DECENTRALISATIE
Algemene begrippen
Deconcentratie = Verspreiding taken en bevoegdheden binnen één overheidsverband
- Hierover gaat het niet dit vak, dus vooral decentralisatie van belang.
- Je spreidt dus de ambtenaren en je verdeelt dan dus de bevoegdheid, maar die ambtenaren blijven
verantwoordelijk aan de minister en blijven ondergeschikt aan de minister.
- Er is dus sprake van een ondergeschiktheidsrelatie tussen de minister en de ambtenaren aan wie
wordt gedeconcentreerd.
Decentralisatie = Verspreiding taken en bevoegdheden binnen meerdere overheidsverbanden
- Gaat om regelgevende taken en bestuurlijke taken. Rechtspraak blijft altijd op centraal niveau. Dus
als het gaat om decentralisatie is er nooit sprake van decentraliseren van rechtsprekende
bevoegdheden, de rechtsprekende bevoegdheid ligt bij het centrale overheidsverband.
Territoriaal ziet op provincies en gemeentes. Dus je decentraliseert naar bepaalde gebieden en het
bijzondere is dat er niet van tevoren vaststaat (dus open) m.b.t. welke taken je decentraliseert. Er is een
veelheid van taken en bevoegdheden die je kunt decentraliseren. → Gebied coöperaties
Functioneel kan nog steeds betrekking hebben op het decentraliseren naar een bepaald gebied,
bijvoorbeeld naar een waterschap. Maar het verschil zit het in dat bij de functionele decentralisatie wordt
er een specifieke taak overgedragen, dus je weet van tevoren (gesloten) op welk terrein iets gedaan
mag worden door het ambt waaraan je bent gedecentraliseerd. → Doel coöperaties
Territoriaal → verspreiding taken en bevoegdheden bij open huishouden
Functioneel → verspreiding taken en bevoegdheden bij gesloten huishouden
Autonomie = op eigen initiatief besturen en regelen door provincie en gemeenten
Dus element van eigen initiatief
Art. 124 lid 1 GW en art. 108 lid 1 Gemwet
Medebewind = in opdracht van besturen en regelen door provincie en gemeenten
Dus element van opdrachtbevel
Art. 124 lid 2 GW en 108 lid 2 Gemwet
Artikel 108 Gemeentewet
1. De bevoegdheid tot regeling en bestuur inzake de huishouding van de gemeente wordt aan het
gemeentebestuur overgelaten. (→ Hierdoor autonomie)
2. Regeling en bestuur kunnen van het gemeentebestuur worden gevorderd (→ hierdoor medebewind)
bij of krachtens een andere dan deze wet ter verzekering van de uitvoering daarvan, met dien
verstande dat het geven van aanwijzingen aan het gemeentebestuur en het aan het gemeentebestuur
opleggen of in zijn plaats vaststellen van beslissingen, slechts kan geschieden indien de bevoegdheid
daartoe bij de wet of krachtens de wet bij provinciale verordening is toegekend.
Als je bevoegdheden tot regelingen vindt in de Gemeentewet en in de Provinciewet dan is dat per definitie
die autonomie. Als een andere wet, dan de Gemeentewet of Provinciewet, aan gemeenten of provincies
opdracht geeft om iets te regelen dan is dat per definitie medebewind. Dus:
Provinciewet/ Gemeentewet autonomie
Andere wet dan hierboven medebewind
Als je dus een bevoegdheid van de Provinciewet omzet naar een andere wet, dan verplaats je een
autonome bevoegdheid naar een medebewindsbevoegdheid.
, DECENTRALISATIE: SAMENSTELLING
PROVINCIE
Gekozen ambt Provinciale staten (art. 7 Provinciewet) en dit is het hoogste ambt, dit
is anders dan op Rijksniveau → art. 125 GW.
Dagelijks bestuur Gedeputeerde Staten (provinciaal niveau). Zij worden ondersteund
door ambtenaren en aan het hoofd staat de Provincie secretaris.
(Art. 34 en verder in de Provinciewet
Van rijkswege benoemd ambt Commissaris van de Koning (2 petten, soms rijksambt en soms een
provincieambt). Er zijn 12 commissarissen en hebben direct contact
met de Koning. → Art. 61 en verder Provinciewet.
Regeringsvorm gemeente (en provincie)
Geen parlementair stelsel
Want er zijn 3 vereisten, er moet sprake zijn van politieke verantwoordelijkheid, een vertrouwensregel en er
moet sprake zijn van ontbindingsrecht. Op gemeentelijk en provinciaal niveau is er wel sprake van een
vertrouwensregel, en ook sprake van verantwoordelijkheid maar geen sprake van ontbindingsrecht. De
gemeenteraad en de provinciale staten kunnen niet worden ontbonden
Geen trias
Geen machtenscheiding, want er wordt wel geregeld en bestuurd, maar er wordt geen recht gesproken op
gemeentelijk en provinciaal niveau.
Geen absolutisme
Er is controle en er is toezicht door een hoger overheidsverband.
DECENTRALISATIE: SAMENSTELLING
GEMEENTE
Gekozen ambt Gemeenteraad, dit is ook het hoogste ambt (art. 125 GW en art.
129, 130 GW (uitgewerkt in B3 kieswet (nederlanderschap geen
vereiste meer voor actief kiesrecht gemeenteraad), art. 10
gemeentewet (nederlanderschap geen vereiste voor passief
kiesrecht gemeenteraad). Art. 7-33 Gemwet (dualisme in art. 13)
(onschendbaarheid in art. 22)
Dagelijks bestuur College van B&W: art. 125 GW en art. 34-60 Gemwet (dualisme in
art. 36b, 46. Onschendbaarheid in art. 57. Actieve inlichtingenplicht
in art. 60)
Het dagelijks bestuur wordt niet rechtstreeks gekozen, maar wel
door de gemeenteraad, maar niet door de burgers zelf.
Van rijkswege benoemd ambt Burgemeester (art. 125 GW en art. 131 GW (niet meer per se
koninklijk besluit volgens de GW, wel volgens gemeentewet)
Gekozen burgemeester? Kan dus per gemeente worden besloten
dat je een burgemeester kiest of benoemt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merle_1234. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.