Summary
Samenvatting: inleiding tot de psychodiagnostiek
- Course
- Institution
Samenvatting inleiding tot de psychodiagnostiek: overzicht van de slides en werkboek + voorbeeldexamenvragen
[Show more]
Seller
Follow
kaatserneels
Content preview
Samenvatting psychodiagnostiek - Kaat SerneelsHOOFDSTUK 1 – HISTORISCHE ONTWIKKELING VAN HET TESTEN
Data zijn niet te kennen, behalve degene aangeduid. Je moet ze kunnen plaatsen binnen elke periode.
1.1. Inleiding
Er kunnen 3 belangrijke gebeurtenissen onderscheiden worden binnen de testontwikkeling:
1. Verschijnen van de Binet-Simon test in 1905
2. Eerste Wereldoorlog in 1914
3. Tweede Wereldoorlog in 1940
Dit resulteert in 6 afgebakende periodes:
0. Periode 0: vroege voorlopers
1. Periode 1: aanloop (18e eeuw – 1905)
2. Periode 2: eerste ontwikkelingen (1905 -1914)
3. Periode 3: stroomversnelling (1914 – 1940)
4. Periode 4: consolidatie (1940 – 1965)
5. Periode 5: recente geschiedenis (1965 – 2000)
1.2. Periode 0: vroege voorlopers
Chinese Oudheid: - Selectie qua prestaties in verschillende domeinen en later ook schriftelijke
selectiesysteem examens
? – 20e eeuw - Werd gebruikt voor kandidaat-ambtenaren die voor de Chinese keizer
wouden gaan werken
- High stakes selectie: slechts een klein percentage ging verder naar een
volgend niveau en enkel de beste kandidaten werden uiteindelijk verkozen
- Aandacht voor fraudebestrijding: schriftelijke examens werden afgenomen
in kotje, zodat ze niet konden worden herkend en de examens werden
overgeschreven om te anonimiseren
Oude Grieken - Hippocrates: typologie van lichaamsvochten
- Aristoteles: persoonlijkheid bepalen obv objectieve uiterlijke kenmerken; de
ziel en het lichaam ‘sympathiseren’ met elkaar
Giambattista - Zoölogische methode
della Porta - Gebaseerd op dierfysionomie van de Grieken
1535 – 1615 - Kenmerken worden afgeleid obv gelijkenis met bepaalde dieren
Johann Kaspar - Fysiognomiek of gelaatskunde = persoonlijkheid afleiden obv silhouetten
Lavater van het gelaat
1741 – 1801 - Heeft deze discipline heel populair gemaakt
Franz Joseph - Frenologie = persoonlijkheid afleiden obv knobbels op de schedel
Gall - Eigenschappen die meer aanwezig zijn, moet je kunnen voelen op de schedel
1758 – 1828 en worden geuit in je persoonlijkheid
Césare Lombroso Criminele fysiognomie = criminele eigenschappen afleiden obv typische
1835 – 1909 gezichtskenmerken van veroordeelden.
Chiromantie = handlijnkunde
Carl Huter - Psychofysiognomie obv kiembladentheorie: je persoonlijkheid wordt
1861 – 1912 bepaald door de manier waarop de kiembladen ontwikkelen
- Deels gebaseerd op wetenschappelijke evidentie
1
,Samenvatting psychodiagnostiek - Kaat Serneels
1.3. Periode 1: aanloop 18e eeuw – 1905
STIMULANSEN VANUIT DE PSYCHIATRIE
Philippe Pinel - “Krankzinnigen zijn niet misdadig maar ziek”
1745 – 1826 - Ontstaan van interesse voor geestelijke abnormaliteit en zwakzinnigheid
Jean-Etienne - Onderscheid tussen zwakzinnigheid en krankzinnigheid
Esquirol - Zwakzinnigheid = lagere intelligentie, zijn mentaal meer beperkt
1772 – 1840 - Krankzinnigheid = mensen met een mentale aandoening
Edouard Séguin - Training van zwakzinnige kinderen
1812 – 1880 - Focus op motorische en sensorische functies
- Performantietest: séguin form board (blokvormen in de juiste plek leggen)
Charcot - Grondlegger van de neurologie
1825 – 1893 - Leidde een van de belangrijkste centra voor psychiatrie en neurologie in
Europa: Hôpital la Salpétrière in Parijs
Kraepelin 1885 Pogingen tot diagnose van krankzinningheid (vs zwakzinnigheid) cf. Esquirol
