Literatuur hoorcollege 10 Elektronisch contracteren
- H.W. Wefers Bettink, De elektronische overeenkomst in de praktijk (1), ORP juni 2011, p. 19 e.v.
Elektronische transacties zijn niet meer weg te denken: vliegtickets, concertkaartjes, parkeerkaartjes
enz. Vanaf 2004 bepalingen in het BW die betrekking hebben op overeenkomsten die langs
elektronische weg tot stand komen, ter implementatie van de E-commerce richtlijn (Richtlijn
2000/31/EG). Deze verplicht lidstaten om zorg te dragen dat de regels met betrekking tot de
totstandkoming van de overeenkomsten geen belemmering vormen voor het gebruik van
elektronische overeenkomsten, omdat ze langs elektronische weg zijn gesloten, zonder rechtsgevolg
blijven.
Soms geldt het vereiste van een akte, wat niet alleen schriftelijkheid, maar ook een handtekening
impliceert. Aan de behoefte om een elektronische akte te kunnen gebruiken, werd voldaan door
invoering van artikel 6:227a BW, dat voorschrijft waaraan een elektronische overeenkomst moet
voldoen voor die gevallen waarin de schriftelijke vorm wettelijk is voorgeschreven. Artikel 3:15a t/m c
BW bevatten de vereisten waaraan een elektronische handtekening moet voldoen om te worden
gelijkgesteld met de handgeschreven handtekening. De overige bepalingen die in het kader van de
implementatie van de E-commerce richtlijn zijn ingevoerd hebben betrekking op alle langs
elektronische weg tot stand gekomen overeenkomsten. Het gaat dan om de informatieplicht van de
dienstverlener van de informatiemaatschappij, kort gezegd iedere ondernemer die langs
elektronische weg diensten of producten aanbiedt, waaraan moet zijn voldaan met het oog op een
geldige totstandkoming van de elektronische overeenkomst (art. 6:227b en c BW) en een goede
voorlichting van de wederpartij (art. 3:15d t/m f BW).
Ter bescherming van de consument moet bovendien worden voldaan aan de voorschriften van art.
7:46a t/m i BW (informatieplicht, Richtlijn Koop op afstand). Die richtlijn was niet gemaakt om te
laten gelden voor iedere koopovereenkomst die tot stand komt met gebruik van techniek voor
communicatie op afstand. Daaronder vallen ook het internet en de mobiele telefoon.
Ook werd art. 6:234 BW aangepast om de elektronische beschikbaarstelling van algemene
voorwaarden gelijk te stellen met de fysieke terhandstelling. Zoals uit het overzicht van de
jurisprudentie blijkt gaat er nog veel mis, vooral met het tijdig ter beschikking stellen van
elektronische algemene voorwaarden, hetgeen leidt tot vernietigbaarheid daarvan.
In dit kader is ook de Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken van belang en de artikelen 193a t/m j. Het
niet verstrekken van daarin voorgeschreven informatie wordt gekwalificeerd als een oneerlijke
handelspraktijk, hetgeen onrechtmatig handelen jegens de wederpartij inhoudt. De
Consumentenautoriteit is belast met de handhaving van die bepalingen (privaatrechtelijk;
verzoekschrift of bestuursrechtelijk; last onder dwangsom). De Consumentenautoriteit kan ook een
boete van ten hoogste €450.000 opleggen.
Toepasselijk recht
Op grond van art. 3 Rome I wordt een overeenkomst beheerst door het recht dat partijen hebben
gekozen. In afwijking daarvan bepaalt artikel 3 Rome I dat, als alle overige aanknopingspunten die
bestaan op het tijdstip van de rechtskeuze zich bevinden in een ander land dan het land waarvan het
recht is gekozen de dwingendrechtelijke bepalingen van dat andere land van toepassing zijn.
Het Hof van Justitie heeft in het arrest Pammer/Alpenhof bepaald op grond van welke aanwijzingen
moet worden vastgesteld of commerciële activiteiten, zoals een website, gericht zijn op een lidstaat.
Daarvan is sprake als de ondernemer kennelijk de bedoeling heeft, zoals deze blijkt uit de
omstandigheden van het geval, om die activiteiten op die lidstaat te richten.
