Samenvatting: Bedrijfseconomie voor Notariëlen
Week 1
- Inleiding financieel management
- Resultatenrekening
Hoorcollege 1 --------------------------------------------------------------------------------------
Inleiding financieel Management
Bedrijfseconomie Relaties andere vakgebieden:
1) Financieel Management - Auditing, accountancy,
2) Management accounting belastingrecht, marketing,
3) Externe verslaggeving (randvoorwaarden bedrijfsadministratie, maar ook
opstellen psychologie en sociologie.
jaarrekening; titel 9 boek 2 BW ‘bijbel’
accountants)
Organisaties zonder rechtspersoonlijkheid (natuurlijke personen):
Kenmerkend:
- Inkomstenbelasting, geen publicatieplicht van financiële resultaten, wel wettelijke plicht
administratie voeren.
1) Eenmanszaak 3) CV
- Wil niet per se zeggen 1 werkend persoon; - Stille en beherende vennoot;
- Wil zeggen 1 persoon aansprakelijk; - Stille vennoot is beperkt aansprakelijk
- Salaris binnen eenmanszaak is privé-opname= voor ingebrachte kapitaal;
niet fiscaal aftrekbaar. - Beherende vennoot geeft dagelijkse
leiding en is hoofdelijk aansprakelijk.
2) VOF
- 2(+) eigenaren allemaal persoonlijk aansprakelijk; 4) Maatschap
- Bijzonder vof: man/vrouw firma; - Vrije beroepsoefenaren, vaak
- Hoofdelijke aansprakelijkheid; gezamenlijke naam;
- Vennootschapscontract (afspraken resultatenverdeling: - Geen hoofdelijke aansprakelijkheid,
% ingebracht vermogen, arbeid, restant winst); maar evenredig deel m.u.v.
- Authentieke akte verplicht. belastingschulden.
Organisaties met rechtspersoonlijkheid (rechtspersonen):
Kenmerkend:
- Vennootschapsbelasting (VpB), publicatieplicht, titel 9 boek 2 en IFPS.
Afhankelijk van 3 criteria:
- Omzet; en
- Balanstotaal; en
- Aantal werknemers
- Indeling in micro/ klein/ middelgroot/ groot obv deze criteria.
OMZET BALANSTOTAAL WERKNEMERS
MICRO <700k <350k <10
KLEIN >700k </ 12mil >350k </ 6 mil >10 </ 49
MIDDELGROOT >12mil </ 40 mil >6mil </ 20mil >50 </ 249
GROOT >40mil >20mil >250
#Hoe groter, hoe meer informatie (transparantie)
#Deponering gegevens KvK
1) BV
- Aandelen op naam, als eigenaar ook algehele leiding heeft DGA;
, - Organen: Raad van Bestuur, AVA;
- Oprichting: notarieel/ statuten/ aandeelhoudersregister;
- Winstverdeling= dividend, belastingen (VpB en ingehouden dividendbelasting), transacties, en
winstreserve;
- Tarief VpB: 19% van de 1e 200.000 euro; boven dat 25,8%;
- Salaris gebruikelijk loon 51.000 euro (2023).
2) NV
- Aandelen aan toonder, vaak beursgenoteerd= spelregels IFRS, veel overeenkomsten met de BV.
3) Vereniging
- Gezamenlijk doel;
- Leden kiezen bestuur;
- Inschrijving in handelsregister en notarieel oprichten
- Veel voorkomend naast tennis/voetbal, etc: de vereniging van Eigenaren (VVE) bij
appartementen.
4) Stichting
- Heeft een bestuur;
- Geen leden;
- Notarieel oprichten en inschrijven in handelsregister;
- Geen winstuitkering, heel soms VpB.
5) Coöperatie
- Leden kunnen winst maken, maar niet als hoofddoel;
- Verdelen winst onder de leden
- (Woningvereniging, agrarische sector, Rabobank, etc.)
Resultatenrekening
=Overzicht kosten en opbrengsten gedurende een periode. Het verschil= het resultaat.
Synoniemen: Verlies en Winstrekening; exploitatieoverzicht
#Besluit modellen jaarrekening; inrichtingseisen balans en resultatenrekening qua presentatie (externe
verslaggeving).