Ebbinghaus - Psychische vermoeidheid meten adhv test waar onvolledige zinnen moesten
1897 worden aangevuld
- Eigenlijk om cognitieve vaardigheden in kaart te brengen
STIMULANSEN VANUIT DE GENETICA
Francis Galton - Deed veel tests naar de meting van ‘mentale snelheid’ (wat wij nu
1822 – 1911 ‘intelligentie’ noemen), obv fysiologische testen
- Antropometrisch laboratorium: vaststellen van lichamelijke afmetingen en
verhoudingen
- Men wou uitspraken doen over iets psychologisch, maar dat werd nog niet op
een psychologische manier gemeten, maar vooral obv lichamelijke
eigenschappen
STIMULANSEN VANUIT DE EXPERIMENTELE PSYCHOLOGIE
Wilhelm Wundt - 1879: Eerste psychologisch labo in Leipzig: onderzoek naar functies van de
1832 – 1920 mens
- Start systematisch experimenteel onderzoek op grote schaal
- Geen aandacht voor individuele verschillen: afwijkingen en verschillen worden
gezien als meetfouten
James - Ontwikkelde mental tests, geïnspireerd door lichamelijke proeven van Galton
McKeen Cattell Bv. Sterkte handgreep, snelheid handbeweging, onderscheiden van gewichten,
1860 – 1944 oordeel over verstreken tijd, hoeveelheid druk om pijn te voelen …
- Had itt tot Wundt wel aandacht voor individuele verschillen
- Stichtte in VS ‘laboratorium voor experimentele psychologie en
testpsychologie’
Remmende - Nauwkeurige verwerking van uitkomsten Bv. Verschillen toeschrijven aan
invloed meetfout ipv aan individuele verschillen
- Focus op primaire sensorische functies en niet op hogere intellectuele
processen
- Nieuwe testvormen nodig die in nieuwe contexten konden worden gebruikt
2
,Samenvatting psychodiagnostiek - Kaat Serneels
1.4. Intelligentie
Het onderwijs is bakermat van de eerste intelligentietesten. Aan het einde van de 19e eeuw was er
een behoefte aan beter opgeleid personeel tgv de industrialisering en rationalisering van bedrijven.
→ Meer doorstroming van lager naar vervolgonderwijs. Bij de keuze van vervolgopleiding werden
persoonlijke capaciteiten belangrijker dan afkomst
→ Behoefte aan instrumenten om geestelijke capaciteiten te meten
PERIODE 1: AANLOOP 18e eeuw – 1905
Henri en Binet - Studie van individuen als alternatief voor algemene psychologie die zich
1896 richtte op algemene wetmatigheden
- Kritiek op mental tests: ontwikkeling van criteria die volgens hen beter
waren voor het meten van intelligentie:
- Zo veel mogelijk denkvermogens moeten gaan aanspreken. Focus op
cognitieve ipv fysiologische vaardigheden, op hogere orde functies
- Test mag niet te lang duren, want als je moe wordt, kan je geen
betrouwbare meting afnemen
- Test moet voldoende gevarieerd zijn, zodat mensen zich goed
inzetten en gemotiveerd zijn
- Kritiek op bestaande laboratoria: een goeie mentale test moest
aansluiten bij iemands leefwereld, wat relevant is voor individu
Hoeft niet altijd uit te gaan van ingewikkelde apparatuur en installaties, is
eigenlijk niet echt nodig
PERIODE 2: EERSTE ONTWIKKELINGEN 1905-1914
Binet-Simon 1905 - 1904: opdracht van Frans ministerie van onderwijs om onderscheid te
kunnen maken tussen zwakbegaafde en luie kinderen
- 30 proefjes met opgaven uit het dagelijks leven
- Eerste pogingen van standaardisatie:
→ Een norm bepalen bij ‘normale’ kinderen (wat is moeilijk, wat is
makkelijk)
→ Principe van leeftijdsdifferentiatie: proefjes gerangschikt op
moeilijkheidsgraad en op bepaalde leeftijd moet je over bepaalde
vaardigheden beschikken
- Nog geen objectieve scoring, maar wel vernieuwde benadering: accent op
