PROBLEEM 7
- HR 13 juni 1975, (Amercentrale)
- HR 8 februari 1985, (Renteneurose) met noot Nieuwenhuis
- HR 21 december 2001, (Delfland/De Stoeterij) met noot Hartlief
- HR 14 juni 2002, (Geldnet/Kwantum) met noot Haak
- HR 31 maart 2006, (Nefalit/Karamus) met noot Lindenbergh
- HR 9 november 2007, (Groot Kievitsdal) met noot Lindenbergh
- HR 25 april 2008, (Brandstichting Frieslandhal)
- HR 18 juni 2010, (Koeman/Sijm Agro)
- HR 24 december 2010, (Fortis/Bourgonje)
- HR 19 juli 2019, (Groninger aardbevingsschade)
- Verbintenissen uit wet en schadevergoeding H3 en 9.7
1. Wanneer is er sprake van kwalitatieve aansprakelijkheid +
vereisten?
Er zijn een aantal kwalitatieve aansprakelijkheden.
- Artikel 6:169 t/m 6:172: aansprakelijkheid voor door andere personen begane onrechtmatige daden
- Artikel 6:173 t/m 6:177: aansprakelijkheid voor schade die is berokkend door zaken of stoffen
Bij kwalitatieve aansprakelijkheid kan heel goed zijn dat je er niets aan kan doen maar toch komt het voor je
schuld. De aansprakelijkheid is gekoppeld aan het hebben van een bepaalde kwaliteit en berust niet op
foutief, eigen gedrag van degene op wie de aansprakelijkheid rust. Daarom wordt er in dit verband ook wel
gesproken van een risicoaansprakelijkheid.
AANSPRAKELIJKHEID VOOR PERSONEN
Aansprakelijkheid van ouders/voogden voor kinderen
Drie leeftijdscategorieën
Voor schade toegebracht door kinderen zijn onder omstandigheden degenen die het ouderlijk gezag of de
voogdij uitoefen, kwalitatief aansprakelijk. → artikel 6:169
- Dit artikel maakt wel een onderscheid tussen kinderen onder de 14 jaar en de kinderen tussen 14 en
16 jaar.
Tot 14 jaar
Voor schadeveroorzakende gedragingen van kinderen tot 14 jaar rust op de ouders of voogden een
risicoaansprakelijkheid. Zij zijn niet zelf aansprakelijk voor door hen gepleegde onrechtmatige daden.
- Het kind kan niet aansprakelijk zijn o.g.v. 6:164
- In plaats van het kind, is de ouder of voogd aansprakelijk o.g.v. 6:169 lid 1.
Vereisten voor aansprakelijkheid 6:169
De aansprakelijkgestelde is in zijn hoedanigheid van ouder of voogd aansprakelijk voor de door het kind
veroorzaakte schade.
Deze aansprakelijkheid is niet gebaseerd op een eigen fout, maar op een schade toebrengende gedraging
van het kind tot wie de aangesprokene in een bijzondere relatie staat.
1
,Vereisten voor aansprakelijkheid:
1. Ten eerste is vereist dat de schade toebrengende gedraging van het kind bestaat in een ‘als een
doen te beschouwen gedraging’.
- Dus niet nalaten
2. Ten tweede moet deze gedraging het kind als een O.D. kunnen worden toegerekend ‘als zijn leeftijd
daaraan niet in de weg zou staan.
- De beoordeling van de onrechtmatigheid van de gedraging zal moeten plaatsvinden als ware zij
verricht door een volwassene.
In veel gevallen zou, art. 6:164 weggedacht, het kind zelf aansprakelijk zijn geweest omdat het onrechtmatig
handelde en de gedraging hem bovendien viel toe te rekenen.
Kinderen van 14 en 15 jaar
Voor schade toegebracht door kinderen van 14 en 15 jaar, geldt een weerlegbaar vermoeden van een fout
aan de zijde van degenen die het ouderlijk gezag of de voogdij uitoefenen.
- Tenzij de ouder of voogd erin slaagt zich te disculperen (verontschuldigen/afwenden), is hij o.g.v. art.
6:169 lid 2 aansprakelijk naast het kind.
Het kind moet dus een onrechtmatige daad hebben gepleegd en daarbij moeten dus de ouders of voogd
onvoldoende zorg hebben betracht.
Kinderen die 16 jaar zijn of ouder
Voor schade toegebracht door jeugdigen van 16 jaar of ouder, schrijft de wet geen kwalitatieve
aansprakelijkheid voor.
- Ouders of voogden van kinderen van 16 jaar of ouder kunnen niet o.g.v. art. 6:169 aansprakelijk zijn.