, Het Nederlands recht is van toepassing op een consumentenovereenkomst waarbij een Nederlandse
ingezetene partij is, indien de ondernemer kennelijk zijn website (en eventuele andere commerciële
activiteiten) richt op Nederland en de overeenkomst onder die activiteiten valt. Die regel geldt
ongeacht de herkomst van de website en een eventuele rechtskeuze.
Schriftelijkheidsvereiste
Art. 6:227a BW vormt de basis voor de gelijkstelling van de elektronische overeenkomst en de
overeenkomst waarvoor de wet de schriftelijke vorm voorschrijft. Dat is bijvoorbeeld het geval bij de
koopakte voor een woning (art. 7:2 BW), de pachtovereenkomst (art. 7:317 BW), huurkoop (art.
7A:1576b BW) en de volmacht voor de aandeelhoudersvergadering (art. 2:117 BW en 2:227 BW).
Zowel bij de particuliere borgtocht als bij de arbitrageovereenkomst dient het geschrift tot bewijs
maar is geen constitutief vereiste.
Om gelijk te worden gesteld met de schriftelijke overeenkomst vereist artikel 6:227a dat de
elektronische overeenkomst raadpleegbaar is door partijen, de authenticiteit in voldoende mate is
gewaarborgd, het moment van totstandkoming met voldoende zekerheid kan worden vastgesteld,
evenals de identiteit van partijen.
Elektronische polis
Art. 6:227a BW en 6:227b en c BW. Sinds 1 juli 2010 is de elektronische polis wettelijk geregeld door
de invoering van art. 156a Rv, zij het dat het vereiste van art. 7:932 lid 1 BW dat deze wordt
afgegeven aan de verzekeringnemer nog steeds een volledig elektronisch traject in de weg lijkt te
staan.
Elektronische akte
156a Rv heeft betrekking op iedere onderhandse akte. Lid 2 bepaalt dat degene aan wie de akte
wordt verschaft uitdrukkelijk moet instemmen met de levering van de elektronische akte.
Een aanvraagformulier voor een verzekering waarin staat dat ingestemd wordt met een elektronische
polis tenzij de aanvrager uitdrukkelijk op het aanvraagformulier aangeeft daarmee niet in te
stemmen, is een voorbeeld van stilzwijgende instemming en voldoet dus niet aan art. 156a lid 2 Rv.
Van uitdrukkelijke instemming is wel sprake wanneer op een aanvraagformulier een verklaring staat
opgenomen die luidt dat de verzekeringnemer instemt met een elektronische polis en daarachter een
hokje staat dat wordt aangevinkt door de verzekeringnemer.
Het toestemmingsvereiste geldt niet als de akte is voorzien van een gekwalificeerde elektronische
handtekening van degene aan wie deze moet worden afgegeven.
Elektronische handtekening
Voor een geldige elektronische akte is een elektronische handtekening vereist (art. 3:15a t/m c BW).
Hieronder valt in beginsel iedere vorm van ondertekening die bestaat uit elektronische gegevens die
zijn verbonden met andere elektronische gegevens en die worden gebruikt als middel voor
authentificatie (3:15a lid 4 BW). De handtekening heeft alleen dan dezelfde rechtsgevolgen als een
handgeschreven handtekening als de voor authentificatie gebruikte methode voldoende
betrouwbaar is (omstandigheden van het geval). Tussen partijen die regelmatig met elkaar zaken
doen zou de ondertekening van een e-mail in samenhang met het daarvoor gebruikte e-mailadres al
aan deze omschrijving kunnen voldoen. Denk aan internetbankieren.
Informatieplicht
Op grond van art. 6:227b en c BW moet tijdig de in die bepalingen vermelde informatie worden
verstrekt door de informatiemaatschappij die de dienst verleent. Het gaat dan om een dienst die
gewoonlijk tegen vergoeding langs elektronische weg op afstand en op individueel verzoek van de
afnemer van de dienst wordt verricht. Voorbeeld: webwinkel. De informatie moet op een duidelijke,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller michellesangers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.36. You're not tied to anything after your purchase.