complexe mentale processen, toetsing aan empirie, totaalscore als maat voor
algemene intelligentie
Binet-Simon 1908 - Gedeeltelijk andere items
- Items gegroepeerd in leeftijdsschalen (3 tot 12 jaar)
- Mentaal niveau = leeftijd van het normale kind waarmee de prestaties van
het onderzochte kind in overeenstemming zijn
→ Basisjaar + 1 jaar per vijf correct opgeloste items uit een hogere reeks
Binet-Simon 1911 - Een gelijk aantal proeven per leeftijdsschaal
- Proeven voor jongere leeftijdsgroepen (3 maand, 9 maand, 1 jaar, 2 jaar)
- Andere berekening voor mentaal niveau: Basisjaar + 1/5 jaar voor elke
succesvol beëindigde proef uit een hogere categorie (decimaal getal)
Goddard - Vertaalde de Binet-Simon tests voor gebruik in de US
1908 - Startte een eugenetische beweging en gebruikte het als selectiemiddel
(verplichte sterilisatie en toestemming tot immigratie)
3
, Samenvatting psychodiagnostiek - Kaat Serneels
PERIODE 3: STROOMVERSNELLING 1914 – 1940
Stanford-Binet - Aanpassing van de Binet-Simon test door de Stanford University
1916 - Gedeeltelijk andere items
- Uitbreiding tot leeftijd van 16 jaar
→ Vanaf 16j is intelligentie volledig ontwikkeld en de test is dus ook bruikbaar
voor oudere kinderen en volwassenen
- Veel grotere proefgroep dan Binet (wel enkel Californische blanken)
- Intelligentiequotiënt van Stern of traditioneel IQ = verhouding van mentale
leeftijd (ML) met chronologische leeftijd (CL) → IQ = (ML/CL).100
- Maximale CL gefixeerd op 16j en hoogste ML is 19,5 jaar
Lewis Terman - Hoogleraar aan Stanford University
1877 – 1956 - Geëngageerd in eugenetische beweging
- Gebruikte Binet-Simon test om aangeboren intelligentie te meten
Army Alpha Test - Eerste collectieve intelligentietest
1917 – 1921 - Opvolgen van mondelinge instructies, rekenkundig redeneren, praktisch
oordelen, synoniem antoniemparen, door elkaar gegooide zinnen,
cijferreeksen aanvullen, analogieën, informatie (algemene kennis)
Army Bèta Test - Niet-verbale variant
- Visueel-perceptuele en motorische tests
Stanford-Binet - Uitbreiding leeftijdsbereik: 2j tot 22j 10m
1937 - Verdere uitbreiding van aantal proeven, representatievere onderzoeksgroep
(uit verschillende staten, maar nog steeds blank), invoering van
parallelvormen, meer psychometrische zorg
David Wechsler - Had kritiek op Stanford-Binet testen:
1896 – 1981 - Intelligentie is te gedifferentieerd om in 1 score te kunnen vatten
→ Onderscheid tussen verbale en performantietaken
- Aard van proeven verschilt naargelang de leeftijd
→ Inhoudsschalen: dezelfde aard van de test, ongeacht de leeftijd,
maar wel met verschillende moeilijkheidsgraad
- Proeven zijn hoofdzakelijk verbaal
- Mentale leeftijd niet geschikt voor gebruik bij volwassenen
→ Deviatie-IQ: obv normale verdeling, met een gemiddelde (100) en
standaarddeviatie (15)
- Recente testen: WISC-V, WAIS-IV, WPPSI-III (Preschool en Primary Scale),
WNV (Non-Verbaal)
PERIODE 4: CONSOLIDATIE 1940 – 1965
Stanford-Binet - Geen parallelvormen meer
1960 - Invoering van deviatie-IQ → 2 oplossingen:
1. ML stijgt niet zoals CL
2. Standaarddeviatie verschilt naargelang leeftijdsgroep
- 1972: nieuwe normgroep: niet uitsluitend blanken
Stanford-Binet - Inhoudsschalen in plaats van leeftijdsschalen
1986 - 15 schalen, in te delen in vier groepen: verbaal, abstract/visueel,
kwantitatief, onmiddellijk geheugen
- Nooit in het Nederlands verschenen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kaatserneels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.54. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now