Summary
Executie- en beslagrecht K8 complete samenvatting van de verplichte literatuur
- Course
- Institution
- Book
Een complete samenvatting van de verplichte literatuur
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
3 reviews
By: nathalie96 • 6 year ago
By: badrel • 4 year ago
By: awhellement • 6 year ago
Seller
Follow
caitlinjansen
Reviews received
Content preview
Executie- en beslagrechtWeek 1a
Inleiding; executoriale titels. Beslagrecht; algemene opmerkingen; onderscheid tussen
executoriaal en conservatoir beslag
Hoofdstuk 1: Inleiding. Executoriale titels. Enkele algemene regels van
executierecht
1.2 Executierecht
Het civielrechtelijk executierecht is het objectieve recht dat zowel regelt welke
dwangmiddelen gebruikt kunnen worden ter verwezenlijking van een civielrechtelijke
aanspraak als welke regels bij de toepassing van die dwangmiddelen in acht genomen
moeten worden. De toepassing van de door het executie ter beschikking gestelde
wangmiddelen mogen in beginsel alleen geschieden met overheidshulp:
× Degene die de tenuitvoerlegging van een executoriale titel wenst, is niet
gerechtigd zelf de ter beschikking gestelde dwangmiddelen toe te passen. Er moet
hulp worden ingeroepen van een gerechtsdeurwaarder
× Degene die een executoriale titel heeft verkregen kan niet rustig afwachten. Hij
dient zelf het initiatief tot executie te nemen door een gerechtsdeurwaarder de
opdracht te geven
Het executierecht kent vele dwangmiddelen (ook wel executiemiddelen genoemd).
Voorbeelden hiervan zijn:
× Ontruiming van een onroerende zaak
× Dwangsom (bij vonnis vastgesteld) die de veroordeelde verbeurt als hij niet aan de
hoofdveroordeling voldoet
× Executoriaal beslag, gevolgd door executoriale verkoop
1.3 Beslagrecht
Beslagrecht is het objectieve recht betreffende de in ons recht geregelde beslagen, die
kunnen worden onderverdeeld in executoriale en conservatoire beslagen beslaglegging is
een handeling, waarbij een openbaar ambtenaar (gerechtsdeurwaarder)
vermogensbestanddelen aan de vrije beschikkingsmacht van de eigenaar of anderen
onttrekt. Het beslag heeft tot gevolg dat na de beslaglegging verrichte rechtshandelingen
niet tegen de beslaglegger kunnen worden ingeroepen. HR: een beslag als onderhavige
leidt niet tot beschikkingsonbevoegdheid van degene ten laste van wie het beslag is
gelegd, en staat dus ook niet in de weg een vervreemding of bezwaring, tot stand
gekomen na het beslag, ingevolge. Beslag is een maatregel met blokkerend effect, het
beslagen goed dient bewaard te blijven. Het leggen van beslag wordt door de
deurwaarder schriftelijk vastgelegd in een beslagexploot of proces-verbaal. Er zijn 2
soorten beslagen:
1. Executoriaal beslag
Dit is een beslag dat gelegd wordt krachtens een executoriale titel (bijv. rechtelijke
vonnis); een executoriaal beslag is derhalve een middel om iemands recht, dat reeds in
een executoriale titel vastligt, te verwezenlijken (door verkoop van de beslagen goederen
van de schuldenaar wordt geldt opgebracht die vervolgens wordt aangewend naar de
schuldeiser om de vordering te voldoen.
2. Conservatoir beslag
Een schuldeiser die (nog) niet in het bezit is van een executoriale titel kan conservatoir
beslag leggen. Dit is een bewarende maatregel, die in de regel slechts gelegd mag
worden indien daartoe verlof verkregen is van de voorzieningenrechter. Conservatoire
beslagen worden in de eerste plaats gelegd om de blokkerende werking die eigen is aan
ieder beslag. Deze blokkerende werking dient bij de conservatoire beslagen ertoe te
voorkomen dat de beslagen goederen worden weggemaakt of in waarde doen verminderd
voordat er een executoriale titel is.
