Summary
Samenvatting H14 Strafprocesrecht
- Course
- Institution
- Book
Uitgebreide volledige samenvatting
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
yaraknoops
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 14 StrafprocesrechtStrafprocesrecht beschermt enerzijds de maatschappij tegen strafbaar gedrag
van haar burgers en regelt anderzijds de positie van de verdachte voor en tijdens
zijn gang door het strafproces.
Doel: verwezenlijking van het materiële strafrecht door het stellen van regels
over de wijze van
opsporing van strafbare feiten en de vervolging en berechting van
verdachten.
In Nederland is OM door wetgever aangewezen autoriteit die belast is met
vervolging van strafbare feiten & heeft alleenrecht op strafvervolging =
vervolgingsmonopolie.
Kenmerken van strafprocesrecht:
I. Karakter van strafprocesrecht
Accusatoir
Onafhankelijke rechter geeft een oordeel omtrent hetgeen door 2 in beginsel gelijkwaardige
partijen is aangevoerd. Rechter is passief = neemt genoegen met formele waarheid
( hetgeen door ene partij als feit wordt gesteld en door wederpartij niet wordt betwist ) en
onderzoekt niet of gestelde en niet-weersproken feiten op waarheid berusten
Gematigd = grote gelijkwaardigheid tussen verdachte en OM in onderzoek ter
terechtzitting
Inquisitoir
Procesvorm waarbij gelijkwaardigheid van partijen ontbreekt: verdachte is dan
voorwerp van onderzoek. Rechter is actief = zoekt naar bewijzen, onderzoekt
samen met OM wat er in werkelijkheid is gebeurd, want hij tracht achter materiële
waarheid te komen ( wil weten wat er werkelijk is gebeurd )
Gematigd = er is tijdens voorbereidend onderzoek geen sprake van gelijkheid van
partijen omdat tegen
verdachte aantal dwangmiddelen kan worden gebruikt waartegen hij
weinig of niets kan doen
II. Dwangmiddelen
Verdachte is weliswaar gedurende voorbereidend onderzoek een voorwerp, maar zijn
positie daarbij is met enige waarborgen omgeven: hij hoeft niet mee te werken aan zijn
eigen veroordeling. Echter kan tegenwerken in zijn nadeel worden uitgelegd. Daarom moet
hij in geval van ernstige delicten soms vergaande dwangmiddelen dulden zoals doorzoeking
van zijn woning of onderzoek aan zijn lichaam en kleding.
III. Raadsman
Ongelijkheid in positie tussen OM en verdachte wordt enigszins verminderd door
mogelijkheid van rechtsbijstand door een raadsman ( art 38 Sv ). Omdat er geen sprake is
van verplicht procesvertegenwoordiging, kan verdachte zonder rechtsbijstand in strafproces
optreden. Hij is echter wel bevoegd om een raadsman te kiezen.
IV. Opportuniteitsbeginsel ( art 167 lid 2; 242 lid 2 Sv )
, OM kan afzien van vervolging van strafbaar feit als dat opportuun ( wenselijk ) is op
gronden aan het algemeen belang ontleend = seponeren/sepot. OM voert dus een
sepotbeleid dat berust op afspraken binnen het OM = aanwijzingen/richtlijnen. Hierdoor
kan in het land uniforme beleid worden gevoerd voor optreden van OM
Sepot kan er echter ertoe leiden dat rechtstreeks belanghebbende zich door het niet
vervolgen vd dader benadeeld voelt. Hij kan dan wensen dat verdachte alsnog
strafrechtelijk wordt vervolgd. Hij kan bij gerechtshof schriftelijk beklag doen ( art 12 Sv
)
Strafproces valt in de tijd in twee fasen uiteen:
1. Het voorbereidend onderzoek ( art 132 Sv )
Onderzoek dat aan de behandeling ter terechtzitting voorafgaat
Veel strafbare feiten komen ter kennis van justitie omdat slachtoffers of getuigen daarvan
aangifte doen bij de politie. Sommige strafbare feiten kunnen pas door OM worden vervolgd
als daarover eerst een klacht is ingediend = klachtdelicten = delicten waarbij aan het
oordeel van de klager wordt overgelaten of hij een klacht wil indienen.
Als er een vermoeden is van plegen van strafbaar feit of als strafbaar feit bij de politie
bekend is geworden, begint de politie/opsporingsambtenaren ( art 141 Sv ) met
sporenonderzoek. Deze heeft tot doel: zaak tot klaarheid te brengen door het
achterhalen van de ware toedracht, het vinden van mogelijke daders en verzamelen
van bewijs. Dit gebeurt door:
- Horen van verdachte & getuigen
- Eigen waarnemingen van opsporingsambtenaren
- Technisch onderzoek vb sporenonderzoek
Van door opsporingsambtenaren verrichte onderzoek moet telkens proces-verbaal
worden opgemaakt ( art 152 Sv ) = schriftelijk stuk dat opsporingsambtenaar naar
waarheid op ambtseed/belofte opmaakt. Tijdens onderzoek van terechtzitting spelen
proces-verbaal van de politie belangrijke rol in de bewijsvoering, aangezien daarin
bewijsmiddelen te vinden zijn waaruit kan worden opgemaakt of en zo ja hoe de
verdachte het ten lastgelegde feit heeft begaan.
In de loop van opsporing kan het noodzakelijk blijken dat onderzoek moet worden
verricht waarbij inbreuk wordt gemaakt op grondrechten van verdachte/iemand anders.
Het is gebleken dat politie steeds meer gebruik maakt van opsporingsmethoden die niet
in de wet zijn geregeld. Tijdens parlementaire enquete = Commissie-Van Traa bleek
dat gebruik van die opsporingsmethoden niet werd vermeld in strafdossiers dat ze geen
duidelijke wettelijke basis hadden en soms dus in strijd met het recht. Dit heeft geleid
tot wettelijke regeling van bijzondere opsporingsmethoden in Wetboek van Sv ( art
126a-g )
Uit de wet blijkt dat officier van justitie leiding heeft bij gebruik van bijzonder
opsporingsmethoden. Hij is de bevoegde instantie om te beslissen over de inzet van
dergelijke methoden. In sommige gevallen ( = inbreuk op vb persoonlijke levenssfeer,
zeer ingrijpende middelen ) is hij echter beperkt door art 126 l lid 4 Sv = OvJ moet eerst
schriftelijke machtiging vragen aan rechter-commissaris.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yaraknoops. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now