Summary
samenvatting theoretische orthopedagogiek
- Course
- Institution
Alles van TO inclusief H5 (kopstukken) Volledig boek naast gelegd + alle lessen
[Show more]
Seller
Follow
PraktijkgerichteOrthopedagogieHoGent
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1: Agogisch handelen, agogie & agogiekInleiding
“Slangen die niet van huid kunnen verwisselen, gaan ten gronde. Evenzo de geesten die men verhindert van mening
te veranderen: zij houden op geest te zijn.” ~ Nietzsche
→ wijst op het belang van de mogelijkheid om te veranderen
Begrippen agogie en agogiek
Ped – agogie (k)
Pais = kind agogos, agein= begeleider, gids, opleiden, regeren besturen
Agogie
Klemtoon op het doen, het handelen, al orthopedagogisch handelen vertrekt uit agogisch handelen.
Het vat het alledaagse en tegelijk het uitzonderlijke samen. De agoog geeft steeds opnieuw vorm aan het alledaagse,
juist vr die mensen vr wie het alledaagse n zo gwn is. (metafoor tuinman)
‘de intentionele, niet-wederkerige beïnvloeding door één of meerdere personen gericht op een wenselijke geachte
wijziging, door de cliënt ervaren als welzijnsbevordering’ ~ Ten Have
De intentionele, niet-wederkerige beïnvloeding door één of meerdere personen gericht op een wenselijk geachte
wijziging, door de cliënt ervaren als welzijnsbevordering.
AgogieK
Def: agogiek is de wetenschap met betrekking vh begeleiden (of beter nog ondersteunen) van mensen.
= verzamelnaam voor de leer van het leiden, begeleiden van mensen ongeacht hun leeftijd, op een beroepsmatige
manier. De in de sociale hulpverlening gebruikte methoden behoren tot de leer van de agogiek ~ Koffeman
= de leer die aanwijzingen en richtlijnen geeft voor de manier waarop individuele personen, groepen organisaties en
samenlevingsverbanden kunnen worden begeleid in veranderingsprocessen. Het gaat er daarbij om, dat die
begeleiding plaatsvindt vanuit de situatie waarin de betrokkenen zich bevinden en dat zijn mogelijkheden krijgen
aangereikt om zoveel mogelijk zelf te handelen teneinde tot de gewenste verandering te komen. ~ Winkelaar
Bestudeert veranderingsprocessen en de beïnvloeding ervan op een wetenschappelijke manier
De aogogiek is de leer vh doen veranderen van mensen
Theory of changing
Hoofdbegrip van begeleiden van mensen = veranderen.
Meestal gebeurt veranderen spontaan, onbewust en niet doelgericht
We spreken niet van iemand die anders wordt maar iemand anders maken, anders doen.
Hierdoor focus op het ‘helpen veranderen’ , dus Theory of changing en niet theory of change (bv ontwpsych)
Drie sleutelbegrippen van het agogisch handelen volgens Winkelaar
1. Veranderen (of beïnvloeden)
Doel agogie= het handelen van mensen veranderen
1
,Een ‘ideaalbeeld’, ‘totale vorming’ bestaat niet
Iedereen moet blijven ‘veranderen’. We spreken over ‘permanente educatie’, ‘altijd durend leren’, ‘eeuwig durende
opvoeding’
Meestal spontane verandering, als het niet spontaan is spreken we over agogisch handelen of agogie.
2. Handelen (= het aanzetten tot verantwoordelijk handelen op psycho-sociaal vlak)
Handelen ≠ gedrag
Gedrag
• Zichtbaar en observeerbaar
• Objectief observeren
• Soms instinctief of impulsief
Handelen
• Bewust, wat mensen beogen
• Onzichtbaar: wat gaat er achter gedrag schuil? Wat beweegt mensen? (willen, voelen, weten) ‘een
denkmoment’
• Observeren en communiceren
3. Emancipatie
Zelfbeschikking en autonomie van de cliënt vergroten → handelingsmogelijkheden vergroten
→ agogisch handelen=
(wat) een vrijwillige, gewenste verandering in het handelen op psycho-sociaal vlak (wie) van (jong)volwassenen als
individu, in groep, in een organisatie of als lid van een groter samenlevingsverband (hoe) op een systematische,
bewuste, doelgerichte en professionele manier en door een herkenbaar agoog (waarom) met emancipatie als doel
Richtgevende kenmerken van het agogisch handelen
Kunnen motiveren of een casus agogisch handelen is of niet!
