Summary
Samenvatting - Bacteriologie en serologie 3
- Course
- Institution
Samenvatting bacteriologie en serologie 3 - 3MLT: serologie, bacteriologie, virologie en antibiotica
[Show more]
Seller
Follow
axellehouttequiet
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 1: Orde der SpirochaetalesGeslacht Treponema Borrelia Leptospira
Donkermicroscoop
Kweek (cultuur) Niet Niet Niet
Antibiogram Serologie Serologie Serologie
Serologie: het opsporen van antistoffen/antilichamen (= reactie van de patiënt op contact met de bacterie) in
serum van patiënt. Dit verloopt onrechtstreeks.
Incubatietijd: tijd tussen de besmetting en de eerste symtomen
Window fase: tijd tussen de besmetting en de positieve test
Serologie:
- Opsporen van AS (AL) in serum van een patiënt
- Verloop van de antistoffen bij een infectie:
o Recente infectie: 2de serumstaal afnemen (14 – 21 dagen) à stijging IgM
o Vroeger doorgemaakte infectie: 2de serumstaal afnemen (14 – 21 dagen) à weinig tot geen
verandering
- Incubatietijd > window fase à nuttig bij serologie
- Window fase > incubatietijd à minder nuttig bij serologie
- Titer: hoe groter de breuk van de titer goe groter de titer
IgG IgM
Recente infectie (2 serumsalen, + -
14 – 21d à IgM stijging)
Vroeger doorgemaakte infectie - +
Geslacht Trenoponema:
1 pathogene soort: Treponema pallidum
- Strikt menselijke parasiet (geen omgevings- of dierreservoir)
- Verwekker van syfilis (= lues)
Overdracht: seksueel, congenitaal, bloedtransfusie
Pathogeen vermogen: Seksueel verworven vorm:
Primaire lues
- 2 à 4 weken na seksueel contact à ontstaan van een ulcus à boorden van de zweer zijn stevig = harde
sjanker
- Meestal is de sjanker pijnloos en geneest spontaan zonder behandeling
- Randen zijn bijzonder rijk aan tremponemen: zeer besmettelijk en zichtbaar met donkerveldmicroscoop
Secundaire lues: (huiduitslag)
- 1 à 2 maanden na de primaire lues
- Veralgemeende infectie:
o Rash onder andere op handpalmen en voetzolen
o Lymfeklierzwellingen met lichte koorts en hoofdpijn
- Treponemen-aantal is nog toegenomen: zeer besmettelijk en zichtbaar met
donkerveldmicroscoop
- Spontane genezing is mogelijk
,Tertiaire lues
- Na een latente fase (zonder symptomen) die jaren kan aanslepen ontstaan bij
sommige patiënten late verwikkelingen:
o Chronische granulomateuse ontsteking: gumma
o Cardiovasculaire lues
o Neurosyfilis (degeneratie van het ruggenmerg)
- Treponemen zijn buitengewoon zeldzaam: praktisch niet besmettelijk en zeer
moeilijk zichtbaar met donkerveldmicroscoop
Pathogeen vermogen: congenitale vorm: (moeder à kind doorgeen de placenta)
- Ofwel dood van de vrucht
- Ofwel symptomen tijdens de eerste levensjaren (grote lever, botaandoening)
- Ofwel symptomen tijdens de kleuterleeftijd (ontwikkelingsstoornissen, doofheid, afwijkingen CZS)
Labo-diagnose:
Microscopisch: niet toegepast in routine
- Enkel in het primair en secundair stadium mogelijk
- Donkerveldmicroscopie: treponemen zichtbaar als zeer beweeglijke heldere spiraaltjes op zwarte
achtergrond (fijne windingen)
- Zilverimpregnatie: AgNO3 wordt gereduceerd tot metallisch zilver dat neerslaat op de treponemen
Cultuur: niet toegepast in routine, enkel mogelijk op research – niveau
Serologische diagnose:
- Specifieke AS: gericht tegen sepcifieke Treponema pallidum antigenen, ontstaan het eerst en verdwijnen
het traagst na behandeling
o FTA: Fluorescent Treponemal Antibody
o TPHA: Ttreponemal pallidum heamagglutination
- Niet specifieke AS: gericht tegen een cardiolipin-cholesterol-lecithin antigen en ontstaan later in het
verloop van de infectie en verdwijnen het snelst na behandeling
o VDRL: Venereal Disease Research Laboratory
o RPR: Rapid Plasma Reagin
o Beide zijn agglutinatietesten
Hemagglutinatie: rode bloedcellen waarop antigenen van treponemal zijn opgeplaatst waaraan serum wordt
toegevoegd, waardoor de RBC gaan agglutineren.
