Summary
samenvatting juridische aspecten
- Course
- Institution
samenvatting juridische aspecten
[Show more]
Seller
Follow
carolinedegreef
Content preview
Hoofdstuk 1: De krachtlijnen vd patiëntenrechtenwet1) Patiëntenrechtenwet
Wet van 22 augustus 2002
Verduidelijkt door adviezen van:
o federale commissie patiëntenrechten
o Nationale raad Orde van artsen
o Deontologische code vd psychologen
2) (historische) bedoelingen van de wet
Patiëntenrechten beschermen
Verduidelijken van de juridische verhoudingen tss pt en zorgverstrekkers
Bekrachtigen, harmoniseren en codificeren van bestaande gezondheidsrechtelijke normen
Opheffen van betwistingen over inzagerecht in dossiers
Invoeren van nieuwe normen
o Over vertegenwoordiging van volwassen onbekwame patiënten
o Over juridische waarde van voorafgaande wilsverklaring (‘advance directive’)
o Over klachtenbemiddeling
o Over centrale ziekenhuisaansprakelijkheid
3) Toepassingsgebied
Bewust zeer breed
Van toepassing op elke vorm van gezondheidszorg Preventief, Louter diagnostisch, Curatief,
Esthetisch, Palliatief, Arbeidsgeneeskunde (uitkeringen)
Wet is van toepassing op
o ‘Contractuele en buitencontractuele’
o ‘Publiekrechtelijke en privaatrechtelijke’ verhoudingen in de gezondheidszorg
Is dus ook van toepassing op ‘niet-curatieve’ gezondheidszorg zoals
o controlegeneeskunde
o arbeidsgeneeskunde
o Verzekeringsgeneeskunde
Toepassing op ‘beroepsbeoefenaars’
o Niet enkel artsen
o alle ‘beroepsbeoefenaars’ in de gezondheidszorg
Alle ‘klassieke’ beroepen geregeld in Wet Uitoefening Gezondheidszorgberoepen en dus
sinds 2018 ook op klinisch psychologen en klinisch orthopedagogen
Ook beoefenaars van ‘niet-conventionele’ praktijken in de zin van (partieel uitgevoerde)
(homeopaten, osteopaten,…)
1
, 4) Nalevingsplicht en ‘medewerkingsplicht’
Alle beroepsbeoefenaars moeten de wet naleven ‘binnen de perken’ van hun bevoegdheden
Wet bevat geen eigen sanctieregeling (bv boete, gevangenis) maar betekent niet dat het niet dat
niet kan worden afgedwongen
Gevolg van
o Principiële keuze
o Complexe discussies omtrent bevoegdheid van Federale Staat
Patiëntenrechtenwet kan wel grondslag zijn van:
o Vorderingen tot schadevergoeding (bij bewezen causaal verband tussen schade en
schendingen van patiëntenrechtenwet, bv geen info over risico behandeling)
o Autonome vorderingen (bvb. tot inzage van dossier op straffe van dwangsom)
o Tuchtstraffen of arbeidsrechtelijke maatregelen
5) Overzicht gewaarborgde rechten
Recht op kwaliteitsvolle dienstverstrekking
Recht op vrije keuze
Recht op informatie
Recht op toestemming
Recht op inzage in dossier
Recht op eerbiediging van persoonlijke levenssfeer
Recht op klachtenbemiddeling
Recht op palliatieve zorg
6) Recht op kwaliteitsvolle ‘dienstverstrekking’ (art. 5)
Recht op kwaliteitsvolle dienstverstrekking die beantwoord aan al zijn behoeften
Eerbiedigheid, menselijke waardigheid en zelfbeschikking vd pt hierin centraal
Is dit een overbodige regel?
