderzoek
is.
- Zodra er dus meerdere strafbare feiten door dezelfde persoon zijn begaan, spreek je van een
cumulatieve tenlastelegging
Ambtshalve of op vordering/verzoek
De rechtbank kan ambtshalve tot voeging overgaan, maar ook op vordering van de OvJ of op verzoek
van de verdediging (art. 328 Sv). In de praktijk komt het vaak voor dat, nadat een zaak is begonnen,
de verdachte of zijn raadsman meldt dat de verdachte in een andere zaak op een andere terechtzitting
is gedagvaard. Vaak wordt dan ook verzocht om aanhouding van de behandeling van de zaak zodat
de zaken gelijktijdig kunnen worden behandeld.
Eén verdachte, meerdere feiten (lid 1 en 2)
Wanneer aan een verdachte meerdere feiten zijn ten laste gelegd en hij moet zich voor elk feit
afzonderlijk verantwoorden, zullen telkens de formaliteiten aan de orde moeten worden gesteld en
moet de verdachte telkens zijn persoonlijke omstandigheden uiteenzetten. Terwijl in de persoonlijke
omstandigheden niet veel gewijzigd zal zijn als de momenten waarop de verschillende zaken bij de
rechtbank worden behandeld dicht op elkaar liggen. Naast het feit dat de verdachte bij voeging van
zaken maar 1 keer voor de rechtbank hoeft te verschijnen, wordt er door voeging ook efficiënter
omgegaan met (kostbare) zittingstijd.
Lid 2 bepaalt dat ook strafbare feiten die door dezelfde persoon zijn begaan en op verschillende
terechtzittingen zijn aangebracht, kunnen worden gevoegd, mits de voeging in het belang van het
onderzoek is. Het kan zo zijn dat 2 verschillende zaken op de verschillende terechtzittingen worden
aangehouden om op een nadere terechtzitting gevoegd te worden behandeld. Ook kan het zo zijn dat
een zaak tegen een verdachte al op een terechtzitting is aangebracht en dat daarna bekend wordt dat
deze verdachte opnieuw gedagvaard is voor een ander feit. In dat geval kan de eerstbedoelde zaak
worden aangehouden om op een nadere terechtzitting gevoegd te worden behandeld.
,Samenloop
Wanneer de rechtbank een verdachte veroordeelt ter zake van meerdere feiten, dan dient rekening te
worden gehouden met de bepalingen met betrekking tot samenloop van strafbare feiten (art. 55 Sr).
Eén feit, meerdere verdachten (lid 2)
Het tweede lid van dit artikel ziet ook op de situatie dat feiten waartussen een verband bestaat,
kunnen worden gevoegd, mits de voeging in het belang van het onderzoek is. Deze situatie kan zich
voordoen wanneer 1 feit door meerdere personen wordt begaan. Wanneer de rechtbank dan besluit
om de zaken tegen verschillende verdachten gevoegd te behandelen, hoeven eventuele getuigen
slechts een keer hun verklaring af te leggen. Zij hoeven hun verklaring dus niet in elke zaak apart af te
leggen, wat tijdwinst kan opleveren. Door gelijktijdige behandeling kunnen onderlinge relaties tussen
de verschillende verdachten ter terechtzitting duidelijk(er) worden.
Ook kan door gelijktijdige berechting van meerdere verdachten, aan wie hetzelfde feit is ten laste
gelegd, worden voorkomen dat de schijn van partijdigheid wordt gewekt. Wanneer in de zaak tegen
verdachte A immers door de rechtbank wordt vastgesteld dat hij het feit samen met verdachte B heeft
gepleegd, kan dit voor verdachte B reden zijn bij de rechtbank een schijn van vooringenomenheid te
veronderstellen wanneer zijn zaak door dezelfde kamer wordt behandeld. Het feit dat bij zaken die
gevoegd behandeld worden één vonnis en één proces-verbaal terechtzitting wordt opgemaakt ziet de
ene rechter als een voordeel, de andere rechter als een nadeel.
In de praktijk worden zaken waarin verschillende verdachten een rol spelen in de regel gelijktijdig
behandeld. Het komt zelden of nooit voor dat deze zaken ook gevoegd worden behandeld. De reden
daarvoor is wellicht toch het feit dat er 1 (groot) vonnis en proces-verbaal ttz moet worden gemaakt en
dat bij gevoegde behandeling van zaken tegen verschillende verdachten, de verklaringen van de
verdachten niet in elkaars zaken als bewijs mogen worden gebruikt → art. 341 lid 3 Sv. Als de zaken
gelijktijdig, maar niet gevoegd worden behandeld, kan een verdachte als getuige in de zaak van een
medeverdachte worden gehoord.
Deelneming
Als de rechtbank meerdere personen veroordeeld ter zake van 1 gezamenlijk gepleegd feit, dan dient
rekening te worden gehouden met de bepalingen met betrekking tot deelneming aan strafbare feiten
(art. 47 Sr e.v.). Van deelneming is ook sprake wanneer bijvoorbeeld art. 140, 141, 311 lid 1 sub 4 Sr
is ten laste gelegd.
