1. INLEIDING BIOLOGIE
WAT IS LEVEN?
Biologie: de natuurwetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van leven in al zijn
facetten.
Biotische factoren Abiotische factoren
Relaties van organismen onderling Afhankelijkheid van organismen van niet-
levende factoren
Leven is gekenmerkt door de volgende processen:
- Metabolisme (stofwisseling): voedingsstoffen opnemen en afbreken, energie vrijstellen
waardoor groei mogelijk is
- Reproductie: voortplanting
- Erfelijkheid: genetica
- Reactievermogen en perceptieprocessen: prikkelbaarheid
- Beweging
Homeostase: complex van regelsystemen dat bijdraagt tot het constant houden van het
inwendige milieu, ongeacht de veranderingen in het uitwendige milieu (vb:
lichaamstemperatuur).
ORGANISATIENIVEAU MULTICELLULAIRE ORGANISMEN
- Moleculen (vb: ATP)
- Organellen (vb: mtochondrion)
- Cel of neuron (vb: zenuwcel)
- Weefsel of ganglion (vb: zenuwweefsel)
- Orgaan (vb: hersenen)
- Orgaanstelsel (vb: centrale zenuwstelsel)
ONTSTAAN AARDE & LEVEN
- Aarde: 4,6 miljard jaar
- Eerste bacteriën (prokaryoten): 3,5 miljard jaar
- Eerste eukaryote cellen: 1,5 miljard jaar
- Eerste meercellige organismen (meeste cellen): 800-700 miljoen jaar
- Mens: 7-5 miljoen jaar
2. INDELING ORGANISMEN
TAXONOMIE & SYSTEMATIEK
Taxonomie of systematiek: wetenschap die zich bezighoudt met de classificatie (het ordenen),
de nomenclatuur (naamgeving) en identificatie (beschrijving) van levende organismen.
Organismen met gemeenschappelijke kenmerken worden ondergebracht in een taxon
(systematische eenheid).
1
, Fylogenetisch classificatiesysteem
Hierin tracht men de natuurlijke verwantschappen tussen organismen weer te geven.
Steunt op volgende criteria:
- Homologe structuren: structuren die via divergente evolutie van een gemeenschappelijke
voorganger afstammen (vb: voorarm mens en vleugel vleermuis zelfde bouwpatroon)
- Primitieve & afgeleide kenmerken: organismen die veel punten van overeenstemming
vertonen hebben meer kans om nauw verwant te zijn (vb: aanwezigheid middenoorbeentjes
bij zoogdieren)
Primitieve kenmerken Afgeleide kenmerken
Kenmerken die lang geleden verschenen en Meer recent tot stand gekomen
nu nog waarneembaar zijn
- Anatomische & fysiologische kenmerken (vb: reptielen hebben huid bedekt met schubben)
- Sequenties van macromoleculen: organismen met DNA dat weinig verschilt moeten nauw
met elkaar verwant zijn.
CLASSIFICATIE IN RIJKEN
Pro- en eukaryoten
Prokaryoten Eukaryoten
Bacteriën: voor de kern Complexer: echte gekernde cellen
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller innedekort75. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.02. You're not tied to anything after your purchase.