1.1 De context
De contextuele benadering binnen de hulpverlening beziet een mens nooit solitair, als een
opzichzelfstaand individu. Het begrip context verwijst naar het netwerk van betekenisvolle relaties
die ieder mens om zich heen heeft.
1) Directe familierelaties (gezin), ook wel gegeven relaties
2) Intergenerationele familieverbanden
Nadrukkelijk oog voor de verbondenheid in 4 generaties: grootouders, ouders, kinderen en
kleinkinderen.
Verworven relaties: relaties die iemand in de loop van zijn leven opdoet, die je verwerft bv. collega’s,
buren, klasgenoten, partner. Deze relaties kunnen wel verbroken worden.
Het begrip context verwijst naar het hele netwerk van gegeven en betekenisvolle verworven relaties.
1.2 Overdracht binnen families
In het contextuele denken wordt ervan uitgegaan dat een groot deel van de pijn en de vreugde in het
persoonlijke leven en in de levensgeschiedenis van een persoon wordt bepaald door
(intergenerationele ) context waarbinnen hij geboren is. Problemen zouden te maken hebben met
relatiepatronen in het gezin van herkomst. Er worden 4 aspecten onderscheiden: erfelijke aanleg,
sociale omgeving, gebruiken en gewoonten, normen en waarden.
1.2.1 Erfelijke aanleg
Eigenschappen die door genetische aanleg zijn bepaald (nature)
1.2.2 Sociale omgevingsfactoren
Eigenschappen waarbij opvoeding en leefomstandigheden (nurture) een belangrijke rol spelen.
Karaktereigenschappen en talenten zijn niet alleen genetisch bepaald, maar worden ook in sociale
omgang gevormd.
1.2.3 Gewoonten en gebruiken
Worden binnen de persoonlijke omgang tussen ouders en kinderen overgedragen. Veel van deze
gewoonten worden door alle betrokkenen als waardevol beleefd, sommige echter als knellend.
1.2.4 Normen en waarden
Veel gewoonten en gebruiken vinden hun oorsprong in opvattingen over wat hoort en niet hoort. De
familie is niet alleen gewend om het op deze manier te doen, maar vindt ook dat het zo hoort.
Dragen dit impliciet/expliciet over op hun (klein)kinderen. Wordt door dit gezin volledig als
vanzelfsprekend ervaren.
Verschillen in opvattingen in partnerrelaties/familierelaties kunnen leiden tot onbegrip of wrijving.
, H2 Relationele ethiek
Fundamenteel in de benadering van Nagy is dat hij ervan uitgaat dat de basis van menselijke relaties
wordt gevormd doordat mensen aan elkaar geven en van elkaar ontvangen. Dit leer je binnen de
context waarin je opgroeit. Nagy gaat ervan uit dat het rechtvaardig is dat je in relaties mag geven en
ontvangen. In de contextuele hulpverlening wordt deze dynamische balans van geven en ontvangen
ook wel de dimensie van de relationele ethiek genoemd.
2.1 Geven en ontvangen
Geven en ontvangen leer je in het gezin waarin je opgroeit. Gaandeweg je opgroeit geef je steeds
meer. Als je mag geven wat bij jou past, groei je in zelfvertrouwen en eigenwaarde. Door te geven
wat bij de ontwikkeling en leeftijd past, groeit iemand uit tot een evenwichtige volwassene die in
staat is betrouwbare en veilige relaties aan te gaan met anderen.
Het patroon voor de balans tussen geven en ontvangen ontwikkelt zich in het gezin waarin iemand
opgroeit, in de gegeven relaties. Maar vervolgens werkt ze door in de verworven relaties die een
mens in zijn leven aangaat.
Bij problemen: bekijken hoe deze problematiek geworteld en verbonden is met diens
intergenerationele context.
2.2 De vier dimensies van d relationele werkelijkheid
4 dimensies die invloed hebben op de relaties tussen mensen.
2.2.1 Eerste dimensie: de feiten
Zicht hebben op de feiten die iemands leven kleuren. Feiten zijn objectieve gegevens die echt waar
zijn en gebeurtenissen die in de werkelijkheid hebben plaatsgevonden. Feiten uit iemands leven zelf
maar ook uit die van voorgaande generaties.
Onrecht (feiten): zijn gebeurtenissen of omstandigheden die een beschadigend effect op het leven
van een mens hebben.
1) Verdelend onrecht (ook wel toedelend onrecht): dit is onrecht waaraan niemand direct schuld
heeft of verantwoordelijk voor is. Het overkomt een mens en het heeft consequenties voor
zijn leven en voor de volgende generatie bv. oorlog.
2) Vergeldend onrecht: hieronder valt het onrecht en het leed dat mensen elkaar bewust of
onbewust aandoen (iemand is verantwoordelijk) bv. misbruik.
2.2.2 Tweede dimensie: psychologie
Zuiver subjectief. Inzicht te krijgen in de wijze waarop de feiten het leven van een persoon hebben
beïnvloed en de gevolgen daarvan voor de persoonlijkheidsontwikkeling. Ook karakter en
persoonlijkheid, verlangens, behoeften en overlevingsmechanismen horen in deze dimensie thuis.
2.2.3 Derde dimensie: interacties
Hierin staan de interactie- en communicatiepatronen van iemand centraal. Het gaat om het
onderkennen van patronen van waarneembaar gedrag. Er wordt op elkaars gedrag gereageerd.
2.2.4 Vierde dimensie: relationele ethiek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maudlinders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.39. You're not tied to anything after your purchase.