Interpretatie serologische testen:
Na succesvolle behandeling: niet specifieke AS moeten negatief worden
§ Bij primaire syflilis: na 1 jaar
§ Bij secundaire syfilis: na 2 jaar
Specifieke AS blijven vaak levenslang positief: bij een zeer vroegtijdige behandeling kan
soms een negativatie optreden
Na reïnfectie: duidelijke titerstijging van de niet specifieke AS
Vals positieve niet specifieke AS: 1 – 2% bevolking (onder andere na immunisatie, tijdens
zwangerschap, na acute infectieus proces, auto-immuunziekten, …)
Prozone-fenomeen (vals negatieve resultaten): voornamelijk in secundair stadium, hoge
antistoftiters interfereren met de agglutinatie van antigen-antistof complex met als gevolg een
negatieve afflutinatiereactie
Specifieke AS Niet – specifiek AS
Negatief Negatief Geen syphilis
Positief Negatief Vroege syphilis of laat behandelde syfiflis
Positief Positief Syfilis
,Casus 1: Consultatie uroloog
- 26-jarige man
- Symptomen: zweren op penis (6-tal dagen)
Anamnese: Klinisch vermoeden syfilis?
Labo-diagnose: bloedonderzoek
x TPHA (specifieke AS) 1/64
x VDRL (niet specifieke AS) 1/32
à Syfilis bevestigd
Behandeling: Penicilline IM (Intramusculair)
à Na 4 weken: controle labo à Na 1 jaar: à Na 3 jaar: dermatoloog (rash
o TPHA 1/64 o TPHA 1/32 handpalmen)
o VDRL 1/8 o VDRL negatief Klinisch vermoeden: secundaire
Resultaat: VDRL 4-voudige titerdaling stadium
o TPHA 1/128
o VDRL 1/256
Geslacht Borrelia:
- Grote windingen
- Kleurbaar met May-Gründwald Giemsa
- 20-tal species: Borrelia burgdorferi sensu lato, Borrelia vincentii, Borrelia recurrentis
1.1.1 Borrelia burgdorferi sensu lato: ziekte van Lyme
De ziekte van Lyme of Lyme borreliose is de meest frequente door teken gebrachte infectieziekte, waarbij letsels
kunnen worden opgelopen ter hoogte van de huid, hart, zenuwstelsel, gewrichten, soms ogen, nieren en lever.
Oorzaak: door de spirocheet Borrelia burgdorferi sensu lato en overgebracht via een tekenbeet.