1.4 Faillissementsrecht
Tot het executierecht- en beslagrecht hoort ook het faillissementsrecht. Men kan het
faillissement zien als een beslag op nagenoeg het gehele vermogen van de failliet ten
behoeve van al zijn schuldeisers gezamenlijk, dat uiteindelijk ten doel heeft om de
1
, Executie- en beslagrecht
opbrengst van de vermogensbestanddelen van de failliet te verdelen over de
gezamenlijke schuldeisers. In beginsel is er geen plaats meer voor executiemaatregelen
van afzonderlijke schuldeisers. Het faillissement heeft kenmerken van zowel het
executoriaal beslag als het conservatoir beslag.
1.5 Het recht van parate executie
Van het recht tot parate executie spreekt men wanneer de wet de bevoegdheid geeft tot
het toepassen van bepaalde dwangmiddelen zonder dat daarvoor een executoriale titel is
vereist (bijvoorbeeld het weghakken van doorschietende wortels en overhangende
takken, ‘toegestane eigenrichting’). De twee meest genoemde voorbeelden van parate
executie zijn het aan de pandhouder (art. 3:248 lid 1 BW) en hypotheekhouder (art. 3:268
lid 1 BW) toegekende recht om de verkoop van het bezwaarde goed te bewerkstelligen,
teneinde uit de opbrengst van die verkoop betaling van hun vordering te verkrijgen. Er
worden veelal bijzondere voorschriften gegeven bij de wetsbepaling die het recht van
parate executie toekent.
1.6 Wettelijke regeling
Boek 2 van het Wetboek Burgerlijke Rechtsvordering is nagenoeg helemaal gewijd aan
het executierecht.
× Boek 2, titel 1: algemene regels van het executierecht
× Boek 2, titels 2-4: executoriale beslagen
× Boek 2, titel 5: dwangmiddelen (lijfsdwang en dwangsom)
× Boek 3, titel 4: conservatoire beslagen
× Boek 3, titel 5: bewijsbeslag
1.7 Executoriale titels
1.8 Niet iedere executoriale titel is direct voor executie vatbaar
Wil men van de door het executierecht gegeven dwangmiddelen gebruik kunnen maken,
dan moet men de beschikking hebben over een executoriale titel. Executoriale titel
betekent: schriftelijk bewijsstuk van enig recht. Een van de waarborgen is dat
dwangmiddelen slecht op grond van door de wet aangegeven titels, executoriale titels
geheten, kunnen worden toegepast. Executoriale titel geschiedt soms ook in een andere
bewoording in de wet. Een executoriale titel is een schriftelijk bewijsstuk van enig recht,
dat krachtens de wet ten uitvoer kan worden gelegd door middel van in ons executierecht
bekende dwangmiddelen.
Niet iedere executoriale titel is direct voor executie vatbaar:
× Nog niet opeisbare of toekomstige vordering: sommige executoriale titels strekken
tot betaling van nog niet opeisbare of toekomstige vorderingen (bijv. veroordeling
tot betaling van toekomstige huur of veroordeling tot betaling van een
dwangsom). Een executoriale titel die een dergelijke veroordeling bevat is pas
voor tenuitvoerlegging vatbaar na vervulling van de voorwaarde of ommekomst
van de bepaalde termijn
× Wachttermijn en schorsende rechtsmiddelen: art. 432 Rv kent een wachttermijn
van 8 dagen alvorens tot executie tegen een derde kan worden overgegaan. Ook
mag niet tot executie worden overgegaan als een gewoon rechtsmiddel tegen de
desbetreffende rechterlijke uitspraak is ingesteld
× Voorafgaande betekening: tot executie mag pas worden overgegaan nadat de
executoriale titel, die ten uitvoer zal worden gelegd, is betekent aan degene die
aan de executoriale titel moet voldoen
1.9 - 1.14 Meest voorkomende executoriale titels
De meest voorkomende executoriale titels zijn:
1. Condemnatoire vonnissen en beschikkingen van de Nederlandse rechter
2
, Executie- en beslagrecht
Volgens art. 430 lid 1 Rv kunnen slechts als executoriale titel gelden grossen van in
Nederland gewezen vonnissen en beschikkingen. Art. 430 lid 2 Rv eist dat de grossen aan
het hoofd (bovenaan de eerste bladzijde) moeten voeren de worden: ‘In naam van de
Koning’. Een grosse is een authentiek afschrift van het vonnis of de beschikking, dat door
de griffier van de rechter of het rechterlijk college, dat de uitspraak gedaan heeft, als
grosse gewaarmerkt. De meest voorkomende condemnatoire uitspraken betreffen
veroordelingen tot betaling van een geldsom.