Beslissing
De beslissing om te voegen of te splitsen is een op de terechtzitting gegeven beslissing als bedoeld in
artikel 138 Sv. Deze beslissing wordt vermeld in het proces-verbaal van de terechtzitting en komt niet
in het eindvonnis aan de orde. Een beslissing om te voegen of te splitsen betekent niet het einde van
de behandeling van een zaak. De beslissing hoeft niet te worden gemotiveerd. De rechtbank kan aan
het begin van het onderzoek, maar ook tijdens de behandeling van het onderzoek tot het oordeel
komen dat zaken dienen te worden gevoegd of gesplitst.
Ook in hoger beroep is voeging en splitsing mogelijk van zaken die in eerste aanleg afzonderlijk dan
wel gezamenlijk zijn behandeld. Ingevolge art. 415 Sv is art. 285 Sv immers ook in hoger beroep van
toepassing. De beslissing om te voegen of te splitsen wordt genomen door de rechtbank, het is dus
geen voorzittersbeslissing. Op basis van artikel 406 Sv is tegen vonnissen die geen einduitspraken
zijn, slechts hoger beroep mogelijk gelijktijdig met dat tegen de einduitspraak. De beslissing om te
voegen of te splitsen is van feitelijke aard en leent zich daarom niet voor toetsing in cassatie.
, Commentaar op Wetboek van Strafvordering art. 259, de Meijer.
Dit artikel handelt over voeging van zaken die voor de rechter worden gebracht. Voorwaarden voor
voeging zijn dat tussen de strafbare feiten verband bestaat of dat ze door dezelfde persoon zijn
begaan, zodat daarmee het belang van het onderzoek wordt gediend. Voeging van zaken betekent
gelijktijdige berechting. Voeging kan derhalve tot gevolg hebben dat per verdachte meerdere strafbare
feiten worden gevoegd, dan wel dat strafzaken tegen meerdere verdachten van een strafbaar feit
worden gevoegd.
Voeging kan zowel op initiatief van de OvJ (art. 259 Sv) of op advies van de rechter ter terechtzitting
(art. 285 Sv) gebeuren. Voeging dient meerdere doelen:
Er zijn praktische redenen om te voegen – redenen van proces-economie.
Het heeft gevolgen voor de strafoplegging in geval van het voegen van strafbare feiten van 1
verdachte (zoals opleggen van 1 straf voor meerdere feiten of toepassing van
samenloopbepalingen).
Het voorkomt herhaaldelijke strafvervolging van dezelfde verdachte.
Voeging heeft tot doel het in samenhang beoordelen van een zaak. Een goed alternatief
hiervoor is gelijktijdige berechting van niet-gevoegde zaken.
Grond voor voeging
Grond voor voeging is het belang van het onderzoek. Belang van het onderzoek is een ruim begrip.
Gedacht moet hierbij worden aan het beoordelen van zaken in onderlinge samenhang, wat meer
informatie kan opleveren. Ook moet gedacht worden aan het voordeel van de beoordeling door
eenzelfde rechtscollege van de samenhangende zaken. Immers, een rechtscollege dat eerder een
zaak heeft beoordeeld, resulterend in een vonnis, zal mogelijk niet meer onbevangen staan tegenover
een samenhangende zaak, waardoor een andere bezetting van het rechtscollege zal dienen te
oordelen over de volgende zaak. Bepaalde relevante informatie zal verloren kunnen gaan.
Procespositie medeverdachte
In geval van voeging krijgt een verklaring de status van verklaring van een medeverdachte. Het begrip
medeverdachte ziet op degene die samen met de verdachte op dezelfde aanklacht in dezelfde
instantie tegelijk in gevoegde zaken terecht staat. Verklaringen van medeverdachten mogen om die
reden als zodanig niet tegen elkaar worden gebruikt. De regeling van artikel 341 lid 3 Sv kan
eenvoudig worden omzeild door de zaken niet gevoegd, maar gelijktijdig aan te brengen. Het niet
mogen gebruiken van de verklaring van een medeverdachte is derhalve anders indien sprake is van
een gelijktijdige berechting van meerdere verdachten van eenzelfde strafbaar feit, maar waarvan de
zaken niet zijn gevoegd. In dat geval kan de medeverdachte als getuige worden gehoord in de zaak
van de andere verdachte, dan wel kan diens verklaring worden toegevoegd aan het dossier van de
andere verdachte.
Voeging van strafbare feiten
Een andere mogelijkheid van voeging, is voeging van meerdere strafbare feiten ten aanzien van
dezelfde verdachte. Dit kan door middel van meerdere feiten op een tenlastelegging, de cumulatieve
tenlastelegging genoemd, of door middel van voeging van zaken met meerdere dagvaardingen. De
cumulatie van feiten op één dagvaarding is een veel voorkomende vorm van voeging. Deze feiten
kunnen van plaats en datum verschillen, maar ook qua zwaarte.
Misdrijven en overtredingen of feiten onder verschillende parketnummers kunnen op één dagvaarding
worden geplaatst. Het uitbrengen van één dagvaarding met een cumulatie aan feiten heeft naast een
gelijktijdige berechting óók als voordeel dat maar één keer een dagvaarding hoeft te worden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merle_1234. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.