Scrontovorm: heeft debetzijde (kosten) en creditzijde (opbrengsten).
Staffelvorm: onder elkaar te beginnen met omzet-kosten.
#Resultaat is onderdeel Eigen Vermogen. Dus men kan evt. zonder resultatenrekening werken door het
resultaat rechtstreeks te verwerken in EV.
#Groot voordeel resultatenrekening het specificeren van het ontstane resultaat. Dus meer
transparantie, meer inzicht noodzakelijk voor nemen van (management) beslissingen.
Onderscheid interne en externe resultatenrekening:
Intern: specifiek voor het management (analytisch);
Extern: voor belanghebbenden zoals (verantwoording afleggen) aan aandeelhouders en andere
stakeholders.
Begrippen:
Omzet= opbrengsten: afzet x verkoopprijs (opbrengst is geen winst!!)
Inkoopprijs van de verkopen: afzet x inkoopprijs
Inkopen: ingekochte stuks x inkoopprijs
Beredeneer waartoe het verschil tussen Inkopen en Inkoopprijs van de Verkopen leidt?
Brutowinst= Omzet- Inkoopprijs van de Verkopen
Exploitatiekosten: o.a. Afschrijvingskosten, Huisvestingskosten, Loonkosten en overige bedrijfskosten.
Bedrijfsresultaat= Brutowinst- alle Exploitatiekosten(m.u.v. de rentekosten). Het wordt ook wel EBIT
genoemd (Earnings Before Intrest and Taxes)
Nettowinst voor belastingen=Bedrijfsresultaat-Rentekosten.
Nettowinst na belastingen=Nettowinst voor belastingen-Belastingen.
Voor alle mutaties in (grootboek)rekeningen noodzakelijk: boekingsdocumenten.
Zonder boekingsdocument? Dan is er geen sprake van een financieel feit/ gebeurtenis.
Boekingsdocument leidt tot verwerking in:
1. Inkoopboek (inkoopfactuur op rekening) crediteuren.
2. Verkoopboek (verkoopfactuur op rekening) debiteuren.
, 3. Bankboek (ontvangsten en uitgaven)
4. Kasboek (ontvangsten en uitgaven)
5. Diverse Postenboek (memoriaal) (alles wat niet in bovenstaande 4 dagboeken komt hierin zoals
afschrijving, dotatie voorzieningen, toerekenen van kosten en opbrengsten aan een periode).
Verwerken van financiële feiten leidt tot minimaal 2 wijzigingen.
1. Financiële Feiten MET gebruikmaking van de resultatenrekening betekent dat:
Afhankelijk van het financieel feit: niet alleen een balanspost wijzigt maar ook een post op de
resultatenrekening.
2. Maar een financieel feit kan ook 2 resultatenrekeningen wijzigen!
Uiteraard niet elk financieel feit leidt tot wijziging van de resultatenrekening. Uitsluitend als
het leidt tot verandering in kosten/opbrengsten/verlies of winst.
Opmerking: Privé staat NOOIT op resultatenrekening maar verandert wel het Eigen Vermogen.
Voorbeelden van financiële feiten met invloed op resultatenrekening. (zowel een balanspost
alsmede een post van een resultatenrekening verandert)
1. Verkopen op rekening Het is een kost
2. Afschrijven op duurzame productiemiddelen @
3. Maandelijkse Loonbetalingen Het is een kost
4. Maandelijkse betaling van huisvestingskosten Het is een kost
Voorbeelden van financiële feiten zonder invloed op resultatenrekening (alleen balansposten
veranderen)
1. Ontvangsten van debiteuren Het is namelijk geen opbrengst, maar een
2. Betalingen aan crediteuren Het is namelijk geen kost, maar een uitgave
3. Investeringen Is geen kost, maar is een uitgave
4. Privé opnamen en stortingen Staat nooit op resultatenrekening, maar is wel verandering in
ev.
Beursgenoteerde ondernemingen komen naar buiten (externe verslaggeving) vanwege
transparantie (stakeholders) met een zogeheten geconsolideerde jaarrekening als onderdeel van
het jaarverslag.