• Psychosociale verandering: alles wat je bezig houdt, wat je denkt, voelt en wilt.
• Doelgericht
• Systematisch
• Bewust
• Gewenst door betrokkenen
• Niet even wederzijds
o Asymmetrische relatie
o Symmetrische relatie
• Beroepsmatig
• Waardegebonden
o Descriptieve of beschrijvende wetenschap: beschrijven situaties zonder oordeel
o Prescriptive of voorschrijvende wetenschap: beschrijven ideale situatie en zijn waardegebonden
(agogiek)
Professionalisering van het agogisch handelen
De industrialisering zet 2 maatschappelijke veranderingen in gang:
1. Snelle evolutie wetenschap en techniek
Volwassenen moesten hun handelen bijstellen, aanleren en veranderen.
2
, 2. Stijgende individualisering
Een volwassene moet zelf kiezen wat die zijn
hele leven lang gaat doen.
Ontstaan welzijnswerk, steunde op vrijwilligerswerk =
caritatief werk
Aanvankelijk vrijwilligerswerk
Later ‘agogisch werkveld’ met agogische beroep met
eigen beroepsopleidingen, beroepsorganisaties en
beroepscodes
• Hulpverlening = welzijnswerk
• Vormingswerk = jeugdwerk, sociaal cultureel vormingswerk
Vertrekpunt van het agogisch handelen
Exagogiek of curatief agogisch werk
• Beginsituatie is problematisch → verbeteren
• Opvangen van psychosociale nood, hulpverlening
Bv ‘buddy’ helpt aidspatiënt bij het aanvaarden van zijn ziekte
Anagogiek of positief agogisch werk
• Beginsituatie is normaal → verdere ontwikkelingen, veranderen
• Vorming
Bv training voor ‘buddies’
Katagogiek of preventief agogisch werk
• Beginsituatie is normaal → behouden
• Preventie
Bv aidspreventieprogramma ‘vrij veilig’
Niveaus van veranderingsprocessen
Micro
• Klein
• 1 persoon of kleine groep bv gezin
• Helpen bij problemen van sociale, psychologische of lichamelijke aard
Meso
• Midden
• Groep (= verzameling van mensen die elkaar kennen), organisatie (= anoniemer en groter dan groepen)
• Met en voor de cliënt
Macro
• Groot
• (delen van) de samenleving
• Hulpverleners nemen een signaalfunctie op
3
, Hoofdstuk 2: opvoeden, pedagogie(k) en orthopedagogie(k)
Etymologische verklaring
Grieks orthos = recht of juist
Orthopedagogie betreft het handelen (agein) ten aanzien van het kind (pais) waarbij het voorzetsel ortho de nadruk
legt op de wijze waarop dit handelen dient te gebeuren: de opvoeding moet recht maken
Def: Orthopedagogiek is de wet vh methodisch handelen in die situaties waar het gwne opvoeden te kort schiet met
de bedoeling om de problematische situaties te verbeteren.
= de wetenschap van het methodisch, planmatig en zinvol handelen, in die situaties waar het gewone opvoeden
tekort schiet. Deze situaties worden ook wel eens omschreven als de problematische opvoedingssituaties (POS).
Tweede def: De studie van methodische, integratieve, ethische en betekenisvolle sociale interacties en
ondersteuning in opvoedkundige situaties die als problematisch worden ervaren worden, met als doel de
leefsituaties, de kwaliteit van leven en de participatie in de maatschappij van alle betrokkenen te verbeteren, en dit
door wetenschappelijk onderbouwde kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethoden
Orthopedagogie = het handelen, het doen of de praktijk
Orthopedagogiek = de theorie of de wet benadering
De leer is geleidelijk tot stand gekomen op basis v praktische, theoretische en empirische inzichten.
Het vormt het werkterrein v een min of meer georganiseerde verzameling v wetenschappers die zich op ene deel vd
werkelijkheid richten, hun onw v aandacht w object genoemd.
Methodisch handelen
• Doelgericht
• Bewust
• Systematisch
• Procesmatig
Evidence-based werken
Modern of klassieke ortho
Klassiek: afwijkende kinderen, beperkt kind vs Modern: stagnerende opvoeding, de wetenschap van
opvoedingssituaties die als problematisch ervaren w…
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller PraktijkgerichteOrthopedagogieHoGent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.93. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now