Hoofdstuk 9
Ongehuwd samenleven
§1
De regels voor de formele relatievormen hebben betrekking op het aangaan van de relatie,
de rechtsgevolgen ervan en het einde van de relatie. Voor ongehuwde samenlevers gelden
in boek 1 BW geen speciale wettelijke regels.
De rechtsverhouding tussen de partners onderling wordt geregeld door het algemene
vermogensrecht uit de boeken 3,5 & 6 BW.
De gevolgen van het ongehuwd samenleven op andere terreinen zijn geregeld in
afzonderlijke wetsbepalingen, bijvoorbeeld in het fiscale recht en het socialezekerheidsrecht.
Hierna wordt met name ingegaan op enkele vermogensrechtelijke betrekkingen tussen de
partners na scheiding. De verhoudingen tussen ongehuwde ouders wordt behandeld bij het
afstammingsrecht.
§2
Tussen partners ontstaan gedurende de relatie vermogensrechtelijke betrekkingen. Zolang
de partners een relatie hebben, doen zich doorgaans geen problemen voor. Pas bij een
scheiding realiseren de ex-partners zich dat ze hun vermogensrechtelijke betrekking moeten
ontrafelen. In al deze gevallen is het algemene vermogensrecht van belang. Daarbij gelden
de beginselen van het algemene vermogensrecht. Dat houdt in dat partijen een grote
partijautonomie hebben en dat de rechtsverhouding ter vrije bepaling van de partijen staat.
Dat is dus anders dan in het huwelijksvermogensrecht, waar wel (deels) dwingend recht
geldt en waar een wettelijk standaardsysteem geldt als partijen niet anders overeenkomen.
Het beginsel van solidariteit, dat in het huwelijksvermogensrecht een belangrijke rol heeft,
speelt binnen het algemene vermogensrecht, dat primair bedoeld is om rechtsverhoudingen
in het economisch verkeer te regelen, in veel mindere mate een rol. Ook ontbreekt in het
wettelijk systeem voor ongehuwde samenlevers en beschermingsgedachte, zoals die wel
voor echtgenoten en GP’ers geldt.
§7
Tijdens de relatie (van ongehuwde samenlevende partners) zal doorgaans een
gemeenschappelijk perspectief vooropstaan bij de vermogensrechtelijke handelingen van de
partners. Dat verandert wanneer partners uit elkaar gaan. In dat geval keert het individuele
perspectief op de voorgrond terug. Bij een scheiding kunnen over verschillende onderwerpen
conflicten ontstaan.
Bij het beoordelen van conflicten is het belangrijk om twee kanten uit elkaar te houden; de
goederenrechtelijke kant en de verbintenisrechtelijke kant. Deze twee kanten zijn nauw met
elkaar verbonden, maar moeten tegelijk scherp onderscheiden worden.
De goederenrechtelijke positie heeft betrekking op de vraag wat tot het vermogen van welke
partner behoort. Het gaat dus om de directe verhouding tussen meng en goed.
Het verbintenissenrecht betreft de vermogensrechtelijke positie van twee mensen ten
opzichte van elkaar: heeft de ene partner een vordering jegens de andere? Hoewel dus
duidelijk te onderscheiden, is er ook een duidelijke samenhang.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FatimaAL. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.