Celmembraan:
Vormt de celwand. Het celmembraan is semi-permeabel (halftoelaatbaar). Celmembraan neemt
voedingsstoffen en zuurstof op en laat geeft afvalstoffen af.
Plantaardige cel bestaat uit cellulose
Menselijke cel bestaat uit eiwitten en lipiden.
Cellichaam:
Cellichaam bestaat uit cytoplasma.
Cytoplasma bestaat uit: 70% water. In dat water zitten opgeloste voedingstoffen en zuurstof.
Cytoplasma is belangrijk voor celstofwisseling en de energievoorziening in het lichaam.
Vloeibare cytoplasma: solvorm > geleiachtige vorm: gelvorm.
In cytoplasma zit het centraallichaam, dit speelt een rol bij celdeling.
Celkern:
Celkern bestaat uit kernplasma.
Samenstelling van kernplasma is hetzelfde als die van cytoplasma.
Celkern regelt alle levensprocessen in de cel.
De wand van de celkern noemen we kernmembraan. Binnen het kernmembraan zit het kernplasma
(nucleoplasma)
Cytoplasma + kernplasma = protoplasma = vloeibare bestandsdeel van cel.
In de celkern zit chromatine, opgebouwd uit chromatinekorrels (eiwitkorrels). Wanneer celkern zich
gaat delen> chromatinekorrels worden draden (=chromosomen).
Chromosomen bestaan uit DNA (Desoxyribo Nucleïne Acid). In sommige delen zit erfelijke informatie
(genen). Dit zijn erfelijke eigenschappen van ouders naar kind.
Functies/levensverrichtingen van de cel
Animale levensverrichtingen:
Levensverrichtingen die het lichaam is staat stellen te reageren op plotselinge veranderingen van de
omgeving:
- Prikkelbaarheid en prikkelverwerking
Prikkelbaarheid= vermogen van cel te reageren op mechanische en chemische prikkels:
warmte, kou, druk en licht.
- Beweging
Lichaam en lichaamsonderdelen veranderen van vorm en plaats
Vegetatieve levensverrichtingen:
- Groei
Door grootte en aantal cellen groei je. Door celdeling meer cellen. Levensduur en groei van
cel hangt af van soort cel.
, - Stofwisseling
Is het opnemen van voedingsstoffen en zuurtsof en afgifte van afvalstoffen. Zuurstof helpt bij
verbranding voedingsstoffen, hierbij komt warmte, energie en afvalstoffen vrij.
- Voortplanting
Uit samensmelting van zaadcel en eicel ontstaat nieuw persoon. (=onwillekeurige
levensverrichting)
Celdeling
Levensduur van een huidcel: 28 dagen
Levensduur van een rodebloedcel: 120 dagen
Meeste cellen vernieuwen door celdeling.
Aantal cellen delen zich niet zelfstandig ( rode bloedcellen> vormen zich in beenmerg) ( zenuwcellen>
zijn er vanaf de geboorte al genoeg).
Twee vormen van celdeling:
- Directe celdeling
- Indirecte celdeling
Directe celdeling:
Celkern en cellichaam delen zich gelijktijdig. ( eencellige organismen :bacteriën)
Indirecte celdeling:
Kern deel zich als eerste door verdubbeling of reductie (vermindering) van chromosomen. Daarna
volgt celdeling van het cellichaam.
Twee vormen van indirecte celdeling.
1. Mitose
Komt voor in lichaamscellen zoals: spiercellen, huidcellen en (witte) bloedcellen. Er ontstaat
een exacte kopie van oorspronkelijke cel. Verdubbeling van chromosomen.
2. Meiose / reductiedeling
Vindt plaats bij vorming van geslachtscellen (eicel bij vrouw, zaadcel bij man). Verminderen
van chromosomen.
Tijdens rijping in eierstokken vrouw en teelbal van man halveert het aantal chromosomen
van 26 naar 23.
Bevruchting:
Vindt plaats in eileiders van een vrouw. Mannelijke zaadcel (23 chromosomen) en vrouwelijke cel
(chromosomen) smelten samen > ontstaat een bevruchte eicel met 46 chromosomen.
46 chromosomen vormen 23 paren. 22 paren vormen de erfelijke functies uit eigenschappen van
ouders. Het 23ste paar bepaalt het geslacht.
Vrouw: X X chromosomen
Man: X Y chromosomen
Ontwikkeling van bevruchte eicel:
Na bevruchting> eicel deelt zich. Er ontstaat een tros cellen, lijkt op moerbei (moerbeistadium).
Daarna vormen zich 3 kiembladen, waaruit weefsels en organen ontstaan.
1. Enoderm (binnenste kiemblad) bloedvaten en luchtwegen
2. Mesoderm (middelste ‘’) bindweefsel en skelet
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller simonewillaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.