Zintuig is een orgaantje dat een stof of natuurkundige prikkel omzet in elektrisch signaal.
,Nervus olfactorius (N. I)
12 paar hersenzenuwen
Nervus olfactorius:
- Reukzenuw
- Meest naar voren gericht
Dendrieten gaan door slijmvlies heen en
hebben uitlopers in de slijmlaag.
Chemische stoffen worden opgelost in dat
slijmlaagje en in dat slijmlaagje maken ze
verbinding met de uitlopers. Hierdoor
ontstaat een elektrisch signaal,
membraanpotentiaal veranderd. Dit wordt voorgeleid via de zenuw, richting de
hersenzenuw naar de grote hersenen, waar de prikkel bewust wordt gemaakt.
Als je verkouden bent is de slijmlaag verdikt. Uitlopers hebben meer moeite om door
chemische stof geprikkeld te worden.
Nervus opticus (N. II)
- Gezichtsvermogen
lichtprikkel komt via hoornvlies binnen, gaat
via de lens naar retina, netvlies. Netvlies
bestaat uit zenuwcellen, die lichtprikkel
opvangen en omzetten in elektrisch signaal.
Dit wordt door zenuw voortgeleid.
Deze zenuw is erg dik en heeft eigen bloedvat
om van zuurstofrijk bloed te worden voorzien.
Blauw in hersen plaatje.
Staafjes en kegeltjes zijn zenuwcellen met
pigment erin. Staafjes zorgen voor contrast
waarneming. Kegels zorg voor kleur.
Dit zijn de omzetcellen. Hier wordt
elektromagnetische energie (licht) omgezet
in elektrische prikkels. De netvliescellen
gaan overschakelen naar schakelcellen. Die
hebben verbindingen op verschillende
niveaus. Uiteindelijk is er een schakelcel die
doorgaat via het netvlieszenuwgedeelte naar de zenuw.
,Nervus acusticus of nervus octavus (N. VIII)
- Gehoor en evenwicht
Trilling wordt aangeboden aan slakkenhuis. Zorgt ervoor dat vloeistof in slakkenhuis gaat
bewegen. Hierdoor worden delen van cellen in beweging gebracht.
Op de gehoorcel zitten trilhalen. Als vloeistof in
beweging wordt gebracht komen de trilharen ook in
beweging. Dit leidt tot een elektrisch signaal, wat
voortgeleid wordt naar de zenuw. De trilhaartjes
worden afgebogen, ze zijn kwetsbaar. Geluidgolven
hebben een zekere maten van energie. Hoe harder
het geluid, hoe groter de kans dat een trilhaar
afbreekt. Wanneer een hele serie afbreekt, ontstaat
er gehoorschade.
Nervus glossofaryngeus (N. IX)
- Smaak
Chemische stof wordt omgezet in elektrisch signaal door smaakpapillen op de tong.
Aan de achterzijde grovere structuren.
Via zenuw voortgeleid naar centraal en daar
bewust gemaakt als smaak.
,Sensibiliteit: tast- en pijnzin via perifere zenuwen
In de huid zitten zenuwuitlopers,
vettig materiaal, kan ingedrukt
worden. Wanneer een
natuurkundige prikkel, bijv. druk,
de structuur indrukt, dan ontstaat
er een elektrische signaal en wordt
via een takje van perifere zenuw
voortgeleid naar centraal.
Vrije zenuwuiteinden kunnen
geprikkeld worden door
beschadigd materiaal, bijv. haar
eruit trekken.
Registreren, herkennen, reageren
Primaire, secundaire en tertiaire cortex
Secundaire cortex is meer gespecialiseerd. Tertiaire cortex die reageert en weet wat er met
een sleutel gedaan moet worden bijv.
Voorbeeld
- Het sensibele systeem
- Het visuele systeem (in het systeem van de hersenen zelf)
o We zien met onze tertiaire hersenschors, optische schors
- Motorische systeem
o Vanuit hersenschors bepaalde activatie van spieren
o Aansturen van beenspier gebeurt grover dan aansturen handspier. Dat zie je
terug in de vertegenwoordiging van het aantal zenuwcellen op de cortex.
Thalamus
- De thalamus als centrale ontvanger en centraal filter van inkomende informatie
Cognitieve functies
- Bewustzijn
- Oriëntatie
- Taal / spraak
- Geheugen
- Uitvoerende vaardigheden (praxis)
- (Her)kennende vaardigheden (gnosis)
o Secundaire cortex
, → Mini Mental State Examination (MMSE)
→ MoCA (Montreal Cognitive Assessment)
→ cognitieve Screenings Test (CST)
→ Kloktekentest
MMSE / MoCA
- Inprentingsvermogen
- Korte termijn geheugen
- Langere termijn geheugen
- Concentratievermogen
- Oriëntatie in tijd / plaats
- Aandacht
- Expressievermogen
- Ruimtelijk inzicht
Onderzoek cognitieve functies
- Screenend onderzoek
o Verpleegkundige / arts
▪ MMSE / MoCA
▪ Klok tekenen
- Specialistisch onderzoek
o Psycholoog
▪ Intelligentietesten
▪ Specifieke testen voor complexe beelden
▪ Omgangsproblematiek
▪ Vraagstelling?
Localisatie
- Frontale cortex
o Karakter, aansturing gedrag, geheugen
- Tertiaire cortex in het algemeen
Dominant en niet-dominant?
Lateralisatie van functies
→ specialisatie i.p.v. dominantie
Linker hersenhelft → abstracter.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller latishamigchelsen2000. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.87. You're not tied to anything after your purchase.