Summary
Samenvatting Endocrinologie
- Course
- Institution
Goede samenvatting van hormoonhuishouding. Hierin staat alles wat je moet weten
[Show more]
1 review
By: lauravdberg • 6 year ago
Seller
Follow
jonnerenkens
Reviews received
Content preview
Endocrinologie1. Inleiding hormonaal systeem
1.1. Hormonale interactie op cel-, weefsel- en orgaanniveau
De taakverdeling, communicatie en coördinatie tussen cellen, weefsels en organen in het menselijk
lichaam gebeurt d.m.v.:
Het zenuwstelsel (neuraal)
Het immuunsysteem
Het hormoonstelsel (humoraal)
Neurale en humorale communicatie is sterk met elkaar geïntegreerd. Het samenspel tussen beiden
wordt ook wel het neuro-endocriene systeem genoemd.
Hormonen worden gemaakt in endocriene klieren (hormoonklieren) en worden vervolgens afgegeven
aan de bloedbaan, om verderop in het lichaam zijn functie uit te oefenen. Hormoonklieren zijn
opgebouwd uit epitheliale cellen met hiertussen een capillairnetwerk. Er bestaan drie soorten
hormonen:
Steroidhormonen: hormonen die zijn opgebouwd uit cholesterol. Voorbeelden zijn cortisol
en testosteron. Voor onder andere de productie van cortisol en aldosteron is het daarom
belangrijk om voldoende cholesterol aan te maken en binnen te krijgen.
Peptidehormonen: hormonen die zijn opgebouwd uit aminozuren. Voorbeelden zijn FSH, LH,
GH en glucagon, dat geproduceerd wordt in de alfacellen in de pancreas, en insuline, dat
wordt geproduceerd in de bètacellen in de eilandjes van Langerhans in de pancreas.
Aminozuurafgeleide hormonen: een voorbeeld is (nor)adrenaline en thyroxine, het
schildklierhormoon dat is afgeleid van tyrosine.
De werking van een hormoon komt als volgt op gang. Een hormoon bindt aan een receptoreiwit,
waardoor er onder invloed van ATP een second messenger wordt geactiveerd. Deze second
messenger zorgt voor het aflezen van DNA en de synthese van eiwitten (genexpressie).
Soorten secretie:
Endocrien: het product van de hormoonklier wordt in de bloedbaan uitgescheiden.
Paracrien: het product van de hormoonklier wordt naar de buurcellen afgescheiden.
Autocrien: het product van de hormoonklier wordt naar zichzelf afgescheiden.
1.2. Endocriene systemen
Grote endocriene klieren in het lichamen:
Hypofyse
Schildklier
Bijschildklieren
Bijnier
Organen met endocriene klieren:
Testes
Ovaria
Pancreas
Tevens zijn de darm en de huid voorbeelden van weefsels die hormonen kunnen produceren.
2. Hypothalamus en hypofyse
De hypothalamus en de hypofyse zorgen beide voor de aansturing van vele endocriene systemen en
zijn dan ook sterk met elkaar verbonden door middel van axonen en bloedvaten. De alvleesklier en de
bijschildklieren behoren tot de weinige die niet door de hypofyse worden aangestuurd.
1
, 2.1. Ligging en functie van de hypothalamus
Centraal in de hersenen gelegen ligt het diencephalon, deze bestaat uit:
De epithalamus
De dorsale thalamus
De hypothalamus
De functies van de hypothalamus zijn:
Aanmaak van oxytocine en ADH
Aansturing van de hypofyse
Controle van de lichaamstemperatuur
Controle van de verzadiging (eetlust)
Bij beschadiging van de hypothalamus (iatrogene beschadiging; na een medische ingreep) treden
mogelijk de volgende symptomen op:
1. Overmatig plassen en veel dorst: ADH, geproduceerd in de hypothalamus, zorgt ervoor dat de
nier een concentrerend vermogen heeft (antidiuretisch). Bij uitval van ADH gaat men dus
overmatig plassen (polyurie) en t.g.v. vochtverlies krijgt men veel dorst (polydipsie).
2. Onverzadigbare honger en gewichtstoename
3. Onderkoeling in de winter of oververhitting in een tropische zomer: de hypothalamus zorgt
ervoor dat het lichaam adequaat kan reageren op de buitentemperatuur. Bij een
hypothalamusbeschadiging is deze respons onvoldoende en kan er dus hypo- of
hyperthermie optreden.
2.2. De ligging, anatomie en fysiologie van de hypofyse
De hypofyse ligt in de schedelbasis (sella turcica, ook wel het Turks zadel genoemd) en is verbonden
aan de hersenen (aan de hypothalamus) door een soort steeltje. De hypofyse is zeer klein, de grootte
van een boon en weegt ongeveer 0,5 gram. Vanuit de neus kan de hypofyse, bijvoorbeeld bij een
operatie, worden bereikt. Boven de hypofyse ligt het chiasma opticum, dit is het oogzenuwcomplex.
Een hypofysetumor kan druk uitoefenen op het chiasma en daarom leiden tot gezichtsveldverlies.
De hypofyse bestaat uit twee delen:
1. Hypofysevoorkwab: ook wel de adenohypofyse genoemd. De voorkwab bestaat uit:
a. De pars tuberalis
b. De pars intermedia
c. De pars distalis
2. Hypofyseachterkwab: ook wel de neurohypofyse genoemd. De achterkwab bestaat uit:
a. De hypofysesteel
b. De pars nervosa
Deze twee onderdelen hebben al in de embryonale fase een afzonderlijke ontstaanswijze:
1. Het monddak met mondepitheel komt omhoog, vormt het zakje van Rathke en vormt bij
verbinding met de hersenen de hypofysevoorkwab. De hypofysevoorkwab komt dus uit het
ectoderm.
2. Een stuk hersenen komt omlaag vanuit het diencephalon en vormt bij verbinding met het
monddak de hypofyseachterkwab en zorgt ervoor dat deze aan de hersenen vastzit aan het
hypofysesteeltje (pars tuberalis). De hypofyseachterkwab ontstaat dus uit het centraal
zenuwstelsel (neuraal weefsel).
De celtypen die voorkomen in de hypofyse zijn te onderscheiden op basis van
kleuringseigenschappen:
Chromofoob: moeilijk kleurbaar, 50% van de epitheelcellen.
Chromofiel: gemakkelijk kleurbaar.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jonnerenkens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75619 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now