1 Inleiding tot het recht: algemene inleiding
Objectief VS subjectief recht
O: regels die gelderen voor iedereen
Bv. Eigendomsrecht: iedereen mag doen met zjn eigendom wat hij wil behoudens
beperkingen door wetten of rechten van derden
S: individu dat eigenaar is dat recht heeft om te doen met zijn eigendom wat hij wil niet
ongelimeteerd (rechtsmisbruik) bv je doet wat je wil in je te tuin maar hou rekening met...
= toegepast objectief recht
= bevoegdheid die een rechtssubject in een objectieve rechtsregel kan terugvinden.
ik heb het recht om…
objectief recht: wat is dat?
4 voorwaarden, ze moeten allemaal vervuld zijn, anders geen O recht:
1) Geheel van algemeen geldende normatieve regels
2) Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat
3) Naleving is afdwingbaar
4) Beoogt ordening van maatschappelijk leven
1) Geheel van algemeen geldende normatieve regels
Gedragregels vs organieke regels:
- Gedragregels (merendeel)
o Verbodsregels: je mag/kan niet (oud BW)
o Gebodsregels: je moet (oud BW)
o Toelatingsregels: je mag (BW)
= SUBJECTIEF recht: je mag dioen wat je wil op je eigendom
- Organieke regels
= regels die iets organiseren (GW)
Dwingend recht VS aanvullend recht:
- Dwingend recht
Naleveling door iedereen, geen keuze, WET = WET
Bij contracten: nietigheid vd ovk
2 voorbeelden:
o Regels de openbare orde (fundamenteel) & goede zeden (moraal)
aanbrengen
Bv. 10 jarige aansprakelijkheid architect of aannemer
absolute NH
, o Regels die groepen zwakkere personen beschermen
Bv. Consumenten, contractant,…
Relatieve NH beschermd persoon moet zelf NH aanvragen
- Aanvullend recht
Je kan ervan afwijken, rechtsregels gelden zolang rechtssubjecten geen andere
regeling hebben getroffen, je hebt een keuze
beide partijen moeten overeenstemmen
Algemene normen VS individuele normen:
- Algemene normen (merendeel)
gelden voor alle rechtssubjecten
2) Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat
Het zijn regels die noodzakelijk zijn om te functioneren bij samenwerking
Staat? Federaal, gemeenschappen, gemeenten,…
Recht is het normenstelsel van de staat.
o Merderheid rechtsregels uitgevaardigd door overheid
in rechtsregels zitten ook normen verwerkt
o Rechtspraak past algemene wetten toe en concretiseert, maar vult ook
leemtes in. (recheters oordelen bij evntuele overtreding vd wet)
o Normen onstaan door Rechtssubjecten zelf: gewoonte
bv. Handgift = schenking zonder tussenkomst notaris
3) Naleving is afdwingbaar
Staat moet zorgen voor sancties om recht te kunnen afdwingen
- Privaatrechtelijk: herstellende beteugeling
- Strafrechtelijk: boetes, gevangensistraf
Staat organiseert structuren die kunnen oordelen (rechtbanken met rechters)
Gedwongen uitvoering vs. vervangende geldsom (bv. aannemer)
je hebt afspraak/contract tot bouwen en hij voert deze niet uit na afspraak
Gedwongen uitvoering kan kan worden laten gevallen, want aanemer wss niet gemotiveerd,
en maakt mss express foutjes dus kan men kiezen voor betaling.
4) Beoogt ordening van maatschappelijk leven
Taak recht = scheppen van maatschappelijke orde
Verhinderen ‘wet van de sterkste’! stel er is geen verkeersreglement, nu kan iedereeen
zijn individuele betrachtingen (doelen) nastreven
Kwaliteit van deze ordening is afhankelijk van 3 parameters:
- Rechtszekerheid
- Rechtvaardigheid (de meerderheid moet het recht rechtvaardig vinden)
- Doeltreffendheid
,2 Inleiding tot het recht: indelingen van het recht
Supranationaal (europese unie) recht VS nationaal (België) recht
Rechten die tellen enkel in belgie en in de gehele europese unie
Materieel recht VS Formeel recht
M: regels die rechten en plichten opleggen
- Beschrijving van een begrip of straf (staat letterlijk in de wet)
F: regels die naleving vh materieel recht verzekeren
- procedrures omdat M recht niet is nageleeft
Publiekrecht VS Privaatrecht VS Gemengd karakter
Publiek recht: betreft algemeen belang
- Regelt inrichting, organisatie en werking staat en onderdelen
- Regelt rechtsbetrekkingen van staat en onderdelen t.o.v. elkaar en burgers
DUS: staat onderling & staat met burger
Privaatrecht: betreft private belangen
- Ordent rechtsverhoudingen tussen burgers onderling (en publiekrechtelijke RP, op
voorwaarde dat deze niet optreedt als drager staatsgezag. Bv gemeente koopt grond)
Burgers onderling of
uitzonderlijk met staat als deze niet optreed als drager staatsgezag = GEMENGD karakter
Overzicht
, Publiekrecht
- Nationaal
o Grondwettelijk recht
o Administratiefrecht of bestuursrecht
o Strafrecht
Materieel strafrecht
Formele strafprocesrecht
o Fiscaal recht
- Internationaal publiekrecht of volkenrecht
nationaal
1) Grondwettelijk recht
Rechten dat regels omvat die de vestiging, structuur en uitoefening vh soevereine gezag
betreffen
regelt inrichting staatsmachten (staatsstructuur), hun onderlinge verhouding en grond
rechten die aan de burgers zijn toegekend.
(alles trg te vinden in codex)
2) Administratief recht of bestuursrecht
= Regels m.b.t. inrichting en werking van de uitvoerende macht (fed. regering,
gemeenschapsregeringen, college van burgemeesters en schepenen, enz.)
o Ruimtelijke ordening & Stedenbouw
o Onteigening
o Milieurecht & Energierecht
o Recht op natuurbehoud
o Ambtenarenrecht
o Mediarecht
o Onderwijsrecht
Raad van staten = administratieve rechtbank (hier beroep tegen handelingen bestuur)
3) Strafrecht (materieel) en strafprocesrecht (formeel)
Zelfde als matrieel en formeelrecht, maar dan gefocust op overtreding en sancties
Strafprocesrecht, vooral handig voor de politie, wanneer ze mogen binnenvallen, wnr
telefoon mogen afnemen etc. (= weer proces/procedure = FORMEEL)
4) Fiscaal recht
= geheel van regels omtrent heffing van belastingen
Internationaal publiekrecht of volkenrecht
= nationaal recht maar dan andere regels die gelden op internationaal niveau
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller arnevaneynde1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.31. You're not tied to anything after your purchase.