Overdracht:
- Het zijn parasieten van gewervelde dieren en voeden zich met bloed van hun gastheer, waaronder de
mens
- De meeste wilde dieren en huisdieren kunnen als tussengastheren optreden
- De tekendensiteit hangt af van de beplanting, relatieve vochtigheid en temperatuur en de geschikte
gastheren
- De verspreiding wordt geografisch bepaald
- 3 – tal soorten: Borrelia burgdorferi sensu stricto, Borrelia garinii, Borrelia afzelii
Levenscyclus van de teken omvat 4 stadia:
o Eitjes
o Larven (gastheer: knaagdieren, vogels, egel)
o Nimfen (gastheer: knaagdieren, vogels, egel en ook
grotere gastheren)
o Volwassen vorm (gastheer: herten, mens, …)
Voornamelijk het geslacht Ixodes:
1) Beet door geïnfecteerde teek (meestal pijnloos)
2) Hoe langer de teek aan de huid gehecht blijft, hoe meer tijd ze heeft om de bacterie over te dragen
(meer dan 12u)
3) Ook larven en nimfen kunnen de bacterie overdragen
Pathogeen vermogen: verloop 3 stadia:
Stadium 1:
- ECM (erthema chronicum migrans)
- 3 dagen tot 3 maanden na de beet
- Ontstaan van een rode ringvormige vlek die geleidelijk aan groter wordt op de plaast van de beet
- Ontstaan van griepale symptomen: koorts, hoofdspijn
, Stadium 2:
- Neurologische aandoeningen (acture en chronische neuroborreloise): scheefstand gezicht
(verlamming van de gezichtsspieren) = nervus facialis paralyse en radiculoneuropathie (= aantasting van
de zenuwbanen)
- Cardiovasculaire aandoeningen (AV-block): atrioventriculaire blok (AV-block) (= stoornis van de
prikkelgeleiding tussen de hartboezem en de hartkamers)
- Arttritis (mono- en oligo-)
- Pijn in armen en benen
Stadium 3: Atrofie van de huid (=acrodermatitis chronica atrophicans)
Labo-diagnose: Serologische diagnose (IgM en IgG), ondersteuning van de klinische diagnose = weinig
specifiek (veel vals positieve resultaten)
Serologische diagnose (IgM: verschijnen eerst, IgG: komen later en blijven in principe levenslang)
o 1e stadium: tot daling IgM (beginstadium symptomen nog geen IgM!!), nooit IgG
ð ondersteuning klinische diagnose, in begin nog geen AS –> geen labo-diagnose mogelijk
o 2e stadium: vanaf stijging IgG (IgG +), IgM pos of neg
ð IgM neg: niet altijd vroeger doorgemaakte infectie, IgM kan al weg zijn in de recente
infectie
ð Veel vals/zwak pos –> blottechniek
ð AS aantonen tov verschillende AG van de bacterie (aangemaakt door patiënt? –> hoe
meer AS, hoe specifieker en hoe groter kans echt ziek en niet vals pos)
ð patroon aan AS is gerelateerd aan aard van de pathologie (welk stadium?)
o 3e stadium: vanaf IgG licht begint te dalen
PCR: vrije lage gevoeligheid
o Opsporen van bacterieel DNA in lumbaal vocht, gewrichtsvocht (en huidbiopt)
o Kan bijkomende informatie verschaffen bij patiënten met een pos Borrelia serologie
o Geen routine-techniek
o Lage gevoeligheid: inhibitie DNA-polymerase door hemoglobine of hyaluronzuur (in
gewrichtsvocht)
à Niet zichtbaar met gramkleuring
Cultuur: enkel mogelijk op research – niveau = definitieve diagnose, maar zeer moeilijk uitvoerbaar
Ongevoelig in het beginstadium: IgM en IgG stijgen vanaf de 3de week na de infectie (en kunnen dus negatief
zijn bij erythema chronicum migrans: bij ECM: slechts 20 – 30% IGM positief)
- Interpretatie serologie: niet éénvoudig
- Positieve serologische testen dienen steeds bevestigd te worden met behulp van een blottechniek
o Aantonen van antistoffen tegen individuele antigenen van Borrelia
o Het patroon aan antistoffe is gerelateerd aan de aarde van de pathologie (neurologische
verschijnselen, artritis of acrodermatitis)
- Vele patiënten maken geen antistoffen aan, vooral indien antibioticum-therapie gestart wordt in het
baginstadium van de infectie
- Bij een positieve serologie zal na een antibioticum-therapie de titer geleidelijk dalen (maar kan jaren
persisteren), dus serologische testen kunnen niet gebruikt worden om het succes van de antibioticum-
therapie op te volgen
Wanneer geen serologische testen gerbuiken?
- Patiënten met een duidelijk ECM-letsel: geen ersologische testen, wel behandeling met antibiotica
- Screen van asymptomatische patiënten
- Patiënten met niet specifieke symptomen, zoals moeheid, myalgie (spierpijn) en arthralgie (gewichtspijn)
Serologische diagnose: bij neuroberreloise: Inprincipe IgM en IgG in lumbaal vocht aanwezig (intrathecale
productie), MAAR niet altijd aantoonbaar!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller axellehouttequiet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
60834 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now