In deze samenvatting zijn hoofdstuk 3,4,5,6,7,8,9 en 13 te lezen in een korte maar duidelijke samenvatting. Toelichting van definities. Leer alles over hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld, de manier waarop we ons een indruk vormen van anderen, oorzaken van gedrag verklaren, kennis ...
sociale cognitie: hoe mensen denken over zichzelf en de sociale wereld: het
selecteren, interpreteren, herinneren en gebruiken van sociale informatie om oordelen te
vormen en beslissingen te nemen.
twee soorten denken
gecontroleerd denken: denken dat bewust en uit vrije wil plaatsvindt en kost
inspanning
gedachteonderdrukking
automatisch denken: zonder inspanning, onopzettelijk en onbewust denken.
bij automatisch denken, maken we gebruik van schema’s: mentale structuren
waarmee we onze kennis over de sociale wereld organiseren)
> scripts: meerdere schema’s achter elkaar die bepalen hoe een situatie
gewoonlijk verloopt
sociale categorisatie: het begrijpelijker maken van de sociale wereld door mensen op
basis van enkele kenmerken in te delen in categorieën
toegankelijkheid van schema’s
blijvende toegankelijkheid: door vroegere ervaringen (ouders met alcoholverslaving
> herkenning symptomen)
tijdelijke toegankelijkheid: door een doel
tijdelijke toegankelijkheid: door recente ervaring
priming: het proces waarbij recente ervaringen de toegankelijkheid van een schema,
kenmerk of concept verhogen.
Perseveratie- effect: opvattingen die mensen hebben blijven bestaan, ondanks bewijzen
van het tegendeel
voorbeeld casus:
proefpersonen kregen te horen dat ze erg goed of erg slecht hadden gescoord op een
test. Vervolgens vertelde de onderzoeksleider dat de feedback niets te maken had met
hun werkelijke prestaties.
De goede of slechte indruk die de proefpersonen van zichzelf hadden, bleef echter
bestaan, zelfs toen ze wisten dat de feedback onzin was
Bestraffingseffect: het intrekken van positieve informatie over iemand kan ertoe leiden
dat mensen de betreffende persoon daarna niet neutraal, maar juist negatief beoordelen
Opvallend hieraan is dat dit effect slecht optrad als het om onterechte positieve
informatie ging. Bij het weerleggen van negatieve informatie stelden mensen hun
opvatting niet zo extreem bij. >>>> Dit kan erop duiden dat mensen de mate van
correctie, die nodig is als negatieve informatie onjuist blijkt te zijn, onderschatten. wat
dus leidt tot het perseveratie effect als gevolg
,negativiteitsbias: negatieve informatie wordt gemakkelijker opgemerkt dan positieve
informatie. negatieve informatie blijft ook langer hangen en heeft een sterkere invloed
self fulfilling prophecy: schema’s die zichzelf waarmaken
De verwachtingen van het eigen of andermans gedrag komen sneller uit, omdat deze
verwachtingen onze interpretaties en gedrag sturen.
- positief: pygmalion effect: hierbij gaat iemand beter presteren door de
positieve verwachtingen die anderen van diegene hebben
- negatief: golem effect: hierbij gaat iemand minder goed presteren door de
negatieve verwachtingen die anderen van diegene hebben.
Een self fulfilling prophecy berust niet op een bewuste, opzette handeling, maar komt
voort uit automatisch denken.
3.3
beoordelings heuristiek: als we keuzes maken, of als we iets moeten beoordelen en we
hebben geen schema’s voor de hand dan gebruiken we aannames
oftewel beoordelings heuristiek:
- beschikbaarheidsheuristiek: de heuristiek die een oordeel baseert op het gemak
waarmee je je iets voor de geest kunt halen
probleem: iets wat je gemakkelijk voor de geest kunt halen, is niet per se
typerend voor het hele plaatje. Dit kan tot foute conclusies leiden.
- representativiteitsheuristiek: de heuristiek die we gebruiken om iets te
classificeren op grond van de mate waarin het lijkt op het meest representatieve
prototype dat in ons opkomt.
- anker- en correctie heuristiek: de heuristiek waarbij mensen een getal of waarde
als beginpunt gebruiken en vervolgens (te) weinig op dit ankerpunt corrigeren
Invloed van cultuur op automatisch sociaal denken:
holistisch denken versus analytisch denken
analytische denkstijl:
manier van denken die gebruikelijk is in de westerse wereld, waarbij mensen zich richten
op de kenmerken van objecten en minder aandacht schenken aan de context
holistische denkstijl:
manier van denken die gebruikelijk is in oost-aziatische cultuur, waarbij mensen zich
richten op het geheel, met name op de wijze waarop objecten zich tot elkaar verhouden
gecontroleerde sociale cognitie: bewust denken
, contrafeitelijk redeneren: een aspect van het verleden in gedachten veranderen zodat je
je kunt voorstellen hoe het had kunnen zijn.
> opwaarts: “als ik die ene vraag anders had beantwoord, was ik wel geslaagd”
- beter uitpakken
> neerwaarts: “als ik later was vertrokken had ik misschien in dat ongeluk gezeten”
- erger uitpakken
contrafeitelijke gedachten kunnen onze emotionele reacties op gebeurtenissen sterk
beïnvloeden.
- Hoe eenvoudiger het is om een uitkomst mentaal ongedaan te maken (dus hoe
dichter we bij een andere uitkomst in de buurt zaten) hoe sterker onze
emotionele reactie op die uitkomst is.
“ waarschijnlijk zou je bozer of verdrietiger zijn al je de toets op een tiende punt niet
had gehaald in plaats van op een hele punt, omdat je je makkelijker kunt voorstellen dat
de uitslag in jouw voordeel was geweest”
contrafeitelijk redeneren is bewust en kost inspanning
gedachteonderdrukking: de poging om alle gedachten te vermijden aan wat we zo snel
mogelijk willen vergeten
deels gecontroleerd; zodra het brein een ongewenste gedachte opmerkt, probeer je
jezelf actief af te leiden door op zoek te gaan naar iets anders om aan te denken
- dit vergt inspanning
Beter leren denken
het gecontroleerde denken gebeurt onder meer om ons automatisch denken te checken
en te balanceren
Een manier om denkfouten beter te corrigeren is mensen bescheidener te maken over
hun redenatievermogen> we vertrouwen vaak meer op ons eigen oordeel dan
gerechtvaardigd is.
Iedereen die het menselijke redenatievermogen probeert te verbeteren, krijgt te maken
met een barrière van overdreven zelfvertrouwen: gegeven dat mensen gewoonlijk
teveel vertrouwen op de nauwkeurigheid van hun eigen oordelen
- direct aanpakken door hen te laten twijfelen
een voorbeeld van het overdreven zelfvertrouwen is de planningsfout
de neiging van mensen om te optimistisch te zijn over de snelheid waarmee ze een
project zullen voltooien
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sophiehennipman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.71. You're not tied to anything after your purchase.
