HOOFDSTUK 1: DE VOLKSUNIE EN HUN ERFGENAMEN (gelezen)
1. De aanloop tot de oprichting van de Volksunie
-Frontpartij
o Naar aanleiding van de taalproblematiek in de frontstreek
ontstaan
-Vlaams Nationaal Verbond (vele leden zijn hiervan in de collaboratie
beland)
o Komt op voor de belangen van de Vlaming,
o Afkeer parlementaire democratie, voorstander autortaire
staatsvorm en corporatische maatschappijordening.
o Na WOII kon de VNV als politieke partij niet meer terugkomen door de collaboratie
o De sympathie van VNV ging vooral uit naar Duitsland en het Duitse
nationaalsocialisme
o De VNV engageerde zich volop in de collaboratie
• Men dacht dat de Vlaamse belangen het beste gerealiseerd
konden worden als men ging collaboreren met de Duitsers.
• Men hoopte dat de duitsers een flamenpolitik zouden voeren en
daarbij het VNV als enige toegelaten partij in vlaanderen zou
erkennen
• Ook nadat het duidelijk was dat Duitsland niet van plan was om
Vlaanderen een zelfstandigheid te verlenen in Groot-Germaand R
nam de VNV geen afstand
-collaboratuers: zwarten
-verzet: witten
Na WO II:
-Repressie (vervolgen en straffen(bv. haren afschereven van de vrouwen) : vrij gewelddadig
-collaborateurs,(zij bleven volhouden dat ze collaboreerden uit idealisme voor de Vlaamse
zaak) (ideologische en communautaire dimensie): men collaboreerden om op een goed
blaadje te staan met de duitse repressor.
-Zware klap voor Vlaamse Beweging en politiek Vlaams-nationalisme
o Na de bevrijding werd het Vlaams-nationalisme met het fascisme en met de
misdaden van het naziregime geassocieerd
o Alles wat met nationalisme te maken had werd met een scheef oog gekeken, door
WOII
o Bv.taalwetten afgeschaft
o Geen sprake meer van taalpariteit
1
, Belgisch binnenlandse politiek
o Sommigen hoopten dat het nationalisme en de Vlaamse beweging verwoest werd na
de WOII
o Vooral de fr zagen de collaboratie als een moment om vlaamse beweging uit
te schakelen maar dit lukte niet
o Er was veel euforie voor de oprichting van de Verenigde naties
->ondanks alles was het Vlaams-nationalisme niet dood, er ontstonden allerlei culturele
kringen, volksdansgroepen of het vermeylenfonds in 1945
Heropflakkering Vlaams bewustzijn door:
-Dynamitering Ijzertoren 1946 (diksmuide):
o de ijzertoren was een symbool voor de frontsoldaten
o Toren in diksmuide waar op staat: avv vvc(=alles voor vlaanderen,vlaanderen
voor christus)
-Talentelling 1947:
o een gemeente kon van taalstatuut veranderen als er meer fr of nl waren, men
is daar mee gestopt in ’47 want er werd gefraudeerd vooral ten nadele van de
nl = belangrijk kristallisatiepunt
o Onmiddellijk verzt van davidfonds en willemsfonds en vermeylenfonds
o Hendrik fayat eiste sanctie voor het afleggen van een valse verklaring maar de
regering ging hier niet op in
-Anti-Vlaams karakter repressie:
o men had de indruk dat die repressie (reactie op collaboratie) een anti-
Vlaams karakter had bv. haren afscheren was strenger voor nl dan fr
terwijl fr ook hebben gecollaboreerd.
o Economische collaboratie was minder erg dan op politiek vlak
-Aantal Vlaamse verworvenheden waren teruggeschroefd
o Verbittering bij collaborateurs en sympathisanten
o Taalwetten niet of slechts gebrekkig toegepast
o Taalpariteit in regering of leiding politiek partijen -> geen spraken
van
o Toch vlaams-nationalisme niet dood: de Rommelpot, ’t
pallieterke(olv bruno de winter) met standpunten van rechterzijde
katholieke VL-Nationale kamp
-> dit bracht de vlaamse beweging terug op gang
Naar aanleiding van de verkiezingen 1949 werd er een nieuwe Vlaams-nationale partij opgericht
-Voor- en tegenstanders
o Sommigen vonden het nog te vroeg, dan men nog niet over voldoende middelen
beschikte om succesvol aan de verkiezingen mee te doen
o Anderen zeiden dat ze niet langer meer moesten wachten en dat zelfs met een
bescheiden succes bij de verkiezingen een stroomversnelling zou meebrengen
2
, Belgisch binnenlandse politiek
-CVP was daartegen:
o CVP(christelijke volkspartij)(voorloper CD&V)
o als er een nieuwe Vlaams nationalistische beweging werd opgericht, dan gaan zij
stemmen verliezen, met het verdwijnen van de vnv was er een grote concurrent
verdwenen dus wouden dit niet terug
o Streefde naar recuperatie oud-VNV-kiezers => iets wat CVP ook probeerden door lijst
open te stellen voor vlaamsgezinden en coöpteerden met mensen die verschillende
functies in het VNV hadden bekleed.
o Cvp, bsp en liberale partij had verschillene vlaamsgezinden die mistoestanden op
taalgebied aan de kaak stelden
-10 mei 1949 oprichting ‘Volksunie’ => de echte voorloper van de
NV-A
o Weekblad Programma de voorpost: solidarisme, strijd tegen repressie en
particratie
o Later de eis tot amnestie(fouten vergeven maar niet vergeten)
o Christen democraten
gaan ook Vlaams
nationalisten op hun eigen
lijst zetten
o Coöpteerden aantal
senatoren die voor en
tijdens de oorlog
verschillende
o functies in VNV
bekleedden
3
, Belgisch binnenlandse politiek
o -> sommigen zagen
dit als bewijs van het falliet
van de pogingen om
o via CVP de eisen van de
Vlaamse Beweging te
realiseren
o christen democraten gaan ook vlaams nationalisten op hun eigen lijst zetten
o coöpteerden aantal senatoren die voor en tijdens de oorlog
verschillende functies in VNV bekleedden
sommigen zagen dit als bewijs van het falliet van de pogingen
om via CVP de eisen van de Vlaamse Beweging te realiseren
-> Kort bestaan
Parlementsverkiezingen 1949:
-ze kregen 2% van de stemmen, waren eerste verkiezingen dat vrouwen mochten
meestemmen
- Zorgden voor de Oprichting van de ‘Vlaamse
Concentratie’
o oorspronkelijk: Geen ideologische inhoud
-Anti-repressiepartij
o Volgende generaties mogen niet gestraft worden voor wat de ouders vroeger hebben
gedaan
o Ze wouden collaboratie niet vergeten maar vergeven
-Eveneens kort bestaan: die haalde bij de verkiezingen 2% van de stemmen, dus geen zetel
=> toonde wel dat de bevolking klaar was voor een nieuwe Vlaamse nationalistische partij
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SilkeL. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.