o bekrachtiging van het zorgvuldigheidsbeginsel (iedereen moet beroep op een kwalitatieve
wijze en volgens standaarden van dat beroep)
o Omvat ook
Algemeen verbod van discriminatie in gezondheidszorg (ras, leeftijd)
Principe van eerbiediging van de zelfbeschikking van de patiënt
Beperking tot ‘… dienstverstrekking die beantwoordt aan zijn behoeften’ = pt geen
(onverantwoorde) behandeling kan vorderen van de gezondheidszorgbeoefenaar
o Ik wil slaappillen, je moet deze voorschrijven, ik wil opnieuw onder de mri? nee
o Patiënt kan behandeling vragen
o Of behandeling nodig is, w mee bepaald door (technisch) medisch-professioneel oordeel
afh v professioneel oordeel)
Recht op dienstverstrekking is onvermijdelijk
o beperkt door schaarse middelen (zie wachtlijsten
o Mede bepaald door financiële mogelijkheden (en verzekeringsdekking)
Wet Ptrechten ≠ recht op terugbetaling van zorgen in ziekteverzekering (bv beugel)
2
, 7) Recht v vrije keuze
Bevestiging van principe van
o Vrije keuze
o Mogelijkheid tot wijziging van keuze
Ook minderjarigen en collocatie
Wettelijke beperkingen bij keuze van
o Controlearts (bv arbeidsongeschiktheid controleren, door werkgeven gekozen)
o Arbeidsarts (door werkgever gekozen)
o Deskundige (bv in rechtzaak)
o Arts of psycholoog in gevangenis
Beperkingen mogelijk
o ‘krachtens de wet’ bv verpl. v spoed op huidige afdeling willen
o Beperkingen in intra-muraal verband:
Noodzaak v overeenkomst in ziekenhuizen of Centra Geestelijke Gezondheid (CGG)
Organisatorische noodzaak (werkroosters, specialisatie,) vast personeel, teams
o Beschikbaarheid (in bepaalde discipline te weinig beoefenaars
8) Recht op informatie (artikel 7)
Recht op informatie èn toestemming
o Patiëntenrechtenwet bekrachtigt ‘informed consent’-doctrine voor toestemming geven
moet men goed geïnformeerd zijn
o Ontstaan uit
Gezondheidsethiek
(Angelsaksische) rechtspraak
o Informed consent-leer bekrachtigd via
Recht op informatie (art. 7)
Recht op toestemming (art. 8)
Onderscheid tussen
o ‘diagnose-informatie’: over gezondheidstoestand, moet volledig zijn, ook de onaangename en
slechte aspecten, mogelijke implicaties
o ‘toestemmingsinformatie’: over behandelingsvoorstel, slaagkansen, risico,…
o Lopen vaak in elkaar over
Diagnose-informatie omvat in beginsel alle informatie, dus ook omtrent infauste prognoses
Criterium: informatie die nodig is
o om inzicht te krijgen in de gezondheidstoestand
o Èn haar vermoedelijke evolutie
Vorm v diagnose-info
o Mag mondeling (vorm vrij), kan wel vragen voor schriftelijk
o In begrijpelijke taal (maar is niet afdwingbaar want dan zou er altijd verplicht een tolk
aangeboden, dus is uit het recht gehaald)
o Aangepast tijdens parlementair debat
In ontwerp stond ‘begrijpelijke’ taal
Eerbiediging van taalwetgeving en (verplicht) gebruik van tolk zijn verlaten
3
, Informatieverstrekking aan vertrouwenspersoon
o Invoering van de figuur van de aangewezen vertrouwenspersoon vrij kiezen: familie,
vriend, andere beroepsbeoefenaar
o Orde van artsen: vertrouwenspersoon moet ook vertrouwen van arts hebben Indien
vertrouwenspersoon th relatie verstoort, zou de arts de relatie kunnen stopzetten. zou
normale th relatie kunnen verstoren (bv antw in plaats pt, pt niet vrijuit kunnen spreken)
o Pt bijstaan in uitoefening in zijn recht en dan vooral bij info recht (aanwezig bij gespreken,
emo bijstand, apart gesprek met arts, zorgen dan pt de juiste info krijgt, maar zelf geen
beslissingen nemen)
o Vertrouwenspersoon neemt kennis van informatie
Naast en samen met de (bewuste en wilsbekwame) patiënt
Of los van de patiënt
Kan bv dossier inzien
o Verschillend van de ‘door de patiënt aangewezen vertegenwoordiger’
Vertrouwenspersoon staat wilsbekwame pt bij in de uitoefening van zijn rechten
Vertegenwoordiger oefent rechten uit ipv patiënt die dat niet (meer) zelfstandig kan
Kan zelfde persoon zijn maar niet tgl
o Niet verplicht
o Bevestiging van akkoord van patiënt met aanwijzing vertrouwenspersoon:
Kan impliciet bij aanwezigheid van vertrouwenspersoon tijdens gesprek met pt
Moet schriftelijk bij communicatie zonder aanwezigheid van patiënt
o Communicatie met vertrouwenspersoon wordt best steeds vermeld in dossier
o Het kan ook therapeutisch verantwoord zijn om te eisen dat men patiënt allen ziet
Recht om niet te weten
o Bij uitdrukkelijk verzoek krijgt patiënt geen diagnose-informatie
o Uitzondering (wnr noodzakelijk is, wel meedelen)
Het niet meedelen veroorzaakt ‘klaarblijkelijk ernstig nadeel’ voor
De patiënt (bv niets willen weten over hersentumor)
Of voor derden (bv SOA, covid) maar ook hier aan de pt zelf en niet aan de
partner
Consultatie van collega en (eventuele) vertrouwenspersoon noodzakelijk (wnr deze wet
doorbreken moet men deze contacteren)
o Gaat ook over niet willen dat bep dingen worden onderzocht
o Bv niet geslacht v baby willen weten, niet weten of bep genetische aandoening
Therapeutische exceptie
o (Tijdelijk) onthouden van informatie mag (kan ook gradueel)
Indien meedelen ‘klaarblijkelijk ernstig nadeel’ voor de patiënt zou meebrengen
Na raadpleging van collega
o Motivering moet vermeld worden in patiëntendossier
o Informatie van (eventuele) vertrouwenspersoon is nodig (wel deze maar niet pt)
o Ook altijd collega contacteren hierover
o Bv zeer slechte diagnose zou tot zm kunnen zorgen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carolinedegreef. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now