Een samenvatting van het boek Geschiedenis & Samenleving van Cees van der Kooij en Marjan de Groot-Reuvekamp. Tweede druk. Inhoud: Deel 2: Kennisbasis didactiek (Hoofdstukken 11 t/m 16.
Hoofdstuk 11
11.1 Onderwijswetten
Vanaf 1801: onderwijs gekoppeld aan wetgeving
1857: Geschiedenis in onderwijswet
1985: Maatschappelijke verhoudingen en geestelijke stromingen in onderwijswet
11.2 Kerndoelen in het algemeen
Kerndoelen geven het onderwijsaanbod van scholen weer.
Voordelen:
- Alle scholen hebben hetzelfde aanbod
- Beginsituatie van leerlingen in middelbaar onderwijs is hetzelfde.
1993: kerndoelen voor het eerst geformuleerd
1998: nieuwe, meer uitgebreide omschrijvingen van vakinhouden
2006: nieuwe kerndoelen
11.3 Kerndoelen Mens en Samenleving
Twee kerndoelen over Mens en Samenleving:
- Kerndoel 36: De leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de
rol van de burger.
- Kerndoel 38: De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse
multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met
seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.
14.4 Kerndoelen Geschiedenis/ Tijd
Drie kerndoelen over Geschiedenis/Tijd:
- Kerndoel 51: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren
aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren.
- Kerndoel 52: De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en
boeren, Grieken en Romeinen, monniken en ridders, steden en staten, ontdekkers en hervormers,
regenten en vorsten, pruiken en revoluties, burgers en stoommachines, wereldoorlogen en holocaust,
televisie en computer.
- Kerndoel 53: De leerlingen leren over belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de
Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis.
14.5 De Canon van Nederland
Door inhoudloosheid van kerndoelen stelde ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een
commissie samen. Zij ontwierpen de Canon van Nederland. In 2010 werden deze opgenomen in de
kerndoelen.
Voor de canon: zie blz. 233 t/m 237.
14.6 Leerlijnen en tussendoelen
Leerlijn: geeft voor een leergebied aan hoe een leerling van een bepaald beginniveau tot het
kerndoel komt.
Tussendoelen: een moment in de leerlijn (een stap in de ontwikkeling van de leerlingen.
, Hoofdstuk 12
12.1 Visies op de ontwikkeling van kinderen tussen 4 en 12 jaar
Piaget: (1896-1980) bioloog-psycholoog
- Ieder kind beschikt over een cognitieve structuur (denkkader). Denkkader voortdurend in
verandering (adaptatie):
Nieuwe informatie komt erbij (assimilatie)
Aanwezige informatie wordt herzien (accommodatie)
- Evenwicht tussen assimilatie en accommodatie wordt gezocht nieuwe structuur ontwikkelt
(equilibratie). Hierdoor is er sprake van intellectuele ontwikkeling.
- Ontwikkeling wordt niet beïnvloed door onderwijs! (Later kritiekpunt.)
- Fasen voor ontwikkeling van cognitieve structuur:
Senso-motorische fase: 1,5 – 2 jaar. Nadruk op zintuigen en motoriek. Denken bestaat uit
omgaan met de werkelijkheid: denken=doen. Egocentrisme. Geen onderscheid eigene en
vreemde.
Pre-operationele fase: 1,5/2 – 7 jaar. Begripsvorming begint onder invloed van
taalontwikkeling. Egocentrisme. Benadering werkelijkheid: op een fantastisch/realistische
manier. Bijv. dieren kunnen praten en dingen kunnen tot leven komen.
Concreet-operationele fase: 7 – 12 jaar. Kind kan in gedachten handelingen verrichten die
overeenkomen met de werkelijkheid. Op zoek naar logische verbanden. Benadering
werkelijkheid: naïef-realistisch.
Formeel-operationele fase: vanaf 12 jaar. Kind is in staat theoretisch (door hypothesen) bezig
te zijn met de werkelijkheid. Benadering werkelijkheid: kritisch-realistisch.
- Toepassing onderwijspraktijk: Leerkrachten zoeken leerstof die past bij leervermogen/cognitieve
structuur van het kind.
Vygotsky: (1896-1934) leerpsycholoog
- Verwerpt dat onderwijs zich moet aanpassen aan leervermogen van kinderen (visie Piaget).
- Cognitieve ontwikkeling wordt mede bepaald door onderwijs.
- Zone van de naaste ontwikkeling: onderwijs richten op gebied waar leerling al bijna kennis van
heeft.
Bruner: (1915) psycholoog
- Gaat ook uit van begrip cognitieve structuur, maar zonder indeling in ontwikkelingsfasen.
- Manier waarop informatie in cognitieve structuur wordt opgenomen (representaties):
Motorische representatie: handelend omgaan met tastbare dingen.
Iconische representatie: indirect contact met dingen door middel van afbeeldingen.
Symbolische representatie: leren via taal of symbolen.
- Spiral curriculum: Leerlingen krijgen al vroeg de beginselen van vak aangeleerd (compleet beeld),
hier wordt de daaropvolgende jaren op verder gebouwd.
Galperin: (1902-1988) psycholoog
- Onderscheid 4 leerhandelingen:
Materieel handelen: leren a.d.h.v. materialen.
Perceptief handelen: leren a.d.h.v. kijken naar materialen.
Verbaal handelen: leren door handelingen verbaal te benoemen.
Mentaal handelen: leren door denken.
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller willinedekorte. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.26. You're not tied to anything after your purchase.