2. Beslissingen van buitenlandse rechters
Volgens art. 431 lid 1 Rv + art. 985-992 Rv kunnen slechts beslissingen van buitenlandse
rechters in Nederland ten uitvoer worden gelegd indien daartoe een verdrag of een wet
de mogelijkheid opent. Volgens art. 985 Rv is tenuitvoerlegging in Nederland slechts
mogelijk nadat daartoe rechterlijk verlof van de rechtbank is verkregen. Art. 431 lid 2 Rv
bepaalt dat gedingen ‘opnieuw’ bij de Nederlandse rechter moeten worden behandeld en
afgedaan.
3. Proces-verbaal schikkingscomparatie
Het in executoriale vorm uitgegeven proces-verbaal van een zogenaamde
schikkingscomparatie (art. 87 Rv) vormt eveneens een voor tenuitvoerlegging vatbare
titel met betrekking tot daarin neergelegde verplichtingen van een of meer partijen.
4. Arbitrale vonnissen
Een in Nederland gewezen arbitraal vonnis kan hier te lande volgens art. 1062 Rv worden
ten uitvoer gelegd nadat de voorzieningenrechter van de rechtbank daartoe verlof heeft
verleend. Dat geldt ook voor de tenuitvoerlegging in Nederland van een in vreemde staat
gewezen arbitraal vonnis.
5. Authentieke akte
Volgens art. 430 Rv kan een in Nederland verleden grosse van een authentieke akte
eveneens als een executoriale titel gelden. Volgens art. 156 lid 2 Rv zijn authentieke akte,
akten die in de vereiste vorm en bevoegdelijk zijn opgemaakt door abtenaren aan wie bij
of krachtens de wet is opgedragen op die wijze te doen blijken van door hen gedane
waarnemingen of verrichtingen. Een grosse van een (authentieke) akte is een als grosse
gewaarmerkt authentiek afschrift. Belangrijk voorbeeld is een door een notaris
opgestelde hypotheekakte. Een authentieke akte kan slechts als executoriale titel gelden
indien zij direct of indirect voldoende duidelijkheid verschaf omtrent hetgeen de debiteur
verschuldigd is.
6. Dwangbevel
Het dwangbevel uitgevaardigd door de Ontvanger der belastingen. Volgens art. 12 van de
Invorderingswet kan de invordering van een belastingaanslag geschieden bij een door de
ontvanger uit te vaardigen dwangbevel. Art. 14 Invorderingswet bepaald dat het
dwangbevel een executoriale titel oplevert, die met toepassing van de voorschriften van
het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering kan worden tenuitvoergelegd. Op dit
dwangbevel is ook art. 430 Rv van toepassing, zodat dit het in lid 2 bedoelde opschrift
moet dragen en de executie pas na de in lid 3 bedoelde betekening plaats kan vinden.
