Summary
Samenvatting Personen en familierecht - hoofdstuk 10
- Course
- Institution
- Book
Personen en familierecht - hoofdstuk 10 samenvatting
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
FatimaAL
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 10Het afstammingsrecht
§1
Het afstammingsrecht behoort tot de kern van het familierecht. Het regelt in titel 11 van boek
1 BW de afstamming door geboorte tussen ouders en kinderen en daarmee de fundamentele
vraag wie juridisch bezien familie van elkaar zijn. De wet noemt dit ‘tot elkaar in
familierechtelijke betrekking staan’.
Uit het systeem van de wet kan worden afgeleid dat de ouder doorgaans de juridische ouder
wordt bedoeld, of deze ouder tevens een biologische ouder is, is niet relevant.
Op grond van het afstammingsrecht kan een kind een man en een vrouw als ouder hebben
of twee moeders. Twee mannen kunnen niet allebei via het afstammingsrecht vader worden;
wel kunnen twee mannen door adoptie beiden in familierechtelijke betrekking staan tot een
kind.
Het vestigen van afstamming kan op verschillende manieren plaatsvinden;
Door geboorte uit de moeder
Door geboorte tijdens het huwelijk
Door erkenning
Door gerechtelijke vaststelling van het ouderschap
Door adoptie
Bovenstaande mogelijkheden gelden voor vrouwen en mannen, al zijn er enkele verschillen.
Het afstammingsrecht regelt niet alleen het ontstaan van afstamming tussen ouder en kind,
maar ook het verbreken ervan;
- De ontkenning van het huwelijksouderschap
- De vernietiging van erkenning
- De herroeping van adoptie
§2
Het afstammingsrecht is recht dat niet ter vrije bepaling van partijen staat. Het is dwingend
recht, waarvan niet kan worden afgeweken. (Volgt uit systeem van de wet).
Een aantal belangen en beginselen zijn voor het afstammingsrecht van bijzondere betekenis;
- Het belang van het kind om twee ouders te hebben
- Het belang van de biologische afstamming
- De rechtszekerheid
Een belangrijk uitgangspunt dat aan het afstammingsrecht ten grondslag ligt, is dat een kind
gebaat is bij het hebben van twee ouders en dat het kind maximaal één (een kind heeft
doorgaans een juridische moeder) en maximaal twee ouders heeft.
Het afstammingsrecht was tot 1 april 2014 voornamelijk gebaseerd op het beginsel van
biologische afstamming, dat wil zeggen de afstamming van een man en vrouw, omdat alleen
een man en vrouw samen een kind kunnen krijgen. Met de wetswijziging per 1 april 2014 op
grond waarvan het kind via het afstammingsrecht een tweede moeder kan krijgen, is dat
principe gedeeltelijk verlaten. Immers, biologisch gezien kan een kind niet van twee moeders
, afstammen. Aan de andere kant is het beginsel van de biologische afstamming niet
verdwenen, omdat bij het verbreken van de afstamming nog altijd een belangrijk criterium is
of de ouder de biologische ouder van het kind is.
Uit het belang van de rechtszekerheid vloeit voort dat de afstammingsband een
rechtsverhouding is die niet te makkelijk verbroken kan worden. Het kind, de ouders en het
rechtsverkeer (het zijn van familie heeft op vele terreinen belangrijke rechtsgevolgen) zijn bij
stabiliteit en continuïteit van gevestigde verhoudingen gebaat.
§3
Op het terrein van het afstammingsrecht hebben zich de afgelopen decennia fundamentele
ontwikkelingen voorgedaan.
In 1998 is het afstammingsrecht ingrijpend gewijzigd en werd sterker dan voorheen
aangesloten bij de biologische afstamming. In die tijd verdween ook het wettelijk onderscheid
tussen kinderen die binnen en buiten het huwelijk waren geboren.
Per 1 april 2014 is het afstammingsrecht opnieuw fundamenteel aangepast met de Wet
Juridisch ouderschap voor de vrouwelijke partner van de moeder. Deze wet heeft
afstamming voor de meemoeder geïntroduceerd en de mogelijkheden voor de bekende
donor die in een nauwe persoonlijke betrekking tot het kind staat, om vader te worden
vergroot.
De kern van het afstammingsrecht, namelijk dat het de afstammingsrelatie regelt tussen
twee biologische ouders en het kind, is daarmee ingrijpend gewijzigd.
§4
Afstammingsrecht leidt tot het ontstaan van een familierechtelijke betrekking tussen het kind,
zijn ouders en diens bloedverwanten. Daarmee krijgt het kind dus een rechtsbetrekking tot
zijn moeder en vader, broers en zussen, opa’s en oma’s, ooms en tantes, neven en nichten
enz.
Daarnaast heeft het afstammingsrecht veel andere belangrijke rechtsgevolgen. Het zijn van
ouder en kind heeft rechtsgevolgen binnen boek 1 BW en daarbuiten.
In boek 1 BW is een belangrijk gevolg van ouderschap het gezag over minderjarige kinderen
en het recht op omgang. Daarnaast zijn ouders en kinderen verplicht elkaar te onderhouden.
Ook de geslachtsnaam van het kind is direct gekoppeld aan het bestaan van
familierechtelijke betrekking.
Buiten boek 1 BW is de band tussen ouder en kind in het erfrecht van groot belang. Kinderen
zijn aangewezen als erfgenaam van hun ouders en hebben regt op een legitieme. Ouders
kunnen van hun kind erven.
Ook buiten het BW zijn er talrijke gevolgen. In het nationaliteitsrecht biedt de
afstammingsband met een Nederlandse ouder bijvoorbeeld de mogelijkheid tot verkrijging
van het Nederlanderschap (Rijkswet op het Nederlanderschap). In fiscaal opzicht (erf- en
schenkbelasting) zijn eveneens belangrijke gevolgen aan het zijn van ouder en kind
verbonden. In het socialezekerheidsrecht gelden voor ouders en kind ook speciale regels,
net als bijvoorbeeld in het straf(proces)recht.
§5
Niet alleen door afstamming, maar ook door adoptie kan een familierechtelijke betrekking
tussen kind en de adoptieouder(s) ontstaan. Adoptie is een van de routes om ouder van een
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FatimaAL. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now