- Zij kunnen eventueel wel, als zij zelf ook een od hebben gepleegd, aansprakelijk zijn o.g.v. art.
6:162.
- Deze jeugdigen zijn dan natuurlijk ook zelf aansprakelijk uit eigen od.
Aansprakelijkheid 6:169 lid 2
Dit artikel vestigt geen risicoaansprakelijkheid, maar een schuldaansprakelijkheid met omgekeerde
bewijslast. Vermoed wordt dat de ouders onvoldoende zorg hebben betracht, maar dit vermoeden kan door
de aangesproken ouders of voogd worden weerlegd.
- Zal moeten worden gelet op de leeftijd en de aard van het kind, de eisen van het dagelijkst leven en
de levensomstandigheden der ouders
- Het gaat in dit artikel om een fout → onrechtmatige daad → dus ook nalaten
Kind < 14:
- Kind niet (6:164)
- Ouder (6:169 lid 1)
Kind 14/15:
- Kind 6:162
- Ouder: 6:169 lid 2 → de ouder is aansprakelijk, tenzij de ouder er niks aan kon doen
Kind 16 of ouder
- Kind 6:162
- Maar ook de ouder kan aansprakelijk 6:162 wanneer de ouder iets heeft nagelaten of bijgedragen
2
, Kwalitatieve aansprakelijkheid van werkgevers voor ondergeschikten
Artikel 6:170 lid 1 legt op werkgevers een kwalitatieve aansprakelijkheid voor schade door hun werknemers
aan derden berokkend. Het is niet van belang of de werkgever enig verwijt kan worden gemaakt. → Het
komt erop aan of de werknemer een fout heeft gemaakt. → fout is dus toerekenbare onrechtmatige daad
Vereisten artikel 6:170 lid 1:
1. De schade is veroorzaakt door een fout
2. De fout is van een ondergeschikte; aan een derde
3. Tussen de fout van de ondergeschikte enerzijds en de taak die hem is opgedragen moet er
voldoende verband bestaan. → Nog 2 subeisen (4 en 5, want 4 en 5 vallen uiteen in 3):
ondergeschiktsheidsverhouding
4. De kans op de fout moet zijn vergroot door de aan de ondergeschikte gegeven opdracht tot het
verrichten van de taak: functioneel verband
5. De werkgever moet juridische zeggenschap hebben over de gedragingen waarin de fout is gelegen.:
zeggenschap
→ Dus eigenlijk 5 eisen.
Artikel 6:170 heeft (volgens arrest van Groot Kievitsdal) externe aansprakelijkheid (dus wie kan door het
slachtoffer naast de werknemer worden aangesproken) maar ook de interne draagplicht (wie draagt in de
verhouding tussen werkgever en werknemer uiteindelijk de schade)
Ondergeschikt (3)
De aansprakelijkheid geldt zowel voor particuliere werkgevers als voor de overheid. De functie van de
werknemer is niet belangrijk.
Functioneel verband (4)
Het is dus een vereiste dat de kans op de fout door de opdracht tot het verrichten van de werknemers hun
taken vergroot. → Mist scherpte, want ook fouten begaan buiten de opgedragen werkzaamheden vallen
eronder.
Aangenomen zal worden dat het beslissend is of er voldoende verband bestaat tussen de opgedragen taak
en de schade. → Er moet dus een functioneel verband zijn.
Zeggenschap (5)
Hierbij is niet van belang of zij aan de werknemer waren opgedragen. Beslissend is of de werkgever de
werknemer instructies met betrekking tot deze gedragingen had kunnen geven. Het geldt dus ook voor
werknemers die doorgaans zelfstandig en naar eigen inzicht handelen, zoals leidinggevende functionarissen.
Het hangt af van alle relevante omstandigheden van het geval: tijdstip en de plaats waar de gedraging is
verricht, de aard van de gedraging, de door de dienstbetrekking geschapen mogelijkheid de foute te maken
of de werknemer ter beschikking staande middelen.
Valt de leidinggevende een verwijt te maken van de fout van de ondergeschikte, dan weegt ook die
omstandigheid mee.
De grenzen van artikel 6:170 lid 1 zullen ruim moeten worden getrokken. Het dienstverband hoeft niet met
een contract of een bestendig karakter te hebben → Denk bijvoorbeeld aan vakantiewerk of vrijwilligerswerk.
Bij uitlening (als een uitzendkracht) is de vraag of de uitlener iedere zeggenschap verloren heeft over de
werkzaamheden waarin de fout van de werknemer is gelegen. In dat geval rust de aansprakelijkheid op de
inlener, anders op beide.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merle_1234. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.