Geconsolideerde jaarrekening bestaat uit een geconsolideerde balans en geconsolideerde
resultatenrekening en een toelichting hierop.
Consolideren is het samenvoegen van de financiële gegevens van meerdere bedrijven. (Moeder
en Dochterbedrijven (financiële vaste activa).
Er ontstaat 1 jaarrekening van alle bedrijven.
Problematiek: Commerciële Jaarrekening versus Fiscale Jaarrekening
Fiscaal: Fiscus ziet de onderneming, tenzij er sprake is van een fiscale eenheid als afzonderlijke
onderneming.
Belastingheffing over het resultaat van elke afzonderlijke onderneming.
Commercieel: belanghebbenden willen totaalresultaat van het concern zien.
Betekent: “optellen” van de resultaten van alle ondernemingen die tot het concern behoren.
, Edumundo Theorie 1 ------------------------------------------------------------------------
Inleiding financieel management
Economie verdeelt in 3 onderdelen:
1. Macro-economie: de economie als geheel, vaak als land.
2. Meso-economie: een bepaalde bedrijfstak en de factoren die daarop van invloed zijn
3. Micro-economie: beslissingen op bedrijfsniveau
Bedrijfseconomie: houdt zich bezig met handelingen door bedrijf uitgevoerd;
Bedrijf: partij die goederen/ diensten produceert/verleent;
Met de focus op de financiële kant: de onderneming.
Bedrijfseconomie behoort dus tot de micro-economie.
Drie categorieën bedrijven:
1. Handelsbedrijven; koopt en verkoopt
2. Productiebedrijven; gebruikt grondstoffen om nieuw product te maken
3. Dienstverlenende bedrijven verleent diensten
Doel bedrijf:
- Continuïteit (voortbestaan)
- Profitorganisaties hebben daar vaak winst voor nodig.
- Non-profitorganisaties hebben vaak een maatschappelijk doel, hebben wel ook goede financiële
basis nodig.
Resultatenrekening: of er winst of verlies is; kosten en opbrengsten;
Balans: bezittingen en schulden;
Liquiditeitsoverzicht: uitgaven en ontvangsten, intern van belang.
Start onderneming: ondernemingsplan; vaak voor bank nodig.
Ratioanalyse; beoordelen resultaten van een bedrijf; kengetallen vergelijken met voorgaande jaren.
Balans:
Bezittingen (activa) vs Schulden (passiva)
Vaste activa Eigen vermogen
(pand, machine) (door ondernemer/eigenaar)
Vlottende activa Vreemd vermogen
(werkkapitaal) (bank/leveranciers)
Management accounting is vooral toekomstgericht en draait om interne informatieverstrekking
richting het management van een onderneming.
In tegenstelling tot management accounting is financial accounting vooral gericht op het verleden.
Bij een rechtsvorm zonder rechtspersoonlijkheid ben je als ondernemer met het privévermogen
aansprakelijk voor de schulden van het bedrijf. Bij een rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid is dit
meestal niet het geval. De rechtspersoon met rechtspersoonlijkheid kan zelf contracten afsluiten en
handelen, zoals een echt persoon.
Eenmanszaak Vennootschap onder Firma (vof)
- Voor lange termijn onzekerheid; - 2(+) ondernemers
- Inschrijven in KvK; - Inschrijving KvK
- Geen rechtspersoonlijkheid; alleen de o - Ieder hoofdelijk aansprakelijk
ndernemer als natuurlijke persoon handelt zelf; - Vennoten brengen geld of arbeid in
- Eigenaar= hoofdelijk aansprakelijk; - Betalen omzetbelasting
geen onderscheid privé en werk.
- Kan mensen in dienst hebben
- Inkomstenbelasting over winst en vaak ook
omzetbelasting (btw) betalen (btw verlaagt
winst niet, is geen kostenpost).
Maatschap Commanditaire vennootschap (cv)
- Samenwerkingsverband tussen 2(+) ondernemers; - Er zijn beherende vennoten en
- Gezamenlijke naam een beroep; stille
- Beherende: dagelijkse gang van
zaken;
en hoofdelijk aansprakelijk voor