1.15 Keuzemogelijkheden voor schuldeiser/executant; vermogensbestanddelen waarop
geen beslag mag
worden gelegd
Een schuldeiser die op grond van een overeenkomst recht heeft op een bepaalde
prestatie, heeft bij wanprestatie van zijn schuldenaar de keuze om nakoming van de
overeenkomst, aangenomen dat nakoming door de schuldenaar nog mogelijk is, dan wel
ontbinding va de overeenkomst te vorderen. Indien zijn vordering tot nakoming wordt
toegewezen en de veroordeelde niet vrijwillig aan de veroordeling voldoet zijn er diverse
executiemiddelen om de veroordeling af te dwingen. Men kan een onderscheid maken
tussen:
× Directe executiemiddelen: voeren rechtstreeks tot het beoogde resultaat. Zo kan
een deurwaarder, als het gaat om een verplichting tot afgifte van een roerende
3
, Executie- en beslagrecht
zaak, die roerende zaak bij de veroordeelde wegenemen en afgeven aan degene
die daarop krachtens de rechterlijke uitspraak recht op heeft (art. 491 lid 2 Rv
× Indirecte executiemiddelen: voeren indirect tot het gewenste resultaat. Een
voorbeeld vormt het opleggen van een dwangsom die de schuldenaar zal
verbeuren als hij een roerende zaak niet afgeeft; de dreiging van het verbeuren
van de dwangsom zal er in veel gevallen toe leiden dat de veroordeelde aan de
veroordeling tot afgifte voldoet
Tenuitvoerlegging van een executoriale titel tot betaling van een geldsom geschiedt vaak
door het leggen van een beslag op één of meer vermogensbestanddelen van de
schuldenaar, waarbij dan vervolgens tot executoriale verkoop wordt overgegaan en de
executant zich uit de opbrengst voldoet. Art. 3:276 BW bepaalt dat een schuldeiser zijn
vordering op alle goederen van zijn schuldenaar kan verhalen, tenzij de wet of een
overeenkomst anders bepaalt. Enkele voorbeelden van wettelijke bepalingen die de
mogelijkheid van beslaglegging inperken zijn:
× Goederen bestemd voor de openbare dienst (art. 436 Rv)
× Een aantal levensbehoeften en bestaansmiddelen (art. 447 Rv + art. 448 Rv)
× Bij beslag op bepaalde vorderingen tot periodieke betalingen, waarvan loon het
belangrijkste voorbeeld is, blijft een bepaald bedrag (dit bedrag wordt beslag vrije
voet genoemd); de beslagvrije voet bedraagt kort gezegd 90% van de uitkering op
grond van de Wet werk en Zekerheid (art. 475b Rv e.v.)
Behoudens dergelijke uitzonderingen is de executant vrij om te kiezen op welke
vermogensbestanddelen van zijn schuldenaar hij beslag legt. Ook mag hij tegelijkertijd
diverse goederen in beslag doen nemen( art. 435 lid 1 BW). Het doel van het beslag mag
echter niet uit het oog verloren worden.
1.16 De Deurwaarder
Partijen mogen een vonnis niet zelf ten uitvoer leggen, maar dienen een daartoe
strekkende opdracht aan een gerechtsdeurwaarder te verstrekken. Art. 434 Rv bepaalt
dat overhandiging van de executoriale titel de deurwaarder machtigt tot het doen van de
gehele executie (voor gijzeling is er een bijzondere volmacht vereist). Voorafgaande aan
de executie zal de executoriale titel moeten worden betekend aan de persoon tegen wie
de executie zich zal richten (art. 430 lid 3 Rv). Betekening geschiedt door een
deurwaarder.
Na betekening van de executoriale titel kan de gerechtsdeurwaarder tot de eigenlijke
executie of tenuitvoerlegging overgaan, met inachtneming van de daarvoor gestelde
regels. De deurwaarder is bij de executoriale verkoop van in beslaggenomen roerende
zaken die geen registergoederen zijn degene die met deze verkoop belast is (art. 463 lid
1 Rv). Behalve vonnissen waarvan de tenuitvoerlegging plaatsvindt door het leggen van
beslag zijn er nog tal van andere vonnissen die door de gerechtsdeurwaarder ten uitvoer
moeten worden gelegd (bijv. vonnissen houdende een veroordeling tot afgifte van
roerende zaken).
Soms kan een gerechtsdeurwaarder gehinderd worden door de geëxecuteerde of derden.
Dit kan soms zo ver gaan dat de executie onmogelijk dreigt te worden. De deurwaarder
kan dan de hulp van ‘de sterke arm’ inroepen. De gerechtsdeurwaarder is een ambtenaar
in de zin van art. 180 Sr. zodat verzet tegen de executie een strafbaar feit kan opleveren.
1.17 De sterke arm
De overheid is verplicht om bij de tenuitvoerlegging van executoriale titels zo nodig
politieassistentie te verlenen.
1.18 Verplichting van veroordeelde tot medewerking aan executie en het verschaffen
van inlichtingen
Een schuldenaar is verplicht om, zo mogelijk, te voldoen aan een in de executoriale titel
neergelegde verplichting. Uit deze verplichting vloeit ook voort dat hij verplicht is zijn
medewerking te geven aan een eventuele tenuitvoerlegging. Hierbij dient echter
onmiddellijk te worden aangetekend dat het executierecht uitgaat van het beginsel: niet
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller caitlinjansen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now