Summary
Samenvatting hoofdstuk 3 gezondheidspreventie
- Course
- Institution
Samenvatting van hoofdstuk 3 gezondheidspreventie. Geslaagd in 1e zit.
[Show more]
Seller
Follow
Farmaa
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1: Voedseltoxicologie en risico-analyse1. Inleiding
Kwantitatieve aspect van toxicologie: dosis-respons correlatie
Belang van objectieve RISICO-ANALYSE :
- Doel : tot praktische oplossingen komen waarbij evenwicht wordt gezocht tussen beschermen van de
volksgezondheid en economische bezorgdheden (vb. maximum limieten, richtlijnen voor preventieve acties)
- Risico-analyse is een continu proces
- Bestaat uit:
o Risicoberekening (risk assessment)
o Risicobeheersing (risk management)
o Risicocommunicatie (risk communication)
European Food Safety Authority (EFSA) voert risicoberekeningen (risk assessment) uit voor de EU inzake veiligheid
van voedsel en voeder:
- Risicoberekeningen
o Voor specifieke risicoberekeningen wordt gewerkt met werkgroepen
- Risicocommunicatie
- Geen risicobeheersing: gebeurt door lidstaten apart
Op internationaal niveau Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) voert de risicpberekeningen
uit, initieel enkel voor toevoegsels, nadien eveneens voor contaminanten
- Risicoberekingen
- Risicocommunicatie
- Standaarden vastleggen
LD50: dosis van een stof, uitgedrukt in mg/kg lichaamsgewicht die 50% van proefdieren doodt
2. Risicoberekening
Risico berekening (risk assessment): proces voor het berekenen of schatten van risico voor een bepaald
doelorganisme, systeem of (sub)populatie na blootstelling aan een bepaalde substantie
Bestaat uit:
- Gevarenidentificatie (hazard identification): bepalen van stof die het type nadelige gezondheidseffecten
veroorzaakt, bepalen van het toxicologisch eindpunt
- Gevarenbeschrijving (hazard characterisation): kwalitatieve en/of kwantitatieve beoordeling van aard van
negatieve effecten (dosis-respons relatie)
- Blootstellingsschatting (exposure assessment): kwalitatieve en/of kwantitatieve beoordeling van
waarschijnlijkheid dat bepaalde stof of agens wordt ingenomen
- Risicobeschrijving (risk characterisation): kwalitatieve en/of kwantitatieve schatting, rekening houden met alle
onzekerheden, van de waarschijnlijkheid dat een negatief effect zich zal voordoen en van de ernst ervan
Risicoberekening
Gevaar: intrinsieke eigenschap van substantie die potentieel heeft om negatieve
effecten uit te oefenen op gezondheid, indien organisme, systeem of (sub)populatie Gevaren identificatie
blootgesteld is aan die substantie Tottoxicologisch eindpunt
- Geen neveneffecten of bijwerkingen bij voeding enkel bij GM Gevaren beschrijving
Risico: waarschijnlijkheid dat bepaalde negatieve gezondheidseffecten voorkomen
Nniet-genotoxisch genotoxisch carcinogeen
bij mensen ten gevolge van blootstelling aan een bepaalde substantie in het
NONOAEL BMD
voedsel blootstellingsschatting TDI, ADI MOE
- Het risico wordt bepaald door zowel het gevaar als de blootstelling eraan. Als voedselconsumptiegegevens
er geen blootstelling is, dan is er ook geen risico contaminatiegegevens
hoeveelheid toevoegsel
Risicobeschrijving
Exp > TDI
> ADI
MOE < 10000
Risicobeheersing
MRLS, HACCP, preventieve maatregelen
1
, 2.1. Gevarenidentificatie
Via toxicologische testen (in vitro (celexperimenten) en in vivo (dierproeven)) → Dierproeven moeten zoveel
mogelijk gereduceerd worden (principe van de 3 R’s: replacement, refinement, reduction)
- Toxicokinetiek (ADME):
o Voorafgaand onderzoek: preliminair onderzoek (in welke vorm stoffen testen, welke analyse
methodes)
o in welke organen metaboliet vorming
- Acute toxiciteit (één enkele inname; LD 50):
o eenmalig aan groep proefdieren verschillende dosissen toedienen
→ effecten van komende 2 weken te bepalen + lethale dosis per kg lichaamsgewicht
- Sub-chronische toxiciteit (90 dagen; verschillende innames, per oraal):
o dagelijkse niet-lethale dosis aan beide geslachten + controle groep toedienen van 2 diersoorten
gedurende 90 dagen
→ target organen + toxicologische eindpunten onderzoeken (geen carcogeniciteit) + voorplanting en
vruchtbaarheid + immunotoxiciteit/neurotoxiciteit
- Chronische toxiciteit (2 jaar of levensduur proefdier; verschillende dosissen)
o dagelijkse niet-lethale dosis aan beide geslachten + controle groep toedienen van 2 diersoorten
gedurende 2 jaar (overeenstemming met gemiddelde levensduur diersoort)
Genotoxiciteit: 1+ testen om dit aan te tonen
- DNA adducten: carcinogenese: covalente binding van carcinogene stof aan DNA → biomerker via
mutageniciteitstesten
- DNA beschadiging: mutagenese: beschadiging DNA door afwezigheid DNA repair
- Gen mutatie: verandering in DNA sequentie
AMES test:
- Op petriplaat: salmonelle mutanten (histidine behoevend) op Histidine-negatieve bodem → geen groei
- + onderzoekende stof + lever (zorgt voor metabolisme)
o Niet-mutageen: geen groei
o Mutageen: reversie (terugmutatie) tot salmonella mutanten (His onafhankelijk) → groei van
revertanten = mutageen vermogen
IARC= International Agency for Research on Cancer:
Karakteriseren van biologisch belangrijke carcinogenen gevaren voor de mens
- Group 1= human carcinogen – sufficient animal and human evidence : 100% kankerverwekkend (vb. Alfatoxine)
- Group 2A = probable human carcinogen : waarschijnlijk kankerverwekkend
- Group 2B = possible human carcinogen : mogelijks kankerverwekkend
- Group 3 = onvoldoende informatie
- Group 4 = geen bewijs
2.2. Gevarenkarakterisatie
= kwantitatieve beschrijving, met inbegrip van een dosis-respons berekening, rekening houdend met de bestaande
onzekerheden
Doel: vastleggen van ‘health-based guidance values’
- ADI = acceptable daily intake (voor toevoegsels, pesticiden, diergeneesmiddelen)
o Eigen toevoeging van mensen in voeding
o in milligrammen per kilogram lichaamsgewicht per dag
- TDI = tolerable daily intake (voor contaminanten): hoeveelheid die van een stof levenslang dagelijks kan
worden ingenomen zonder noemenswaardige nadelige gezondheidseffecten
o Geen bewuste/expres toevoeging van stoffen in voeding
o in milligrammen per kilogram lichaamsgewicht per dag
- Onzekerheden van risico-evaluatie:
o Extrapolatie van zeer hoge blootstellingen met ongewenste effecten naar reële zeer lage
blootstellingen
o extrapolatie van dieren naar mensen
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Farmaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now